Tek taraflı geri çekilme hareketi beklentisi, İsrail ile artık geçerliliğini yitirmiş görünen anlaşma ve Filistin’deki ekonomik krizin protestoları arasında ortaya çıktı
Filistin Özerk Yönetimi (FÖY) liderleri, Filistin Devleti kurulması yönünde hiçbir ilerleme kaydedilmemesi nedeniyle iyice artan gerginlik ve sokaklara dökülen protestolar sonucunda, İsrail’le yapılmış tarihi anlaşmanın feshinden bahsetmeye başladı.
Basında yer alan haberlere göre, FÖY Lideri Mahmud Abbas 1993’te gerçekleşen Oslo Anlaşmalarının ve buna bağlı olarak yapılmış ekonomik anlaşmaların iptalini değerlendiriyor. Konunun gündeme gelmesine, yaşanan ihtilafa iki devlet içeren bir çözüm getirilmesinin artık mümkün olmadığı şeklindeki uyarıların neden olduğu söyleniyor. Oslo Anlaşmalarına göre kurulan FÖY, Filistin Devleti kurulana dek geçici bir süreliğine Batı Şeria ve Gazze’de yönetime geçecekti. Fakat ortak bir noktada anlaşmak üzere yapılmış tüm girişimler başarısızlıkla sonuçlandı ve son iki senedir barış görüşmelerine ara verildi. FÖY baş müzakerecisi Saeb Erekat, salı günü yaptığı açıklamada, FÖY’ün anlaşmadan çekilmeye itildiğini söyleyerek, “Ama bu adımı atmak kolay bir karar olmayacaktır,” diye sözlerine devam etti.
Oslo Anlaşmalarının tek taraflı iptali ihtimaline İsrail ve ABD’nin karşı çıkacağı biliniyor. FÖY’ün feshi, hastane ve okul gibi temel hizmetlerin aksaması yanı sıra, 153 bin çalışan ve ailelerinin işsiz kalması gibi yan sorunlara kadar pek çok sonuç doğurabilecek bir durum. Bu hareket aynı zamanda tüm FÖY bakanlarının sahip oldukları imtiyazlardan ve maaşlarından vazgeçmeleri anlamına da geliyor.
Geçtiğimiz hafta FÖY Başbakanı Salam Fayyad’ın açıkladığı acil ekonomik paket ve Batı Şeria’da yaşamın aşırı pahalı hale gelmesinin ardından protestolar başlamış; göstericiler Filistinlilerin vergi oranlarını İsrail’in oranlarına sabitleyen Oslo Anlaşmasına ek Paris protokolünün iptalini talep etmişlerdi.
Çarşamba günü Dünya Bankası’nın açıkladığı rapora göre, FÖY topraklarındaki ekonomik krizin derinleşmesinin ve ekonomik yavaşlamanın sebepleri arasında, yapılan bağışların azalması ve politik çevrelerde olumlu beklentinin eksilmesi gösterildi.
Bahsi geçen anlaşmaların iptali konusunda harekete geçilmesini uzak bir ihtimal olarak değerlendiren bağımsız araştırmacı Diana Buttu, “Bu onlar için sadece konuşma. Başka bir stratejileri yok. Oslo’da yapılan anlaşmaları her yönüyle iptal etmek tamamen geriye dönmek demektir ve bu adamlar bunu istemiyorlar,” dedi.
