İsrail’in beşinci tıp fakültesi Galile’de

Karen Gerson ŞARHON

  Bar-İlan Üniversitesine ait yeni bir Tıp Fakültesi Galile bölgesinde açıldı. Bu konuda bizleri bilgilendirebilir misiniz?

Adı “Bar-Ilan University Faculty of Medicine in the Galilee” olan yeni Tıp Fakültesi 30 Ekim 2011 tarihinde açıldı. Sfat’ta kurulan bu yeni fakülte İsrail’in 5ci Tıp Fakültesi.

Bu fakülteyi kurmak için İsrail’deki devlet üniversiteleri yarıştılar ve kazanan Bar-İlan Üniversitesi oldu. Fakültenin Galile’de kurulmasının asıl amacı orada mevcut olan irili ufaklı on bir hastaneye doktor ve araştırmacı bilim adamı yetiştirmek.

Oldukça büyük bir yatırımın gerektiği proje harcamasının yarısı devlet tarafından karşılanacak. Bu meblağın büyük bir bölümü hastanelerin modern tedavi yöntemlere göre yeniden teçhizatlanması için kullanılacak. Diğer yarısı ise fakülte ve etrafında kurulacak kampüsün giderlerini karşılayacak. Bu ikinci yarıyı üniversite karşılayacak. Başkan Prof. Moshe Kaveh ve mütevelli heyetinin gayretleri sayesinde 2010 senesi içinde oldukça yüklü miktarda bir bağış toplandı. Proje dört senede tamamlanacağına göre bir o kadar bağışın toplanması görevi mensubu bulunduğum mütevelli heyeti tarafından yürütülecek. Bağış veren kişi ve kurumların içinde yüzde olarak İsrailliler başta, onları ABD ve Kanada Yahudi kurumları ve şahısları izlemekte. Hassas bir konu olduğundan ilaç fabrikalarından ve büyük ilaç imalatçılarından yardım talep edilmedi. Bu sayede İsrail 2020 yılları için öngörülen doktor kıtlığına şimdiden bu fakülte ile bir çözüm üretmiş olmakta. Dört yıldır devam eden bu mücadelenin sonucunda bu yıl geçici kampüste eğitim başlamış durumda.

Öğrencilerin yaklaşık yüzde otuzunu Arap ve Dürzî öğrenciler teşkil etmekte. Ümit ediyoruz ki bu üniversite, yeni kurulan öğretim kadrosu sayesinde bir gün barış olduğu takdirde Ortadoğu’nun en önemli ve en modern eğitim kurumu olacaktır ABD ve Avrupa’daki İsrail kökenli doktor ve araştırmacılar fakülte dekanı ve araştırmacı doktor olarak burada işe başladılar. Bu da Başbakan Netanyahu’nun çabası sayesinde gerçekleşti.

  Hazır üniversite konusunu konuşuyorken bizlere İsrail’in eğitim ve kültür politikasından bahsedebilir misiniz?

İsrail’de ilköğretim on iki sene olup tamamen bedavadır. Üniversiteler ücretlidir ancak beş devlet üniversitesinde okuyan öğrenciler her bir eğitim yılı için 4000 dolar civarında bir ücret öderler. Ancak ordudan (askerlikten) sonra okumaya başlayanlar için bu durum biraz daha farklı. Aktif ordu hizmetinde bulunmuş olanlara terhisten sonra ordu iki senelik eğitim bursu verir. Kalan sene ya da seneler için ise sivil kuruluşlar burs dağıtırlar.

 Salti Vakfı bu kurumlardan biridir, değil mi?

Evet, bu kurumlardan biri de Salti ailesinin kurduğu Salti Vakfıdır. Otuz yıldır bu kurum tercihan Türk kökenli İsrail vatandaşlarına burs veriyor. Bugüne kadar doktora,yüksek lisans ve az sayıda lisans dallarında yaklaşık 600 mezun verdi. Bunların içinde tıp doktoru, avukat, diplomat, araştırmacı, üniversite profesörü, mühendis ve yüksek rütbeli asker yetişmiştir. Bu öğrenciler İsrail’in devlet üniversitelerinde okumuşlardır. İsrail’de sayısız özel paralı yüksek okul mevcut olup burada okuyan Türk kökenlilere yardım etmemiz prosedür bakımından mümkün olmamakta. Vakfa Salti ailesinin dışında yardım eden başka şahıslar da bulunmakta. (www.saltifoundation.org)

 Devlet, üniversitelere yardım eder mi? Nasıl?

Evet, tabii ki. Üniversiteler eleman yetiştirmek ve araştırma yapabilmek için devletten muhtelif sübvansiyonlar alırlar. Bar-İlan Üniversitesinin şu anda kadrosunda 2000 doktor mevcut olup her yıl yüzlerce yeni doktor bu kitleye dâhil edilmektedir. Bunlar öğretim dışında araştırma ve geliştirmede çalışan elemanlardır. Bu sayede nanoteknolojide beyin ile ilgili fizyolojik ve psikolojik araştırmalar çok yüksek seviyelere ulaşmıştır. Önümüzdeki yıllarda İsrail’den bilim dallarında yeni Nobel ödülü kazananlarla karşılaşırsak şaşmamak lazım. Nitekim bu yıl kimya dalında bir İsrailli Nobel Ödülü almıştır. İsrail’in kuruluşundan bu yana aldığı Nobel ödülleri on âdete ulaşmıştır. İsrail’de eğitime ve kültüre verilen önem ve araştırma ve geliştirmeye harcanan bütçe maksimum düzeydedir.

Sevgili Selim Salti, verdiğiniz değerli bilgiler için teşekkür ederiz.

Karen Gerson ŞARHON