Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu son yayınladığı raporla İran’ın nükleer araştırmalar konusundaki tutumunu sert bir dille eleştirdi. Rusya ve Çin’in muhalefetine rağmen Batılı ülkeler İran’la ilgili yeni yaptırımları uygulamaya başladı. İran ise silah araştırması yaptığını reddederken UAEK ile ilişkilerini gözden geçireceğini açıkladı
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (International Atomic Energy Agency, UAEK) bünyesinde toplanan dünya devletleri İran’ın nükleer programını eleştiren bir rapor hazırladı. Geçtiğimiz cuma günü kabul edilen raporda dünya devletlerinin “İran’ın nükleer programı ile ilgili çözülemeyen, derin ve artan endişeleri” dile getirildi. UAEK bu ay içinde yayınladığı ayrı bir raporda da İran’ın nükleer silah üretimi yönünde araştırmalar yaptığına dair güçlü bulgular olduğunu açıklamıştı. Aynı raporda Pakistan ve Kuzey Koreli uzmanların da desteği ile 2003’ten bu yana İran’ın sistematik bir şekilde nükleer silah üretimini sağlayabilecek teknolojileri geliştirdiği iddia edilmişti. Yeni rapor Birleşmiş Milletler nezdindeki 35 ülkenin imzasını alarak Batılı devletlerin İran’ın programına karşı dünya kamuoyunda bir birlik sağlama çabalarında ilerleme sağladı.
Fakat bir birlik sağlanmasına rağmen, Rusya ve Çin’in de imzasının alınabilmesi için raporda İran’a karşı alınabilecek yaptırımlarla ilgili öneriler yer almadı. Yine Rusya ve Çin’in muhalefeti nedeni ile konunun Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi gündemine alınması da sağlanamadı.
Yine de bazı Batılı devletler rapor öncesi ve sonrasında İran’a yeni yaptırımlar getirerek konuyla ilgili tavrını ortaya koydu. ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, İran’ın petrol, gaz, enerji ve finans sektörlerini hedef alan yeni yaptırımların geleceğini açıkladı. Kanada da yine aynı sektörlerle ilgili yaptırımlarını ağırlaştıracağını duyurdu. İngiltere ise İran ile bankacılık bağlarını kopardığını bildirdi. Bu kararla İran Merkez Bankası dahil olmak üzere İran kaynaklı tüm finans kuruluşları ile ilişkiler kesildi. ABD İran’ı bir ‘para aklama merkezi’ olarak nitelendirirken petrol fiyatlarını yükseltebileceği endişesi ile İran bankalarına doğrudan bir yaptırım uygulamaktan çekindi.
Tüm bunlara karşılık İran cephesi ise tavizsiz duruşunu korudu. İran silah amaçlı araştırmalar yaptığı iddialarını reddederken, İran’ın nükleer enerji konusundaki sözcüsü Ali Larjani, ülkesinin UAEK ile ilişkilerini gözden geçirmek amacı ile bir komisyon kurulacağını açıkladı. İran’ın UAEK ile görüşmelerden ve Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması’ndan (Non Proliferation Treaty-NPT) çekileceği konusundaki söylentiler ise İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Salehi tarafından yalanlandı.
