Dünya futbolunun ünlü Yahudileri

Bu hafta dünya futboluna damgasını vuran bazı Yahudilerin hikâyelerini inceliyoruz. Bu isimlerin birçoğunu duymadığınıza eminiz. Günümüzde milyarlarca insanın çılgınca takip ettiği futbolun bugünlere gelmesinde bu isimlerin etkisini asla küçümsenemez.

Vedat LEVENT Spor
30 Kasım 2011 Çarşamba

Gottfried Fuchs (3 Mayıs 1889 - 25 Şubat 1972)

Karlsruher'de, Fritz Förderer ve Julius Hirsch ile birlikte oldukça verimli bir forvet üçlüsü oluşturan Fucsh, takımla birlikte 1910'da lig şampiyonluğu yaşadı.

Almanya Millî Takımı formasıyla altı maçta forma giyen Fuchs, bu formayla on dört gol kaydetti. 1 Haziran 1912'de, Rusya ile oynanan 1912 Yaz Olimpiyatları karşılaşmasında attığı on golle, maçın 16-0 kazanılmasında büyük pay sahibi oldu. Oyunlar kapsamında Almanya'nın oynadığı diğer iki maçta gol atma başarısını gösteremese de turnuvayı gol kralı olarak tamamladı.

Rusya maçındaki on golüyle, 1908 Yaz Olimpiyatları'nda bir maçta yine on gol kaydeden DanimarkalıSophus Nielsen ile birlikte bir uluslararası maçta en fazla gol atma rekorunu egale etti. Bu rekor, 11 Nisan 2001'de, Avustralya ile Amerikan Samoası arasındaki 31-0'lık maçta on üç gol atan Archie Thompson’a kadar kırılamadı.

Fuchs, Nazi politikaları sebebiyle 1937'de Fransa'ya, 1940'ta ise Kanada'ya göç etti. 1972’de Montreal’de hayata gözlerini kapadı.

Hakoah Viyana

Max Nordau’nun ‘Kaslı Judaism’ doktrinini takip eden Avusturyalı Fritz Löhner ve Ignaz Herman Körner, 1909 yılında ‘HAKOAH – Kuvvet’ adında bir kulüp kurarlar. İlk yılında kulübün atletleri futbol, çim hokeyi, güreş, yüzme ve eskrim sporlarıyla uğraştılar. 

Ancak daha sonra futbola olan ilginin farkına varan kulüp, bütün yatırımlarını bu spor üzerine yoğunlaştırdı. Hakoah Viyana, dünya üzerinde kendini uluslararası arenada pazarlayan ilk futbol kulüplerinden biriydi. Yahudi kulübü olması sebebiyle deplasmanda oynadığı maçlarda binlerce Yahudi taraftarı tribünlere çekerek fenomen oldu. Öyle ki Franz Kafka bile bir röportajında Hakoah taraftarı olduğunu itiraf etmişti.

1922 yılında Hakoah, Avusturya Ligi’ni ikinci olarak bitirdi. 1923 yılında Londra’da West Ham United ile karşılaşan Hakoah, İngiltere’de bir İngiliz takımını yenen ilk dünya kulübü oldu. Hem de 5-1’lik bir skorla.

1924-25 sezonunun final maçında oldukça dramatik bir olay yaşandı. Hakoah’ın Macaristan doğumlu Yahudi asıllı kalecisi Alexander Fabien, maçın son on dakikasında kolunu kırdı. Dönemin kuralları gereği maç içerisinde oyuncu değişikliği yapılamıyordu. Takımını bu en hayati maçta yalnız bırakmak istemeyen Fabien maça kırık kolla devam etti. Takımın forveti ile görev yerlerini değiştirdiler. Maçın bitimine yedi dakika kala Fabien takımının galibiyet golünü attı ve Hakoah lig şampiyonu oldu.

1926 yılında Hakoah, Amerika Birleşik Devletleri’ne gösteri maçı için davet edildi. New York’taki Polo Grounds’da oynadıkları maça 46.000 izleyici geldi. Bu, o dönemin dünya rekoruydu. Bu maçtan sonra Avrupa’daki antisemitizmden muzdarip olan kulübün birçok oyuncusu Amerika’daki barışçıl ortamın da etkisiyle Amerikan kulüpleriyle anlaşmalar imzalayıp bu ülkede kalmayı tercih ettiler. Bu kişiler daha sonra New York Hakoah Kulübü’nü kurdular ve 1929 yılında Amerikan Şampiyonası’nı kazandı.

Yine Hakoah’tan kopan bir grup Filistin’e göç ederek Hakoah Tel Aviv takımını kurdular. Birçok yetenekli futbolcunun kaybı Hakoah Viyana’nın güç yitirmesine sebep oldu.

Savaş öncesi Hakoah Viyana’nın 5.000 üyesi vardı.

1938 yılında Alman Futbol Birliği, kulübü tüm karşılaşmalardan men etti. Kulübün stadı Nazi Partisi’ne verildi. 1945 yılında savaş sonrası tekrar kurulan kulüp hiçbir zaman eski günlerine geri dönemedi. Bugün Avusturya’nın amatör liglerinden birinde SC Maccabi Wien adıyla yaşamaya devam ediyor.

Mordechai SPIEGLER

İsrail milli takımında tüm zamanların en çok gol atan oyuncusu olan Spiegler 60’lı ve 70’li yıllarda seksen üç milli maçta tam otuz üç gole imza atmıştı. Rusya doğumlu oyuncu senelerce Paris Saint Germain forması giymiş ve 1970’li yıllarda Amerika Birleşik Devleti’nin New York Cosmos takımında Pele’yle yan yana oynamıştı. 2003 yılında İsrail Futbol Federasyonu tarafından ‘Son 50 Yılın En İyi İsrailli Futbolcusu’ seçildi.

Johan NEESKENS

1974 ve 1978 yıllarında dünya ikincisi olan Hollanda Milli Futbol Takımı’nın vazgeçilmez orta saha oyuncusu olan Hollanda Yahudi’si Johan Neeskens, kırk dokuz milli maçta tam on yedi gol atma başarısı göstermişti. Futbolculuk kariyeri boyunca Ajax, Barcelona ve New York Cosmos formaları giyen Neeskens bugün Türk futbolseverinin de yakından bildiği üzere Frank Rijkaard’ın teknik ekibinde asistanlık yapıyor. Barcelona’da beraber çalışan ikili daha sonra Galatasaray’a transfer olmuş ancak 2007-2008 sezonunda sarı kırmızılı kulüp tarafından görevlerine son verilmişti.

Jonathan SPECTOR

24 yaşında Amerikan Milli Takımı defansının yeni yıldızlarından olan Jonathan Spector, Chicago’da yaşayan Yahudi asıllı bir ailenin en büyük çocuğu olarak dünyaya geldi. Spector, futbol yaşamına Manchester United’da başladı, daha sonra Charlton Athletics ve Westham’a transfer oldu. Spector bugün Birmingham City forması giyiyor.

Jose PEKERMAN

1994 yılında Arjantin yirmi yaş altı futbol takımını çalıştırmaya başlayan Jose Pekerman, 1995, 1997 ve 2001 yıllarında FIFA Dünya Gençler Şampiyonası’nı kazandı. 2006 yılında Arjantin Milli Takımı’nı Dünya Kupası’na çıkaran Pekerman çeyrek finalde Almanya’ya elendikten sonra görevinden istifa etti.

Walter SAMUEL

Şu an İnter Milan forması giyen Walter Samuel, belki de gelmiş geçmiş en kariyerli Yahudi futbolcu. 1996’da Arjantin’in Newell’s Old Boys takımında kariyerine başlayan Samuel, sırasıyla Boca Juniors, AC Roma, Real Madrid ve İnter formaları giydi. Arjantin Milli Takımı’nın savunmasının da belkemiği olan Samuel tam elli altı kez milli oldu ve beş gol kaydetti.

Juan Pablo SORIN

Başka bir Arjantinli defans oyuncusu olan Juan Pablo Sorin de sıkı savunması ve uzun saçlarıyla akıllara kazınmıştı. Yetmiş altı kez Arjantin Milli Takım forması giyen ve on iki gol atan Sorin kanat savunmacısı olmasına rağmen özellikle öldürücü kafa vuruşlarıyla aynı zamanda gizli bir forvetti. 2002 ve 2006 Dünya Kupaları’nda da milli formayı giyen oyuncu 2006 yılında takımının kaptanlığını yaptı. Kariyeri boyunca Lazio, Barcelona, Paris St Germain ve Villareal’de oynayan Sorin, 2009 yılında jübile yaptı.