Rusya geçtiğimiz cumartesi günü Suriye’de bir siyasi değişim için çağrıda bulundu. İsviçre de yaptığı açıklamada, Uluslararası Suçlar Mahkemesi’ne Suriye’de yaşanmakta olan savaş suçları nedeniyle bir dava dilekçesi sunacağını duyurdu
Moskova, BM-Arap Ligi Suriye Özel Temsilcisi Lahdar Brahimi’nin Rusya Dışişleri Bakanı Yardımcısı Mikhail Bogdanov ve ABD Dışişleri Bakanı Yardımcısı William Burns’le biraraya gelmesinden hemen bir gün sonra yaptığı resmi açıklamada Suriyelilerin kaderlerini yalnızca Suriyelilerin belirleyebileceğine dair görüşünü yineledi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “Bizim görüşümüze göre, öncelikle yapılması gereken derhal ülkede akan kana ve şiddete son vermek ve aynı zamanda da evlerinden uzaklaştırılmış Suriyelilere ve mültecilere insani yardımda bulunmaktır,” denildi. Aynı açıklamada, “Aynı zamanda Suriye’de tüm etnik gruplara eşit hakların tanınacağı, yasalara bağlı kalacak bir siyasi geçiş sürecinin başlamasının sağlanması da gerekmektedir,” görüşüne yer verildi.
Fikir ayrılıkları artıyor
Rusya Suriye’ye silah satmasına ve deniz üslerinden birini kiralamasına rağmen Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad hükümetine maddi desteği en düşük düzeyde tutuyor. Analistler Başkan Vladimir Putin’in bu tavrının nedeninin ABD’nin askeri güçe başvurmasını önlemek olduğunu söylüyor.
Muhalif güçler savaşta güçlü konuma geldikçe, Rusya Esad’ın çekilme olasılığına karşı kendini hazırladığına dair işaretler veriyor ancak yine de Esad’ın dış güçlerin baskısıyla gitmemesi gerektiğinde de ısrar ediyor.
İki yıl önce başlayan ve devam etmekte olan ‘Arap Baharı’ ayaklanmalarını destekleme konusunda bugüne kadar isteksiz olan Moskova, bu ayaklanmaların Ortadoğu’daki istikrarsızlığı artırdığını ve radikal İslamcıların iktidara gelme riskini oluşturduğunu söylüyor.
Suriye’de kontrol El Kaide’ye geçer mi?
Suriye’de El Kaide tarafından eğitilmiş ve El Kaide tarafından desteklenen muhalif askerlerin varlığı ABD ve müttefikleri için ciddi bir sorun teşkil ediyor. Irak’ta El Kaide’nin yan kolu olan Nusra Cephesi, Beşar Esad’a karşı savaşan en etkili güçlerden biri haline geldi.
Korkulan El Kaide’nin ihtilali sahiplenip Esad’ın düşürülmesi sonrasında Suriye’de hakim güç olması. ABD Başkanı Obama’nın hala Cihad tehdidine karşı Amerika’nın nüfuzunu nasıl kullanmayı planladığına dair daha net bir resim ortaya koyması gerekiyor.
Kimi analistlere göre El Kaide’nin Suriye’deki muhaliflere katılması ABD’yi saf değiştirmeye bile zorlayabilir. Kimi analistlerse ABD’nin laik ve ılımlı isyancıları destekleyerek El Kaide’nin başrolü almasını engelleyebileceğine inanıyor.
İsviçre Uluslararası Suçlar
Mahkemesi’ne dilekçe veriyor
Şiddet tüm hızıyla devam ederken, İsviçre Dışişleri Bakanı pazartesi günü 52 ülkenin imzasını taşıyan bir dava dilekçesi ile Uluslararası Suçlar Mahkemesi’ne (USM) başvuracağını ve USM’ne Suriye’de işlenen savaş suçlarına karşı dava açılması için çağrıda bulunacağını söyledi.
Dışişleri Bakanı Didier Burkhalter İsviçre’nin ulusal TV kanalına demeçte “Suriye’de ciddi savaş suçları işleniyor. Bu suçların cezasız kalmamasını sağlamalıyız. Bir teklif sunuyoruz. Şimdi top Güvenlik Konseyi’nde. Kararı verecek merci onlar,” dedi. Burkhalter BM Güvenlik Konseyi’nin bu talebi reddebileceğini ya da takibini yapabileceğini sözlerine ekledi.
Suriye dünyanın savaş suçları ile ilgili tek daimi mahkemesi olan USM’ye taraf olmadığı için, mahkemenin işlenen suçları incelemesi için BM Güvenlik Konseyi’nin onayı gerekiyor.
