Orkestra şefi dâhil her müzik yorumcusunun asli görevi besteciye hizmet etmektir. Ancak müzik dili-hele besteci hayatta değilse ve kendisine ulaşma imkânı yoksa-geniş çerçeve dışında kalan küçük nüanslarla farklı anlaşılıyor ve o sanatçıya özgü bir yorum oluşuyor. Jerfi Aji’nin ‘Sınırsız Romantizm’e dair yorumlarını 15 Aralık Perşembe akşamı saat 20.00’de Aksanat’ta dinleyebilirsiniz
Jerfi Aji, geçtiğimiz dönem John Hopkins, Peabody Konservatuarı’nda tamamladığı doktorasının ardından sezonun ilk resitalini 15 Aralık Perşembe akşamı saat 20:00’de Aksanat’ta veriyor. Sanatçı, ‘Sınırsız Romantizm’ başlığı altında John Adams’ın ‘China Gates’, R. Schumann’ın op.37 ‘Fantezi’, F. Chopin’in ‘Andante spianato et grande polonaise brillante’ Op. 22, F. Liszt’in Vallée d’Obermann (‘Annees de Pelerinage’, Premiere Annee: Suisse, No. 6) ve Alican Çamcı’nın kendisine ithaf ettiği ‘Mevzu ve Tağyirat’ eserlerini seslendirecek. Aji ile resital programının konsepti, eser tercihleri üzerine kısa bir söyleşi yaptık.
Bu resital programının konseptini nasıl oluşturdunuz?
Resital programının konsepti ‘Sınırsız Romatizm’de yer alan romantizm kavramını ele aldığımızda Chopin, Schumann, Liszt, John Adams ve Alican Çamcı’nın eserlerinden oluşan bu program ağırlıklı olarak piyano edebiyatının ‘romantik’ dönemini kapsıyor. Bildiğiniz üzere 2011 Liszt’in doğumunun 200. yıldönümü, aynı şekilde 2010 yılı ise Chopin ve Schumann’ınkiydi. Bu konser de tüm dünyada olduğu üzere bu üç büyüğe bir saygı duruşu niteliğinde. Resital, Amerikalı post minimalist olmakla birlikte romantik dönemden etkilenmiş besteci John Adams’ın ‘China Gates’ adlı eseriyle açılıyor. Anlayacağınız eser, her ne kadar minimalistse de bir ucunda romantizm var! Programın diğer çağdaş eseri ise, aradan sonra dünya prömiyerini gerçekleştireceğim, Peabody Konservatuarı’ndan arkadaşım Alican Çamcı’nın bana ithaf ettiği ‘Mevzu ve Tağyirat’ (tema ve çeşitlemeler) başlıklı eseri. Bu besteci arkadaşım eserlerini her ne kadar anti-romantik olarak tanımlasa da, hocası olarak çalışmalarını ve gelişimini yakından takip eden Amerikalı ünlü besteci Michael Hersch kendisinde çok ciddi bir ‘romantik damarın’ olduğunu belirtiyor. Dolayısıyla kendisi kabul etmese de, uzman görüş olarak hocasınınkini kabul ettim ve o da bu konseptin bir parçası oldu. Romantik kavramının başında yer alan sınırsız tanımlamasına gelince dikkat ederseniz dünyanın farklı kıtalarına ve ülkelerine, sınır tanımaz bir şekilde seyahat ediyoruz bu programda. Adams’la hem ABD’de hem de Çin’deyiz, Alican Çamcı ile Türkiye ve ABD’de, Chopin ile Fransa ve Polonya’da, uzun yıllar konser turnelerinde bulunan Liszt ile de tüm Avrupa’da ve bu eseri ile özellikle İsviçre’deyiz. Tüm bu ülke ve yol hikâyelerinin yanında ise Schumann ile hayal dünyasında sınırsız bir yolculuğa çıkıyoruz.
Seçimlerimizin kişiliğimizin bir yansıması olduğunu düşünürsek, Jerfi Aji seslendirmeyi seçtiği bu eserlerde kişiliğine ait hangi özelliği/özellikleri yansıtıyor? Romantik misiniz?
Evet, dönemsel olarak ‘romantik’ piyano edebiyatına kendimi çok daha yakın hissediyorum. Ve tabii ki bu eserlerin hepsini çok büyük bir keyifle çalıyorum. Prensip olarak eğitici amaçlı olmadıkça sevmediğim bir eseri çalmıyorum, hele bir resital programında hiç! Benim için bu eserlerin ortak özelliği ve benim en çok hoşuma giden tarafı birer hikâye anlatmaları. Örneğin Schumann’ın Fantezi’si 35 dakika uzunluğunda her tarafında Robert-Clara aşkına dair ayrı bir hikâye yer alan bir eser. Ancak tüm detayları tam olarak bilemediğim, Schumann’a da telefon açıp sorma şansım olmadığı için, hayal gücümde hikâyeyi tamamlamam, yazma fırsatım var. Bu da bana parçayı daha kişisel bir hale sokmamı, kişisel bir yorum yapmamı sağlıyor sanki. Aynı şey Liszt’in ‘Les Années de Pélérinage-Vallé d’Obermann’ eseri için de geçerli. Eser bende ölüm, ölümden sonra göğe yükseliş gibi birçok imgeler oluşturuyor. Sanırım bir hikâyeyi, algıladığım farklı imgeleri müzikle anlatmayı (story telling) seviyorum.
Romantik dönem piyano edebiyatını ve sürprizleri seviyorsanız, bu resitali kaçırmayın derim!
JERFİ AJİyurtiçinde ve ABD’de çeşitli kültür merkezlerinde solo ve orkestra eşliğinde konserler verdi. Aralarında Thomas Hecht, Dimitry Rachmanov, Angela Cheng ve Ali Darmar’ın da bulunduğu birçok ünlü piyanist ve pedagog ile çalışma fırsatı buldu. Leon Fleisher, Murray Perahia ve Jerome Rose’un ustalık sınıflarında çalan sanatçı, 2005 yılında New York’ta düzenlenen ‘International Keyboard Institute and Festival’ ve Muncie’de (Indiana) düzenlenen ARIA Uluslararası Yaz Akademisi’ne katıldı.
Jerfi Aji 2011 yılında, Peabody Konservatuvarı tarafından piyano alanında verilen Frances M. Wentz Turner Anma Ödülü’ne layık görüldü. Bu kurumda öğrenciliği sırasında Opera Eşlikçiliği (Korrepetisyon) alanında çalışma bursu kazandı. Aji, halen İTÜ MİAM’da uzman olarak çalışıyor.
