Yahudi Arapların sonuncuları kendilerine karşı artan tehditler nedeniyle Yemen’i terk etmeye hazırlanıyor. İki bin yıldır ülkede yaşamını sürdüren cemaatin son birkaç yüzünün gidişi tarihte bir kilometre taşı olacak
Yemen hükümeti ve halkı anti-İsrail duruşlarını yüksek sesle ifade ediyor. Ülkenin üç parlamento üyesi, Mavi Marmara gemisindeydi. Daha sonra vatanlarına döndüklerinde kahraman olarak karşılandılar. Yemenliler evlerindeki zavallı şartları için nadiren aleni protesto yaparlar. Ancak, Gazze’de gerginlik arttığında memnuniyetle ülkenin başkenti Sana’a’da geçit törenleri gerçekleştiriyorlar. Televizyondaki komediler genelde atılgan Filistinliler tarafından yenilen aptal İsrailli askerleri konu ediyor.
Yine de Yemenliler ülkelerindeki Yahudi mirasının değerini bildiklerini söylüyorlar. Sana’a’nın eski şehir kısmındaki Büyük Camii’deki bir güvenlik görevlisi, dindar bir adamın Kuran’ı okurken fısıldadığı gibi fısıldayarak Yahudi oymalarını gösteriyor. Jibla köyünde, Sana’a’nın güneyinde, yerliler şimdi camiye dönüşmüş olan eski bir sinagogun duvarındaki Davut yıldızını gösteriyorlar. Piyasa tüccarları tabak çanaklarının geleneksel Yahudi gümüşünden yapıldığını söylüyor. Katı bir polis, Yahudi bir Amerikalıya eski bir Yahudi mahallesini gezmeye izin veriyor.
Köy yakında yok olabilir. Son 100 Yemen Yahudi’si ülkedeki iki bin yıllık dönemden sonra gitmeye hazırlanıyorlar. 100 yıl önce 50,000 kadarı, şimdi sayıları 23 milyona ulaşmış olan Müslüman çoğunluğun yanında barış içinde yaşamlarını sürdürdüler. 1948’de İsrail kurulduğunda Yahudilere karşı şiddetin patlamasıyla, hayat onların için daha zor bir hale geldi. Çoğu Amerikan uçaklarıyla ‘Sihirli Halı Operasyonu’ kapsamında birkaç yıl önce ülkeden gizlice çıkarıldı. İkinci daha küçük bir dalgada 1,200 kadar Yahudi 1990’larda yeniden yerleştirildi. Birkaç yüz kişi, Saada’nın kuzey bölümünde kaldı. Yakın zamanda Houthi isyancıları hükümeti yıpratan mücadelelere girince, bunlar da Sana’a’da bir yerleşkeye getirildiler. Kendilerine karşı tehditler arttıkça, Yahudi-Amerikan ve İsrailli gruplar ve Amerikan diplomatlar onlar için mülteci statüsü oluşturmaya ve daha sonra Amerika veya İsrail’e yeniden yerleşimleri için ödemelerine çalışıyorlar.
Yahudilerin gidişleri bir kilometre taşı olacak. Yemen’in Arapça konuşan Yahudileri, geçmişte Yahudi ve Arap kimliğinin paylaşılabildiği bir dönemden geliyorlar. Diğer Arap ülkelerinde çoğu Yahudi cemaati zor durumda kaldı. Bir zamanlar Yahudilerin en büyük cemaat olduğu Beyrut, Şam ve Bağdat’ta dikkat çekmemek için gerginlik içinde yaşayan bir avuç yaşlı insana dönüştü. Yemen’deki birkaç yüz Yahudi sinagoglarını koruyan ve içinde törenlerine devam edenlerdendi. Yemen asıllı Yahudi bir fotoğrafçı olan Zion Ozeri, İsrail’e yerleşenlere karşı, Arap Yahudisi olmalarına bağlı “negatif bir eğilim” olduğunu ifade ediyor. “İsrail veya diasporada, bir Yahudi kendisini hemen hiçbir zaman Arap kültürünün bir parçası olarak hissetmez,” şeklinde ifade ediyor.
