“Sabahın erken saatleri idi. Gemi müthiş bir patlama ile sallandı, bir anda her yeri ateş kapladı. Sanki etrafımdaki insanlar ve gemi buharlaşıp eriyordu, 500 kişi anında öldü. Ben ve kalan 200 kadar kişi patlamaların etkisi ile denize uçtuk, kimse yardımımıza gelmedi! Etrafımdaki herkes öldü; bir tek ben kurtuldum.”
Bugün 89 yaşında olan ve ABD’de yaşayan, Struma mülteci gemisinden kurtulan tek Yahudi David Stoliar yaşadıklarını İsrail’de Holon Belediyesi’nin isteği ve desteği ile bir kitap haline getirdi.
Geminin batırılışının Yahudi takvimine göre yıldönümü olan (7 Adar) 1 Mart Perşembe günü Holon Şehir Tiyatrosu’nda Stoliar’ın kitabından alıntılar okunacak ve felakette ölenler bir kez daha hatırlanacak.
Torpillenerek batırılan Struma gemisinin tek kurtulanı yıllar sonra duygularını İsrail’in Ha’aretz gazetesine dile getirdi:
“Benim için nefret günleri geride kaldı, sorumluları yargılamayı Tanrı’ya ve tarihçilere bıraktım. O gün olanları ve failleri yargılamaktan ziyade söyleyeceklerim, biz Karadeniz’in karanlık sularına gömülürken sessiz kalanları asla unutmadığım ve beni kurtaran insanlara teşekkür etmektir.”
Annesi Holokost’ta katledilen Stoliar denize düştükten sonra babasının ona gemiye binmeden önce hediye ettiği kalın mont ve tutunduğu tahta parçası sayesinde Karadeniz’in soğuk sularında hayatta kalabilmiş, bir Türk balıkçısı tarafından kurtarılmış ve zamanın Türk Yahudi Cemaati’nin desteği sayesinde İsrail’e ulaşmıştı.
David Stoliar ABD’de yaşadığı Oregon’dan bugün bu felaketi merak edip okuyanlara şöyle sesleniyor: “Yazılmış her şeyin mutlaka bir sebebi vardır. Benim için artık yitirdiğim kurbanlar için yas tutmak, acılarımı iyileştirmek ve yaşadıklarımı gelecek nesillere ‘asla unutmamak için’ anlatmak var.”
1942’de Şile açıklarında bir Rus denizaltısı tarafından torpillenerek batırılan ve 2.Dünya Savaşı tarihinin en büyük sivil denizcilik felaketi olarak anılan olayda çoğunluğunu kadınların ve çocukların oluşturduğu 768 Yahudi ölmüştü.
