Günümüzde binlerce Mesyanik (Mesihçi) Yahudi İsrail’de yaşıyor, Yahudi dini vecibelerini sürdürüyor, İsrail Savunma Ordusu Tsahal’de görev yapıyor.
İsrail’de yaşayan 15.000 civarında Mesiyanik (Mesihçi) Yahudi, brit-mila, bar-mitzva, düğün yapıyor, ancak İsa’nın Mesih olduğuna inanıyor. Kudüs yakınındaki Yad Hashmona, Mesyanik Yahudi ailelerin yoğun bir şekilde yaşadıkları bir bölge. Onlar İsa’yı – Yeshua olarak adlandırmaktalar- Yeni Ahit’in olduğu kadar Eski Ahit’in de öğretilerine inanıyorlar. Yahudiliğin vecibelerini uygularken, İsa Mesih’e de inançlarını koruyorlar. Şabat sofrası etrafında bir araya gelen aile fertlerinin ana konuğu İsa olmakta.
ABD’de yaklaşık 350.000 Mesyanik Yahudi yaşamakta. Gerek ABD’de, gerekse İsrail’de bunların Ortodoks olanları aynen Yahudi dindarlar gibi siyah kostüm ve şapka giyerken, gelenekçi olanları ise Yahudi dini simgelerini takıyor. Çoğunluğu milliyetçi olmakla birlikte İsrail Savunma Ordusu’na özel bir değer veriyorlar. Orduda pilot, paraşütçü gibi zor görevler üstlenir, seçkin ve özel birliklerde yer alırken Mesyanik inançlarından tabii ki vazgeçmiyorlar.
İsa’nın Yahudi olduğu herkesin kabul ettiği bir gerçek, fakat ölümünden sonra olayların nasıl geliştiği farklı dini yorumlara açık… Tarih kitapları birinci yüzyılı, antik Yahudilikte ayaklanmalar ve peygamberler dönemi olarak belirlerken, aynı zamanda dinler arası çekişme ile antisemitizmin ve Hıristiyanlığın ilk adımı olarak değerlendirmekte.
‘İsa’ya inanmak kişisel tercih’
Jonathan Bar-David 30 yaşında Mesyanik bir Yahudi. Laik İsrail okullarında eğitim gördü, orduda paraşütçü olarak görev yaptı, Hayfa Technion’da mühendislik eğitimine başlamadan uzun bir yolculuğa çıktı. Tüm bunların yanı sıra yaşadığı Yad Hashmona’da İsa’nın öğretilerinin eğitimini de gördü. Küçükken sadece en samimi arkadaşları onun inancını biliyordu, lisedeyken tüm sınıfa açıklama cesaretini buldu.
Bar-David bir Hıristiyan ile evli, bu durumda Halaha’ya göre çocukları Yahudi sayılmıyor. Eğer mümkün olsaydı çocuklarının Yahudiliğe kabul edilmelerini arzu ederdi. Bar-David, laik İsrail toplumunda kendi inancını nasıl sürdürdüğünü şöyle anlatıyor: “Mesyanik bir ailenin çocuğu olarak Yeshua’nın Mesih olduğunu idrak etmek çok önemli. Biz Yahudi’yiz. Tora bizim için temel prensiplerdir. Yine de Mesiyanik dinin gereği birçok dua vardır: yemek öncesi duası, yolculuk öncesi duası, yatma öncesi duası. Mesiyanik ailenin Yeshua’ya teşekkür eden on kadar duası vardır.”
Bar-David dindarlar kadar olmasa da Yahudi ritüelleri veya Mitzva’larını yerine getirir. Cumartesi çalışmaz, fakat ateş yakar. Dualara katılır, çocuklara Tevrat’ı öğretir, Kippur’da oruç tutar fakat kaşerut kurallarına uymaz.
“Bazılarımız bazı simgesel gelenekleri sürdürmek yoluyla Yahudiliklerini korumayı amaçlıyorlar. Benim böyle bir iddiam yok. Ben burada yaşayan bir Yahudi’yim, bunu da kanıtlamak zorunluluğunu taşımıyorum” demekte.
‘İnanç, dinden daha önemli’
Lihi Einav, Bar-İlan Üniversitesi’nde İkinci Tapınak dönemi edebiyatı bölümünde eğitim gören 52 yaşında bir öğrenci. 35 yaşına dek dinle ilgilenmedi. Ta ki tanıştığı İngiliz bir çift ona Yeni Ahit’i hediye edinceye dek. Daha sonra Eski Ahit’i de okudu. Böylece Mesyanik Yahudiliği benimsedi.
“İnanç, dinden daha önemlidir” diyen 57 yaşındaki Asher Interter, Kudüs’te Mesyanik Yahudi toplumunun din adamı. Harvard’da Asya felsefesi eğitimi gören Interter, Ortodoks Yahudilerin tüm dini ritüellerini uygulamakta olup, Mesyanik Yahudilerin, Birinci Tapınak’ın yıkılmasından sonra dağılan Yahudilerin soyundan geldiklerini ileri sürerken; “Hıristiyanlık Mesiyanik inancın Yahudi olmayanlar arasında hatalı bir gelişimidir. Onlar hatalıydılar, bu hatayı düzeltmek bizim misyonumuzdur” demekte.
Interter’e göre Mesih’in kehaneti 1967’de Yahudilerin Kudüs’ü geri almaları ile gerçekleşmiş oldu. “Yeni Ahit, Tapınak’ın yıkılmasından, uzun bir gurbetlik döneminden ve en nihayet Zion’a dönüşten söz eder. İşte tam olarak böyle oldu” demekte.
Bu görüş bazı kişiler tarafından siyasi bir duruş olarak algılanabilir. Oysa Interter bunu reddediyor ve “Bizim siyasi duruşumuz yok. Biz Tevrat’ı okuyor ve Kudüs’ün bizim kutsal kentimiz olduğunu görüyoruz” sözleriyle görüşünü belirtiyor.
Tabii ki bu Siyonizm ile örtüşen bir düşünce şekli olduğu için Interter’in oğulları bu düşünceyi yaşam şekillerinde de uyguluyor, ordunun en seçkin ünitelerinde askeri görevlerini yapıyorlar.
Mesyanik Yahudiler toplum olarak iyimser bir mizaca sahipler. Belki de buna sebep, 2000 yıl önce Galil’de doğan ve diğer yanağını uzatmanın doğru olduğunu savunan bir Yahudi’nin ayak izlerini halen sürdürmeleridir.
Kaynakça: Yoaz Hendel-Yediyot Aharonot
