Sıcakların prim yaptığı, hepimizin serini aradığı bu günlerde çorba deyince şaşıranlar acele karar vermeyin. Bahsedeceğim çorbalar çok özel çünkü tam yaz sıcakları için ideal.
Soğuk çorba denince çoğumuzun aklına gazpacho gelir. Nedir gazpacho? Dünyaca tanınan İspanyol çorbası, yaz çorbalarının en serinleticisi, diğer adıyla sıvı salata. Farklı teorilere göre Arap veya Roma kökenli olduğu düşünülmekteyse de artık, Avrupa’nın en heyecan verici mutfaklarından biri olduğunu düşündüğüm, İspanyol mutfağının vazgeçilmezi olmuş. Sıcak ve kuru yazlar nedeniyle soğuk çorbalar, Sevilla ve Malaga başta olmak üzere güney İspanya’da özellikle öğle yemeklerinde hafif yemek ve serinlemek için sıklıkla tüketilir. Joyce Goldstein, ‘Savoring Spain and Portugal’ kitabında bakın bu çorbayla ilgili ne diyor: ‘Gazpacho İspanya’nin çoğu bölgesinde tüketiliyorsa da otuzun üstünde farklı çeşidi olan bu yaz çorbasının gerçek anayurdu Andalucia (Endülüs)’dır. Muhtemelen ilk tariflerden biri sarmısak, ekmek, badem ve üzümden oluşan ‘ajo blanco’ idi. Yeni Dünya’nın keşfiyle İber Yarımadası’nda malzeme seçeneği zenginleşmiş, bu sarmısak çorbasına domates ve biberin eklenmesiyle bugün tanıdığımız soğuk çorba gazpacho doğmuştur. En yorgun gezgin bile Endülüs’ün bu tipik yemeğine karşı koyamaz, hele ağustos ayının mehtaplı bir gecesinde, yasemin kokuları arasında bir iç avluda degüste edilirse…’
Hem taze malzeme nedeniyle tam bir vitamin deposu, hem amatör aşçılar için bile yapımı çok pratik, hem pişirme gerektirmediğinden hızlı, hem lezzetli hem de göze hoş… Aynı mantıkla yazın hazırlayabileceğiniz bir kaç yaz çorbası tarifi daha vereceğim. Yaz günleri, akşamları, parti, piknik, mangal yanında… Hazırlayın, şişelere doldurun, buzdolabında soğutun. Ev, yazlık, balkon, teras, bahçe, tekne… neredeyseniz deneyin, dostlarınızla paylaşın, beğeneceksiniz. Üstelik sebze-meyveyle arası olmayan çocuklar için bardağa meyve suyu gibi doldurun, bir kamış, bakın hayır diyorlar mı?
Gazpacho
MALZEME:
1 kg. olgun domates, bir kaç ufak salatalık, 1 yeşil biber, 1 kırmızı soğan, 2 diş sarmısak, tuz, biber, zeytinyağı, azıcık beyaz sirke, isterseniz biraz domates suyu ve bir-iki dilim ıslatılmış-sıkılmış ekmek içi.
YAPILIŞI:
Domatesleri soyun, çekirdeklerini çıkartıp irice kesin. Geri kalan malzemeyle bir güzel mikserleyin. (Geleneksel usulde malzemenin havanda dövülerek püreleşme ve köpük oluşumu önlenir, tabii vaktiniz ve sabrınız varsa). Buzdolabında soğutun, hatta bir gece önceden ya da akşam için sabahtan yaparsanız lezzetin daha da geliştiğine tanık olursunuz. Ya küçük kaselerde giriş, ya kokteylerde aperitif şeklinde minicik bardaklarda (süksesi garanti) ya da büyük çorba tabaklarında ana yemek olarak ideal. Üzerini avokado, mısır taneleri, domates, salatalık ve kruton(kızarmış ekmek küpleri) ile süsleyin.
ŞEFİN TAVSİYESİ:
1) Domates soymanın en kolay yolu alt taraflarına bıçakla bir artı çizmek, sıcak su dolu tencereye bir dakika atıp çıkartmak, hemen soğuk su dolu kaba koyup pişme sürecini durdurmaktır.
2) Eğer çorbanızın tümü püre olmasın, biraz dişe gelsin isterseniz, bir kısım malzemeyi küçük doğrayıp ayırın ve çorbanıza sonda ekleyin.
Gazpacho çeşitlemeleri
Domatesli gazpachonun kuzeni beyaz gaspachoyu salatalık, sarmısak, tavuk suyu ve yoğurtla yapın, isterseniz azıcık da krema ekleyin. Tuz, biber… Bizim cacığın da kuzeni diyebilir miyiz?
Domates-çilek çorbası
MALZEME:
1 kg. olgun domates, ½ kg. çilek, 4 çorba kaşığı zeytinyağı, 1 çay kaşığı balzamik sirke (ya da nar ekşisi), 1 çay kaşığı domates salçası, 30 cl. su, fesleğen yaprakları, taze çekilmiş karabiber.
YAPILIŞI:
Sıradışı, beklenmedik, şaşırtıcı bir lezzet. Hem domates hem çilek severleri kalbinden vuracak bir çeşitleme. İşin ilginci giriş ya da tatlı olarak servis edebilirsiniz.
Domatesler soyulur. Bir kaçı ayrılıp diğer malzemeyle mikserlenir, süzülür, buzdolabında soğutulur. Doğranmış domates ve çilek parçacıklarıyla kokteyl bardaklarında servis edilir.
Ya da frambuaz ve portakal suyuyla deneyin. 1 kg. domates, 250 gr. frambuaz, ½ kırmızı biber, ½ lt portakal suyu, ¼ lt su, sirke, zeytinyağı.
Farklı soğuk çorbalar
Salatalık-kavun çorbası: Yarım kavun, 1 salatalık, 250 gr. yoğurt, 3 çorba kaşığı beyaz sirke, tuz. Hepsini mikserleyin, soğutun. Hoş bir görünüm için kavun kabuğunda servis yapın. Üzerine naneli bir top da dondurma koydunuz mu değmeyin keyfinize…
Karpuz çorbası: ½ karpuz, 1 elma, ½ kırmızı biber, ½ sarı biber, ½ kırmızı soğan, maydanoz, zeytinyağı, balzamik sirke. Mikserleyin, soğutun, karpuz kabuğunda servis edin.
Çeşitlemelerin sonu yok, miktarlarda kural yok, zevkinize göre yaz meyve ve sebzelerini eşleştirerek yaratıcılığınızı kullanın.
