Doğu’nun zamanı neden ‘mühürlendi?’

Ünlü tarihçi Dan Diner İstanbul’daydı

Dünya
23 Kasım 2011 Çarşamba

Dünyaca ünlü tarihçi, İsrailli Prof. Dan Diner, geçtiğimiz hafta Bilgi Üniversitesi’nin konuğu olarak İstanbul’daydı. S. Fischer Vakfı’nın Türkiye’de Sezer Duru’nun editörlüğünde yürüttüğü ‘Adımlar-Schirtte’ çeviri projesi kapsamında İstanbul’a gelen Diner, 17 Kasım akşamı, üniversitenin Dolapdere Kampüsü’nde bir konferans verdi.

Dünyanın önemli Ortadoğu ve Yahudi tarihi uzmanlarından biri kabul edilen akademisyen-yazar Dan Diner’in sohbet konusu, Almanca yazdığı ve İngilizceye de çevrilen, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları tarafından hazırlanan ve Türkçeye ‘Mühürlenmiş Zaman’ olarak çevrilen kitabı üzerineydi. “Batı neden bu kadar hızlı yükseldi ve Doğu neden geride kaldı?”sorusuna cevap arayan, diğer bir deyişle “İslam coğrafyasında, özellikle Arap dünyasında ‘zaman’ adeta ‘mühürlenmiş’, akıp gitmesi engellenmiş midir?” diye soran kitap, 2002 yılında yayınlanan BM Raporu’ndaki Arap halklarının durumunu analiz ederek başlıyor.

Yaklaşık iki saat süren söyleşide, yazar Melek Ulagay ve gazeteci Mete Çubukçu Ortadoğu üzerine çıkarımları ve tecrübeleri paylaştılar. Ortadoğu’nun din, ideoloji ve siyaset, vb. parametrelerle yaşadığı durağanlığı analiz eden Diner, bölge ülkelerinden biri olan Türkiye’de ve İstanbul’da olmanın kendisine yaşattığı heyecanı da dile getirerek, bu coğrafya üzerinde çıktığı yolculuklarında karşılaştığı her ayrıntının ardından yeni bir fikir açılımına yaklaştığını ve bunun da tarihe dair iştahını her geçen zaman biraz daha artırdığından bahsetti. S. Fischer Vakfı’nın Türkiye’de yürüttüğü ‘Adımlar-Schritte’ çeviri projesi, Dan Diner’in bugüne kadar üç kitabının Türkçeye çevrilmesini sağladı. Sezer Duru’nun yöneticiliğinde ve editörlüğündeki proje, Almancadan yapılan çevirilerin kalitesini artırmayı ve Türk okuruna Alman edebiyatını ve düşüncesini tanıtmayı amaçlıyor. Diner’in daha önceden Türkçeye kazandırılan kitapları önemli bir Yahudi Soykırımı sorgulaması olan ‘Karşıt Hafızalar’, Soykırımın Önemi ve Etkisi Üzerine ve eleştirmenlerden “çağa isabetli teşhis koyan yazar” övgüsünü aldığı kitabı ‘Yüzyılı Anlamak’ idi.