Beki L. Bahar ’ın oyunları mercek altına alındı

23 Mayıs Pazar günü yazar Beki L.Bahar’ın oyunları Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu tarafından 19. Amatör Tiyatro Günleri kapsamında, “Kültürel Çoğulcu Tiyatro Günleri -İki Yazar, İki Gün”  başlığı altında Boğaziçi Üniversitesi’nde tartışıldı

Tuna SAYLAĞ
26 Mayıs 2010 Çarşamba

Beki L.Bahar’ın da hazır bulunduğu İbrahim Bodur Salonu’nda, Uluç Esen moderatörlüğünde gerçekleşen panele Selim Hubeş, İzzet Bana, Rivka Bihar ve Ömer F. Kurhan konuşmacı olarak katıldılar. Beki L. Bahar’ın tiyatro yazarlığı ve eserleri üzerinden, geçmiş ve günümüz Yahudi Tiyatrosu’nun da değerlendirildiği etkinlik, Uluç Esen’in bir Beki L.Bahar şiirini seslendirmesiyle başladı. Uluç, yazarın ve diğer panelistlerin kısa özgeçmişlerini okuduktan sonra ilk sözü Selim Hubeş’e verdi. Hubeş, Türk Yahudi Cemaatini kısaca tanıttıktan sonra eski ve günümüz Yahudi tiyatrosu geleneğini samimi bir üslupla anlattı. Derneklerin genelde müzikal, komedi ya da Yahudi tarihi ağırlıklı oyunları sahnelemeyi tercih ettiğini, 1970’lerden sonra ise Ladino dilinde eserler yazılmaya başlandığını belirtti. Hubeş, yıllar önce Cemaat’e uygun hikâyeler ararken Beki L.Bahar ile karşılaştığını ve onun Yahudi toplumu içinde yeteneği ile “biricik” olduğunu ifade etti. İzzet Bana ise, çoğu Dostluk Yurdu Derneği Oyuncuları tarafından sahnelenen, bazılarını kendisinin yönettiği oyun ve müzikallerden görseller eşliğinde örnekler sundu.

Ardından söz alan İstanbul Üniversitesi İspanyol Dili ve Edebiyatı doktora öğrencisi Rivka Bihar Yahudi Tiyatro geleneğinin kilit noktalarını ele aldı. Oyunların Yahudilik veya dini konular üzerine kurulması, alaylı ve gönüllü oyunculuk, “Vatandaş Türkçe Konuş” kampanyasına kadar oyun dilinin Ladino olması gibi konular üzerinde duran Bihar, daha sonra Beki L. Bahar Tiyatrosunu yorumladı. Yazarın eserlerini, evrensel temalı olanlar (Senyora, Alabora, Demokles’in Kılıcı vs.) ile dernekler için yazılan (Balat’tan Bronx’a, 200.000.Gece vs) ve hedef kitlesi Yahudi toplumu olan olarak ayrıştıran Bihar, yazarın şair kimliğinin bazı oyun kahramanlarının diline yansıdığını ifade etti.

Son olarak Dona Gracia Nasi ( Senyora) kitabını derinlemesine analiz eden yazar Ömer F. Kurhan, Bahar’ın bu kitabı sayesinde Yahudi tarihi ve kültürü hakkında bilgilendiğini vurguladı. Yazarın güçlü ve gerçekçi kadın karakterlerini karşılaştıran, günümüz siyasi/sosyal konularına göndermeler yapan Kurhan’dan sonra seyircilerin soru ve cevaplarına geçildi.

Akşam saat sekizde ise Beki L.Bahar’ın “Alabora” ve “200.000.Gece” adlı oyunları Dostluk Yurdu Derneği Oyuncuları tarafından Boğaziçi Üniversitesi Garanti Kültür Merkezi’nde sahnelendi. Aynı etkinlik kapsamında da, 5 Haziran’da Tanzimat dönemi Osmanlı tiyatrosunun önemli isimlerinden Ermeni Hagop Baronyan anılacak.