ABD, Doğu Akdeniz’deki doğal gaz kaynaklarının bölünmesinde Lübnan ve İsrail arasında diplomatik ilişkiler bulunmaması nedeniyle uzlaşı sağlamak üzere araya girerek detaylı bir harita hazırladı. İki ülke arasında son zamanlarda ekonomik anlamda kıta sahanlığı sınırlarıyla ilgili tansiyon yüksekti. İki ülke arasındaki kıta sahanlığı sınırı her iki ülkenin sahilden 12 deniz mili ötede olmak üzere ikiye bölünmüş durumda ancak ülkeler birbirinin tarafında egemenlik hak iddia ediyor. Ayrıca bir de 100 millik münhasır ekonomik bölge olarak adlandırılan uzantı mevcut. Bu ‘ekonomik sular’ son yıllarda milyarlarca değerinde doğalgaz keşfedildiği için stratejik önem kazandı.
Önerilen haritada bu ‘ekonomik sular’ın ve doğal gaz yataklarının adil bir şekilde bölünmesine yer veriliyor. ABD haritası her iki devletin anlaşmazlığını geride bırakmaları ve özgürce doğal gaz aramalarının yolunu açıyor. Öneriye henüz iki devlet de yorum getirmezken birkaç noktanın aydınlanması halinde çalışmalara başlanacağı ifade ediliyor.
İsrail Dışişleri Bakanlığı ABD’ye, doğalgaz arama tesislerine Lübnan’dan gelebilecek herhangi bir saldırı durumunda kendi egemen topraklarına saldırılmış gibi algılayarak, Lübnan’a ‘sert bir şekilde’ karşılık verileceğini belirtti.
Birkaç gün içinde İsrail, BM’ye kendi karasuları sınırlarını tanımlayan planı sunacak. Lübnan ise bu girişimini 2010’da yapmış, söz konusu ekonomik suların tamamıyla Lübnan’a ait olmasını gerektiğini iddia etmişti. İsrail’in iki yıl kadar önce Akdeniz’de, Hayfa açıklarında Leviathan ve Tamar adlı önemli doğalgaz yataklarını bulması üzerine Kıbrıs Rum Kesimi ile İsrail arasında bir ittifak oluştu. 17 Aralık 2010’da Kıbrıs Rum Kesimi, İsrail ile gaz arama bulma sondaj ve pazarlama konusunda stratejik işbirliği anlaşması imzaladı. Şu anda İsrail şirketi Delek Energy ve ABD şirketi Noble Energy, Tamar ve Leviathan doğal gaz yataklarında arama ve sondaj faaliyetleri sürdürüyor; ayrıca Delek Energy denizaltı gaz hattı kurarak gazı Yunanistan’a taşımayı amaçlıyor. Lübnan bu anlaşma ile karasularının ihlal edildiğini savunuyor.
İsrail, Lübnan ve Rum Kesimi üçgeninde ABD’nin tarafları sakin tutmaya ihtiyacı var gibi görünüyor. En nihayetinde buradan çıkacak doğal gaz söz konusu tüm ülkeler için ekonomik olarak büyük fırsatlar sunuyor.
