Barack Obama’nın yeni Dışişleri Bakanı John Kerry zengin bir aileden gelen, hayatı dış politikanın içinde geçmiş bir devlet adamı. Yıllardır Dışişleri Bakanlığı koltuğuna oturmaya hazırlanan Kerry Türkiye’ye önem veren, İsrail’e her fırsatta destek olup, ancak yerleşim politikalarına karşı çıkan bir siyasetçi
ABD’nin 69 yaşındaki yeni Dışişleri Bakanı John Kerry 2004 yılında George W. Bush’a rakip olup kazanamayan, Senatonun Dış İlişkiler Komitesi’nde 27 yıl görev yapmış bir siyasetçi.
Yale Üniversitesi’nden mezun olup 1966’da Vietnam Savaşı’na katıldı. Bu görevinden dolayı Gümüş Yıldız, Bronz Yıldız madalyaları ile onurlandırıldı. Buna karşılık savaş karşıtı konuşmaları ile yıldızı parladı, hatta ABD Senatosu’nda savaş karşıtı ifade veren ilk Vietnam gazisi oldu.
YAHUDİ KÖKENLERİ
John Kerry anne tarafından ABD’nin en zengin ailelerinden Forbes’lara mensup. Baba tarafı ise 1905’te Avrupa’dan ABD’ye göç etmiş, ardından Hıristiyanlığı seçmiş bir Yahudi ailesi.
İyi bir Katolik olan Kerry, babaannesinin Yahudi olduğunu 20 küsur yıl önce öğrendi. 2004 yılında girdiği başkanlık yarışı sırasında büyükbabasının da Yahudi olduğunu keşfetti.
John Kerry’nin büyükbabası Frederick, Yahudi bir ailenin çocuğu olarak Çekoslovakya’da dünyaya geldi. Frederick, Kohn olan soyadını göç ettiği ABD’de Kerry olarak değiştirdi ve 1921 yılında Boston’daki bir otelde intihar etti.
Yahudi kökenleri hakkında henüz bilgi sahibi olmayan John’un kardeşi Cameron Kerry 1983’te Yahudi oldu ve Ortodoks Yahudi’si bir kadınla evlendi. John Kerry zaman zaman kardeşi Cameron’un evinde Şabat yemeklerine katılıyor.
İlk eşinden iki kızı olan Kerry, Heinz ketçaplarının varisi, bir helikopter kazasında yaşamını yitiren Cumhuriyetçi senatör John Heinz’in eşi Teresa Heinz ile evli.
ABD-İSRAİL İLİŞKİLERİNE NASIL YANSIR?
John Kerry Ortadoğu sorunlarını iyi bilen bir siyasetçi. Aynen Hillary Clinton gibi İsrail’e her zaman destek veren, bu ülkenin güvenlik sorunlarını anlayan ancak yeni yerleşimlerin inşasına karşı çıkan bir kişi.
ABD Yahudi lobisi ve çeşitli kuruluşlar ‘gerçek bir devlet adamı’ olarak nitelendirdikleri Kerry’nin dışişleri bakanlığına getirilmesinden memnuniyetlerini dile getirmekteler.
Kerry’nin atanmasının çok isabetli bir seçim olduğunu belirten The Anti-Defamation League (ADL), ‘insan haklarının şiddetli bir savunucusu’ olarak tanımladıkları Kerry’nin ‘tehlikeli bir bölgede yer alan İsrail’in destekçisi olabileceği umudunu taşıdıklarını ifade etti.
Geçmiş yıllarda John Kerry, İsrail ile ilgili bazı destek girişimlerinde sponsor olmuş, Senato’da İsrail’in Ortadoğu’da varlığını sürdürme ve kendini müdafaa etme hakkını savunmuştu.
John Kerry geçtiğimiz ilkbahar İsrail’i ziyaretinde Başbakan Binyamin Netanyahu ile Devlet Başkanı Şimon Peres’e Obama’nın İran’ın nükleer güce sahip olmaması gerektiği konusunda kesin kararlı olduğuna ilişkin güvence verdi. Ayrıca, ABD başkanlığına Cumhuriyetçi aday Mitt Romney’in İran’ın nükleer araştırma tehlikesine karşı sert önlemler alınması görüşüne karşı çıkarak Obama’nın bu konudaki politikasına destek çıktı.
Kerry, Senato’nun Dış İlişkiler Komisyonu Başkanlığı süresince İsrail’in yeni yerleşimler inşasını ve Gazze’ye erzak geçişine sınırlama getirmesini sert bir şekilde eleştirdi.
RİCE ÇEKİLİNCE YOLU AÇILDI
John Kerry Senato’da Cumhuriyetçilerle anlaşabilen nadir Demokratlardan biri. ABD’nin BM Temsilcisi Susan Rice Dışişleri Bakanlığı’na aday adayı gösterilmişti. Ancak Libya’da büyükelçinin öldüğü olayları ‘spontane gelişmeler’ olarak tanımlayınca tepkileri topladı ve adaylıktan çekilmek zorunda kaldı. İşte John Kerry’nin günü böyle geldi. Barack Obama’nın dediği gibi; “Kerry aslında hayatı boyunca bu role hazırlanmıştı. Sonunda istediğine kavuştu.”
ABD-TÜRKİYE İLİŞKİLERİNİ NASIL ETKİLER?
Hayatı dış politikanın içinde geçmiş John Kerry’nin Türkiye’ye önem veren bir devlet adamı olduğu biliniyor. Kerry’nin ABD-Türkiye ilişkilerine etkisi konusunda değişik bakış açıları var. Bir görüş; yeni dönemde Beyaz Saray ile Türkiye Dışişleri Bakanlığı arasında çok daha fazla uyum ve anlayış birliğinin görüleceği yönünde.
Diğer bir görüş, Kerry’nin Clinton kadar güçlü olmadığını, ABD’nin Ortadoğu ve Türkiye politikasında değişim görülmeyeceğini ileri sürüyor.
Bir kesim de, Kerry’nin Türkiye’yi Senato’daki diğer birçok senatörden daha iyi bildiğini söylese de, yeni atanan dışişleri bakanı olarak Suriye endeksinde Türkiye-ABD ilişkilerine farklı bir dinamik getirmeyeceğine inanıyor. İsrail-Filistin anlaşmazlığında iki devlet çözümünü şiddetle savunan John Kerry, söylemlerinde Hamas’ın İsrail’e yönelik terör saldırılarına son vermesini, Arap ülkelerinin Hamas’a baskı yaparak Gazze’ye silah geçişini engellemekte etkin bir rol oynamalarını, ABD’nin her zaman İsrail’in güvenliğini garantilemeye çalışacağını vurgulamakta.
