El Cezire Televizyonu 1600 gizli belgeyi sızdırmaya başladı. Belgelere göre İsrail Golan’dan vazgeçerken, Filistinli heyet Doğu Kudüs’ün tamamına yakınını İsrail’e bırakmayı ve İsrail’i bir Yahudi Devleti olarak tanımayı kabul ediyor
El Cezire Televizyonu’nun pazar günü kamuoyuyla paylaştığı 1600 gizli belge, 20 yıllık süreçte İsrail ve Filistin Özerk Yönetimi (FÖY) arasında geçen görüşmeleri gün yüzüne çıkardı. The Guardian tarafından da yayımlanan belgeler, Filistinli müzakereciler tarafından önerilen Filistinli mültecilerin geri dönüş hakkı, verilen bölgesel imtiyaz, İsrail’in tanınması gibi gizli tavizleri ortaya çıkarıyor.
Doğu Kudüs İsrail’e bırakılıyor
Şu ana kadar sızdırılan belgeler de Filistinli arabulucuların neredeyse tüm Doğu Kudüs’ü İsrail tarafına vermeyi kabul ettiği görülüyor. Habere göre FÖY, 2008’de Har Homa dışındaki tüm yerleşimleri İsrail’e teklif etti. Filistinliler bu teklifi Camp David Zirvesi’nde reddetmişti.
Belgelere göre Filistin Baş Müzakerecisi Said Erakat, Ekim 2009’daki görüşmelerde Kudüs’teki Eski Şehir’in bölünmesini, Yahudi, Ermeni ve Şeyh Cerrah bölgelerinin bir bölümünü teklif etti. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Kudüs’te inşaat yapmanın Tel Aviv’de inşaat yapmaktan farklı olmadığını söylemiş, Erakat’ın bahsi geçen imtiyazları verdiği günlerde başbakan olan Tzipi Livni ise Kudüs’ü Filistinlilerle yapılacak hiçbir anlaşmada bölmeyeceklerini belirtmişti.
FÖY Dışişleri Bakanı Ahmet Kureyi ile İsrail Başbakanı Tzipi Livni arasında geçen 2008’deki görüşmelerde Ma’ale Adumim ve Ariel’in kurulacak Filistin Devleti’ne devredilmesi kararlaştırıldı. İki devletli çözüm, ABD eski Başkanı George Bush yönetiminin de hedefiydi. Dönemin ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Temmuz 2008’de Kurei’ye İsrail’in Ma’ale Adumim’den vazgeçmeye niyetli olmadığını belirtmişti.
Livni: “Golan’dan vazgeçiyoruz”
Jerusalem Post ise yayınlanan belgelere dayanarak Livni’nin Kureyi’ye Suriye’yle yapılan barış görüşmelerinde “Golan’dan vazgeçiyoruz” dediğini bildirdi. 21 Mayıs 2008 tarihli bir belgeye göre Kureyi Livni’yi Suriye’yle görüşmeler için tebrik etti. Livni ise “Resmi bir durum yok, görüşmeler Türkiye üzerinden ilerliyor” yanıtını verdi. Aynı toplantıda Livni, “Golan’dan vazgeçiyoruz, dolayısıyla Beitar Illit’ten daha fazla toprak almamız gerekiyor” dedi. Kurei ise, “Bedeli bize ödetiyorsunuz” diyerek Livni’ye tepki gösterdi. Belgelere göre Kurei Suriye’yle yapılan barış görüşmelerinin Filistinlilere yardımcı olacağını umduğunu belirterek, “İran ve Katar bize karşı” dedi.
İsrail’in Yahudi Devleti olarak tanınmasına karşılık İsrail, 100 bin Filistinli mültecinin İsrail’e gelmesini kabul etti. Bir başka belgede yer alan bilgiye göre ise İsrail, İsrail vatandaşı Arapları gelecekteki Filistin Devleti’ne transfer etmeyi önerdi.
İsrail, Abbas’a Gazze operasyonunun bilgisini verdi
Belgelerde, Gazze’de düzenlenen Dökme Kurşun Operasyonu öncesi yüksek rütbeli İsrailli bir yetkilinin FÖY Lideri Mahmut Abbas’a bilgi verdiği belirtildi. Ayrıca İsrail ve Filistinli yetkililerin Hamas ve İslami Cihad eylemcilerinden hangisine suikast düzenleneceği konusunda fikir alışverişinde bulunduğu ortaya çıktı.
Ortadoğu sorunu üzerine en büyük medya sızıntısı olarak adlandırılan belgeler için El Cezire özel bir program yapacağını duyurdu. Kanalın internet sayfasında yer alan belgelerde resmi FÖY imza ve kaşeleri ile çeşitli FÖY müzakerecileri, özellikle Said Erakat’ın imzaları görülebiliyor.
Abbas reddetti
El Cezire’nin yayınladığı gizli belgeler bölgede deprem etkisi yarattı. Hamas belgelerin FÖY’ün çirkin yüzünü gösterdiğini belirtirken, Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) El Cezire’yi yönlendirdiğini düşündüğü Katar Emiri’ni suçladı. Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek ile görüşme sonrası bir açıklama yapan FÖY Lideri Mahmud Abbas, İsrail’e gizli bir uzlaşma önerildiğini reddetti ve sızdırılan belgelerin İsrail’in kendi pozisyonunu ifade ettiğini iddia etti.
İngiliz The Guardian Gazetesi bir açıklama yaparak, belgelerin Filistin Özerk Yönetimi’nin yöneticileri ve avukatları için çalışan İngiltere merkezli bir FKÖ danışma kurulu tarafından sızdırıldığını açıkladı. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Philip Crowley, belgelerin incelendiğini doğruluklarının doğrulanamayacağını ancak taraflarla anlaşmaya varılamayan konularda görüşmeye devam edileceğini kaydetti.
