Geçtiğimiz hafta Mavi Marmara gemisinde yaşanan ve İsrail askerlerinin kendilerine direnen aktivistlere açtığı ateş sonucu dokuz Türk vatandaşının hayatını kaybetmesi ile sonuçlanan olaylar, 61 yıllık tarihi bulunan ve bölgenin yegâne iki ileri ve demokratik ülkesi olan Türkiye ile İsrail ilişkilerine büyük darbe vurdu.
İsrail, olayla ilgili BM’de bir soruşturma komisyonu kurulmasını ve Türkiye’den özür dilemeyi kabul etmezken Türkiye, uzun zamandır birçok alanda işbirliği yaptığı İsrail ile projelerini feshetmeye hazırlanıyor.
ASKERİ İŞBİRLİĞİ
Mavi Marmara trajedisinin ardından Türk kamuoyundaki İsrail karşıtlığı artarken, ilk tepki Anadolu Kartalı Tatbikatı ile gösterildi. Ekim 2010 tarihinde gerçekleşecek tatbikata katılmak isteyen İsrail’in talebi reddedildi.
Kısa vadede İsrail ile ortak tatbikatlar iptal edilirken, orta vadede savunma sanayi projeleri, uzun vadede ise askeri anlaşmalar değerlendirilmeye alınacak. İsrail ve Türkiye’nin, üçüncü dünya ülkelerindeki ortak tank modernizasyonu projeleri de şimdilik askıya alındı. Daha sonra ise İsrail ile imzalanan dokuz askeri işbirliği anlaşmasının masaya yatırılması, İsrail gemilerinin Türkiye’deki deniz üslerine girişlerinin kısıtlanması bekleniyor.
TOPLUMSAL ALANDA İŞBİRLİĞİ İki ülke arasında toplumsal alanda birçok işbirliği yapılıyor. Arama-kurtarma ortak tatbikatları, öğrenci-öğretmen değişim programları, iki ülkenin sivil toplum örgütlerinin ve üniversitelerinin işbirliği bunlardan sadece bazıları… EKONOMİK İLİŞKİLER DE ETKİLENEBİLİR Türkiye - İsrail arasındaki ekonomik ilişkilerin de son olaylardan etkilenmesi bekleniyor. 1997’de imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması’nın ardından iki ülke arasındaki ticaret hacmi katlanarak büyüdü ve 2008 yılında dört milyar dolara ulaştı. Türkiye, İsrail’den kimyasal madde, high-tech ve tarım teknolojileri ithal ederken, araba, metal ve tekstil ürünleri ihraç ediyor. Türk - İsrail ilişkilerinden yansımalar https://www.salom.com.tr/news/detail/15886-TURK-ISRAIL-iliskilerden-Yansimalar-2010.aspx
