23 Şubat yaklaşırken ünlü Yahudi asıllı Avusturyalı romancı Stefan Zweig’in neden intihar ettiğini bir kere daha hatırlıyoruz.
Bilindiği gibi Avusturyalı Stefan Zweig ve karısı Naziler tarafından ülkelerinden sınır dışı edilmiş ve 6 ay sonra karı koca Brezilya’da intihar ederek yaşamlarına son vermişlerdi.
Zweig, 1920 ile 1930 yılları arasında dünyanın en meşhur romancısı, şairi ve tiyatro yazarı idi. İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Latince ve Yunanca bilen yazar ABD’de bu yıllarda en çok okunan edebiyatçı idi.
Zweig çağının çok ötesinde bir yazardı. Daha 1920’lerde Avrupa ülkelerinin birleşmesi gerektiğini söylemiş ve yaklaşan Nasyonal Sosyalizm akımlarına karşı çağının politikacılarını uyarmıştı.
Sigmund Freud, Arthur Schnitzler gibi çağının önemli entelektüelleri ile arkadaşlık yapmış olan yazar nedense Theodor Herzl’in Siyonist fikirlerine pek sıcak bakmamıştı.
Yıllar sonra Avusturya doğumlu İsrailli Yazar Amos Elon böylesine zeki ve vizyon sahibi bir yazarın Yahudi ideallerine isteksiz yaklaşmasının sebebini yazarın zamanın Avusturya’sının kültürel zenginliğinde tamamen asimile olmasını gösterecekti.
Nitekim Zweig ve karısı sınır dışı edildikten sonra yaşadıkları Latin kültürlü Brezilya’da Yahudi cemaati tarafından konukseverlikle karşılanmalarına rağmen pek mutlu olamamıştı.
Kristal Gece’de kitapları yakılan Zweig, Nazilerin bir daha Avrupa’yı asla terk etmeyeceğini düşünüyordu. Bu durum onu bir bunalıma sürüklemişti.
Edebiyat tarihçileri de gizemli intiharın sebebi olarak Zweig’in kaybolmakta olan Avrupa kültürünün içine düştüğü durumdan duyduğu üzüntü ve yaşamındaki düş kırıklıklarını gösterirler.
Önemli eserleri:
Yürek Çöküntüsü (Varlık Yayınları, 1970)
Herkesin Dostu Anton (Varlık Yayınları)
Dünün Dünyası (Can Yayınları, 1985)
Bir Kadının Yirmi Dört Saati (Oda Yayınları, 1986)
Yarının Tarihi (Can Yayınları, 1991)
Kendileri ile Savaşanlar (1. Cilt) (İş Bankası Yayınları, 1991)
Üç Büyük Usta: Balzac, Dickens, Dostoyevski (2. Cilt) (İş Bankası Yayınları, 1991)
Kendi Hayatının Şiirini Yazanlar: Casanova, Stendhal, Tolstoy (3. Cilt) (İş Bankası Yayınları, 1991)
Lyon'da Düğün (Can Yayınları, 1992)
Yıldızın Parladığı Anlar (Can Yayınları, 1995)
Karışık Duygular (Milliyet Yayınları, 1995)
Satranç (Can Yayınları, 1997)
Günlükler (Can Yayınları, 1997)
Değişim Rüzgârı (Can Yayınları, 1998)
Calvin'e Karşı Castellio ya da Köleliğe Karşı Özgür Düşünce (Çiviyazıları Yayınları, 1998)
Fouche, Bir Politikacının Portresi (Can Yayınları, 1999)
Tehlikeli Merhamet (Babil Yayınları, 2000)
Amok Koşucusu (Can Yayınları, 2000)
Balzac, Bir Yaşam Öyküsü (Kabalcı Yayınları, 2002)
Magellan (Kabalcı Yayınları, 2002)
Freud ve Öğretisi (Papirüs Yayınları, 2003)
Yakıcı Sır (Evrensel Basın Yayın, 2004)
Ruh Yoluyla Tedavi (İmge Kitabevi Yayınları, 2005)
Mektuplaşmalar (Yordam Kitap, 2007)
Buluşmalar (Yordam Kitap, 2008)
Rotterdamlı Erasmus, Zaferi ve Trajedisi (Can Yayınları, 2008)