Tahran’daki sergide İsrailli bir ressam

Avrupa ve ABD dışında kendi türünün en iyisi olduğu düşünülen modern sanat koleksiyonu, İran’ın son Şah’ının eşi İmparatoriçe Farah Pehlevi tarafından devrimden önce getirilmişti. Koleksiyonda Yaakov Agam’ın yanı sıra, Francis Bacon, David Hockney, Roy Lichtenstein, Mark Rothko, Andy Warhol, Edvard Munch ve diğer sanatçılara ait eserler bulunuyor.

Sanatçının oğlu Ron Agam bu konuyla ilgili olarak “Devrimden iki yıl önce 1977’de İmparatoriçe Paris’i ziyaret ettiğinde babamın Salon Agam adını verdiği çok önemli bir sanat çalışmasını gördü,” dedi. Ron Agam sözlerine şöyle devam etti: “İmparatoriçe sanatçı hakkında araştırma yaptıktan sonra, daha fazla eserini görmek istedi ve zamanın Fransa Başbakanı Raymond Barre, bir Paris galerisinde onun için özel bir Agam sunumu düzenledi. İmparatoriçe babamın en eski ve en değerli eserlerinden bazılarını, biraz da yağlı boya ve akrilik tablolarından seçti.”

1979 İslam Devriminin ardından Farah Pehlevi, son Şah Muhammed Reza Pehlevi ile birlikte ülkeyi terk etti. Ayetullah Humeyni ve ülkenin yeni İslamcı liderleri devlet hazinesinin kontrolünü ele geçirdiler.

Ron Adam, İslam Cumhuriyetinin Batı sanatını küçümsemesinden dolayı şimdi bu hazinenin geleceği için endişe taşıyor. Ancak babasının tarzının İslam zevkine hitap etmesinden dolayı biraz umutlu olduğunu ifade ediyor ve ekliyor: “Babamın yarattığı sanat Kabaladan etkilendiği ve tamamen soyut olduğu için İslam kültürü ile uyum içindedir.”

Üç milyar dolar üzerinde değeri olduğu düşünülen İran sanat koleksiyonu aynı zamanda, Pissaro, Van Gogh, Monet, Picasso, Renoir, Marcel Duchamp ve Yahudi sanatçı Marc Chagall’in de eserlerini içeriyor. Bu eserler otuz yılı aşkın bir süredir Tahran’ın Çağdaş Sanat Müzesinin bodrumunda yığılı bir şekilde toz topluyor. İran sansürcüleri bazılarını İslam dışı, pornografik ya da fazla eşcinsel gibi sınıflandırılarak bunları kamuoyuna hiçbir zaman sunmamışlardı.