Dördüncü İsrail Başkanlık Konferansında konuşan İsrail Devlet Başkanı ‘açık gözlerle barış yapılamayacağını ve yıllardır süregelen savaşın sona erebilmesi için her iki tarafın da geçmişi unutup geleceğe odaklanması gerektiğini’ söyledi
“Yarınla Yüzleşmek ve Hatalardan Ders Almak” başlıklı Dördüncü İsrail Başkanlık Konferansında konuşan İsrail Devlet Başkanı Şimon Peres, "Ulaştığım sonuç yanlış yapmamak için gözlerimizi biraz kapamaktır. Açık gözlerle ne aşk yapabilir ne de barışa kavuşabilirsiniz,” dedi.
Peres, "Geçmiş öldü. Onu düzeltemezsiniz. Ölmüş bir şeyi değiştirebilir misiniz? Geçmişi düzeltebilir misiniz? Geleceğe odaklanın. Bazı riskler almak zorundasınız,” diyerek sözlerine şöyle devam etti: “Başarılı olma ihtimalini umarak bir şeyler yapmayı denemek her zaman daha doğru bir seçenektir. Eğer denemezseniz yanlış yapmazsınız ama başarıya da ulaşamazsınız.”
Katılımcılara seslenen Devlet Başkanı, “Hayattan aldığım ilk ders mükemmeli aramamak olmuştur. Hatalar yapacaksınız. İnsanların birlikte yaşamalarına izin vermekle tatmin olmanız gerekiyor. Mükemmele ulaşma emeliniz olabilir ancak öngörebildiğimiz gelecekte buna ulaşamayacağımız açıktır. İnsanlar hedeflerini çok yükseklere koyuyorlar. İdeal kadını arayan erkeğin hikayesini herkes biliyordur. Adam onu bulduğunda, o kadının da kendi ideal erkeğini aradığını ve onunla evlenmeyeceğini öğrenir," dedi.
Peres, "Barışa kavuşmaktaki en büyük zorluk düşmandan değil kendi insanlarından gelir. Bana pek çok kereler sorulmuştur ‘Neden bu kadar çok veriyoruz? Neden onlara bu kadar güveniyorsun?’ Onlara ne kadar güvenebileceğimizi kim ölçebilir?" diye devam etti.
Devlet Başkanı, daha da ileri giderek kendisinin Filistin Özerk Yönetimi ile erken müzakerelere başlamamasının hatalı olduğunu söyleyip ekledi: "İnsanlarımızı öldürdüler. Biz de ‘katillerle nasıl konuşabiliriz’ dedik. Bu bir hataydı. Konuşulmayınca, öldürmeye devam ettiler. Belki konuşmuş olsaydık dururlardı.”
Nobel Ekonomi Ödülü sahibi Prof.Daniel Kahneman ise konferansta yaptığı konuşmada hatalardan ders alma kavramının genellikle hatalı varsayımlar üzerine kurulduğunu söyledi. Kahneman, “Hatalarımızdan gerçek anlamda ders alabilmek için şartların sabit olması ve kurallar gerekir. Bu şartlar altında, gerçek uzmanlık gelişebilir. Bu, satranç ustalarının oyunlarını geliştirme şeklidir. Her oyun birbirinin aynıdır, her kural sabittir ve böylece aynı hatalardan defalarca ders alarak sonunda hata yapmamayı öğrenirler. Fakat belirsizliklerle dolu bir dünyada yaşıyoruz, işte bu yüzden her karar bir kumardır. Bu demek oluyor ki verilebilecek en doğru karar bazen kötü sonuçlar doğurabilirken, kötü bir karar iyi sonuçlar verebilir,” diye ekledi.
Kahneman ayrıca, "Orduda diğerlerinden daha fazla, hatta mantık dışı bulunabilecek riskleri göze alarak hareket eden generaller vardır. Bu generallerin aldıkları bu riskler sayesinde şanslarının yaver gittiği ve pek çok kereler başarılı oldukları görülmüştür. Bir general bu şekilde bir kumar oynadığı ve kazandığı zaman hemen onun askeri bir deha olduğu söylenir ve ona bu riski almamasını söylemiş olanlar korkak sınıfına sokulur," dedi.
“Finansal krizlerde her zaman bu krizin gerçekleşeceğini önceden bildiğini söyleyen uzmanlar vardır. İşin aslı, evet bu uzmanlar bir krizin gerçekleşeceğini öngörmüşlerdir ama aynı zamanda, aynı birikim ve bilgiye sahip başka finansal uzmanlar da krizin gerçekleşmeyeceği fikrini savunmuşlardır. Hayatın genelini çok ciddiye alıyoruz. Belirsizliklerle dolu olduğunu kabul edemiyoruz. Halbuki kararlarımızın çoğunu içgüdülerimizi dinleyerek veriyoruz.”
Kahneman, yanlış kararları azaltabilmek için sonuca değil karar alma aşamasına odaklanılması gerektiğini savundu.
"Karar alma aşamasında kalite kontrol ve eleştiri anlamında büyük eksiklik hissediliyor. Bunlar sağlıklı karar alma için şart. Aslında mümkün de... Müzakerelerde göz önüne alınanları, kaygıları kayıt altına almalıyız. Bunu bir kurumda sağlamak hiç kolay değil. Kurumlar kendi karar verme mekanizmalarını sorgulama konusunda çok dirençli. Gerçekten bir yanlışı arayıp düzeltmeye çalıştığınızda, tepelerinden bakan bir çift göz hissediyor ve bunun sonucunda birilerinin suçlanacağı hissine kapılıyorlar."
Kahneman liderlerin birer koça ihtiyacı olduğuna dair düşüncesini de ekleyerek "Bir tenis koçu, oyuncudan daha iyi tenis oynamaz ama dışarıdan tarafsız bir bakış getirerek sporcusuna yardımcı olur,” yorumunu yaptı.
Panelde söz alan diğer bir konuşmacı ve uluslararası müzakere uzmanı Dr. James Sebenius, müzakerelerde en çok yapılan yanlışın karşı tarafın aslında ne istediğine değil de, konuşma ve taleplerine odaklanılması olduğunu söyledi. Sebenius, “Eğer vakit ayırıp çelişkileri incelerseniz, her iki tarafın da menfaatine sonuçlar elde edebilirsiniz,” dedi.
