YKAG: Şenlik Galata´daydı

Ülkemizde ilki 1999 yılında gerçekleşen Yahudi Kültürü Avrupa Günü, her yıl aynı gün birçok Avrupa ülkesiyle birlikte bir dönem Yahudilerin yoğunlukla yaşadıkları ve birçok faal sinagogun bulunduğu İstanbul Galata’da yapılıyor. İki yıl aradan sonra bu yıl yeniden hayata geçirilen YKAG teması Yahudi Mizahı idi. YKAG kapsamında Neve Şalom Sinagogu ve Kültür Merkezi, İtalyan Sinagogu, Aşkenaz Sinagogu, Schneidertempel Sanat Merkezi, Matsa Fırını, Galata Derneği ve Avusturya Lisesi kapılarını açtı.

Katılımcılar gün süresince Neve Şalom Sinagogu giriş holünde Suzy Hug Levi Resim ve Heykel Sergisi ile gazetemiz çizerlerinden Mozotros’un yaratıcısı  İrvin Mandel’in çalışmalarını izlediler.  Schneidertempel’da ise  İzzet Keribar’ın  ‘Küba’ konulu siyah beyaz  sergisi ile yine gazetemiz yazar ve ‘Tünelin Ucu’ adlı köşesinde karikatürleri yayınlanan İzel Rozental’in  karikatür sergisi yer aldı.  Eski Matsa Fırınında bu kez  ‘İzmir Sefarad Düğün fotoğrafları’  sergisi  ve  Selim Sarit  ve oğulları Aksel Bonfil’in  İzmir düğünlerine dair yaptıkları sunum büyük ilgi gördü. Matsa Fırınında sabah saatlerinde   Seyfi İşman’ın  ‘Sinemada Yahudi Mizahı’  başlıklı  sunumu da büyük bir  katılımla gerçekleşti. 

Dileyen konuklar öğle saatlerinde Barınyurt’un terasında kaşkarikas, armi de tomat, patlıcanlı tapada, pırasa köftesi ve portakallı semoladan oluşan mönüde Sefarad Mutfağı’nın vazgeçilmez lezzetlerini tatma olanağı buldular. Barınyurt mutfağında ayrıca konuya ilgi duyanların katıldığı yemek atölyesinde borekitas gibi yemeklerin yapımı uygulamalı öğretildi, katılımcılara yaptıkları yemeklerin tarifleri dosya halinde sunuldu.

Panellerde ise Avi Albohayre İtalyan Sinagogu’nda ‘Dünden Bugüne Yahudi Mizahı’; Judith Liberman Galata Derneği’nde ‘Yahudi Masalları’; İzzet Keribar sergisinin de bulunduğu Schneidertempel Sanat Merkezi’nde ‘Endülüs’; Neve Şalom Kültür Merkezi’nde - Erdil Yaşaroğlu, Metin Serezli, İrvin Mandel’in konuşmacı ve  Nedim Saban'ın moderatör olduğu, ‘Yahudi Mizahı paneli’ gerçekleşti.

Katılımcıların büyük ilgi gösterdiği diğer  faaliyetler ise Aşkenaz Sinagogunda Renan Koen Trio konseri ve Jerfi Aji’nin piyanosu eşliğinde Buket Bahar’ın seslendirdiği ‘Yahudi Bestekarlardan Müzikaller’ ve İtalyan Sinagogunda Şef Mehanem Eskenazi önderliğinde Maftirim Korosu dinleyenlerin beğenisini topladı. Ayhan Sicimoğlu & Latin All Stars  Avusturya Lisesinde günün son gösterilerinden idi.

Gün süresince Fest Travel ile eski Yahudi semtleri olan Balat ve Hasköy civarında kalan ender sinagogları ziyaret eden katılımcılar, akşam üstü saatlerinde Neve Şalom Sinagogunda  Dostluk Yurdu  Derneği tiyatro ekibi tarafından canlandırılan temsili Bar- Mitzva törenine katıldılar.

YKAG hayata geçiren gönüller ordusu gün süresince Galatanın sokaklarında kâh yol göstericiliği yaptılar, kâh mekânlarda izleyicileri yönlendirdiler. Tüm mekânlarda katılımcılara Barınyurt mutfağında yapılmış ıspanaklı bulemikas, tatlı ¬/tuzlu borekitas gibi ikramlar yapıldı.

Katılımcılar ne dedi

Dilek Telci

İlk kez katılıyorum. Farklı kültürleri ve dinler tanımak çok hoşuma gittiği için etkilendim… Bir daha mutlaka geleceğim… Sinagogda konseri izledim… Yemek atölyesine girmek isterdim ama kaçırdım…

Aydın Kubilay

İlk kez katıldım. Çok değişik ve otantik; katılmış olmaktan mutluluk duydum. Sinagogda Sefarad müziği dinledim daha önce dinlediklerimin yerel nüansları vardı. Bu kez dinlediğim ise aşırı modern bir müzikti. Çok güzel bir etkinlik… Düzenleyenleri kutlarım…

Selçuk Ertaşkın

 Çocukluğum Neve Şalom’un bulunduğu sokakta geçti. Avusturya Lisesi mezunuyum. Yıllarca önünden geçip içinde ne olduğunu merak ettiğim Neve Şalom’da olmak çok güzel bir duygu. Günün birinde herkesin din, dil, ırk gözetmeden ibadet mabetlerinde beraber olmalarını gönülden diliyorum. Ortak değerlerin olduğu, birlikte 500-600 yıl yaşamış kişilerin kültürlerini, tarihlerini biraz da olsa elde kalmış yerlerini görmek çok güzel… Keşke tek bir gün olmasa hayatımızın içine de böyle günleri alsak…

İzzet Keribar…

Mükemmel bir organizasyon. Bu işte canla başla çalışan hanımları tebrik ediyorum. Kolay olmadığının bilincindeyim. Böyle bir etkinlikte ayrıca bana da yer verildiğinden ötürü de kendilerine şükran borçluyum. Sanatımı gösterme imkânı buluyorum…  Her sene tekrarlanmasını dilerim. Tüm dünya ile eş zamanlı yapılıyor olması da çok güzel… Geniş toplumun bizleri yeterince tanımadıklarının farkındayım.  Böyle etkinliklerle az da olsa kendimizi tanıtma şansını buluyoruz. Sunumumda tanımadığım birçok sima olduğu dikkatimi çekti. Tanıdık yüzleri de görmek isterdim…

Tufan Kazan

Yahudilik adı çok bilinmekle birlikte genelde içeriği çok bilinmeyen bir din. Sinagoglara çok kez girmek istemiştim, bu gün bir fırsat oldu. Yahudilik biraz içine kapanık bir din dolayısıyla YKAG’nü başka şekilde başka vesilelerle de tekrarlar ve genele açılırsa bence çok yararı olacaktır.

Marko Mordo Ennekave

İzzet Keribar’ın yakın tanıdığıyım; özellikle onun sunumunu izlemeye geldim. Yahudi Kültürü Avrupa Günü çok önemli bir etkinlik… Keribar’ın sunumunun daha büyük kitleler tarafından izlenmesi gerektiğini düşünüyorum. Zira kendisi Türkiye’nin sayılı fotoğraf sanatçılarından… 

Cihan Körüstan

Aslında çok hoşuma gitmesine rağmen üzüntülü bir gün. Hem bu coğrafyada hem de bu topraklarda bu kültürün durumu çok üzücü. Maalesef azınlık olmak zaten zor bir durum, Musevi olmak en az iki kere daha zor… Daha fazla tanıtılması lazım.

Erdil Yaşaroğlu

Çok güzel sohbet ettik ve çok güzel eğlendik… Yahudi birçok dostum ve arkadaşım var dolayısıyla kültürünü de yakından tanıyorum. Hep bir arada yaşıyoruz… Öncelikle bu kadar akıllı, güzel, sevecen ve ilgili insanla bir arada olmak beni çok mutlu etti. Türkiye’nin hemen her yerinde söyleşi yapıyorum ama ilk kez bir cemaate karşı yaptım. Karşımda çok farklı, algısı açık bir topluluk vardı bu yüzden heyecanlandım… Kendi adıma hem dinlemekten hem de orada bulunmaktan büyük keyif aldım…

Zeynep Şahin

Sinagogun içini ilk kez görüyorum… Çok mutlu oldum… Önemli bir deneyim… Arkadaşım, duymuş ve gelmek istedi onun sayesinde geldim…

Nedim Saban

Panelin konusu Yahudi Mizahı idi ancak katılımcılar sebebiyle genel mizah ve azınlıkta mizah ne olmalı, azınlık kültürü ile mizah nasıl örtüşüyor konularına açıklama getirmeye çalıştık. Müthiş bir katılım oldu. Çok çok mutluyum… Bu gün halkların kardeşliğini gördüm… Birçoğu Yahudi kültürünü merak ettikleri için geldi. Bunu anlatmak ve paylaşmak mutluluk vericiydi… 

Elif Özdoğan

Daha önce televizyonda böyle bir gün olduğunu izlemiştim. Şimdiye kadar her şey mükemmeldi.

Farklı kültürleri görmeyi zaten çok seviyorum ancak bu gün her şey sürpriz oldu. Çok etkilendim… Gün süresince girdiğimiz bütün sinagoglardaki insanların güler yüzlülüğü beni çok etkiledi. Kişiler paylaşımda bulunmaktan çok memnundurlar.

Rezzan Yücesan

İlk kez YKAG önce evlilik töreni hakkında bilgi edindim. Müslüman adetlerine çok benziyor. Anadolu geleneklerine çok benziyor zaten aynı toprakların insanlarıyız. Bar- mitsva töreninin de ilginç olacağını düşünüyorum. Çok güzel bir organizasyon. Teşekkürler…

Birsen Kubilay

Farklı dinlere karşı bir merakım var. Konserleri izledik… Daha önce Los Paşaros Sefaradis’i izlemiştim onlar gibi  neşeli  şarkılar bekledim açıkçası. Ancak bu da özgün ve güzeldi. Beğendim…

Emin Uzel

Hiç Yahudi arkadaşım, komşum yok. İlk kez Yahudi Kültürünü tanımak için bir tura katıldım. Kültürün tanıtılması güzel bir girişim. Daha çok dini mekânlar ve müze hakkında bilgi sahibi olduk…  Daha fazla bilgi edinmek isterdim…

Hep beraber yaşıyoruz ama Yahudi kültürünü bu kadar yakından tanıma fırsatı bulamamıştım. Özel bir gün oldu. Fest Travel ile başladık güne… Balat’tan başladık tura, tempolu bir gündü… En son İtalyan Sinagoguna gittik… Harikaydı…

Mehmet Tüzel

YKAG’ye dördüncü kez katılıyorum. Her seferinde farklı bilgiler ediniyorum. Mümkün olduğu kadar tanımaya çalışıyorum. Ayrıca yapılanlar için de özür diliyorum… Kardeş gibi yaşamak varken düşmanlık niye çok daha gerilere İbrahim’e kadar gidersek bir kardeşiz zaten… Keşke bunu anlayabilsek…

Nilgün Koparan