Bağımsız sinemanın yüz akı

Genç yönetmen Ben Zeitlin ilk filmi “Düşler Diyarı”ndaki dokunaklı sinema diliyle izleyiciyi etkiliyor.

Viktor APALAÇİ Sanat
23 Ocak 2013 Çarşamba

Küresel ısınmanın yol açtığı değişikliği ve ekolojik felaketi gündeme getiren film, fantastik öğelerle bezenmiş, belgesel tadında, özgün, inandırıcı ve ilginç. İlkel bir hayat yaşayan altı yaşındaki siyahi bir kızla, ölümcül hasta, alkolik babasının hayata tutunma çabasını anlatan film, insanın yüreğine yumruk gibi oturan, dokunaklı sinema diliyle çok etkileyici. Hikâye hayal gücü bir hayli gelişmiş, büyüme öyküsünü izlediğimiz bu kız çocuğun gözünden anlatılıyor. Oscar ödülleri tarihinin en genç En İyi Aktris adayı Quvenzahe Wallis harikalar yaratıyor

 

Amerikan Bağımsız Sinemasının son yıllardaki en çok ses getiren filmi (Cannes’dan Altın Kamera dahil 3, toplam uluslararası 30 ödüllü) “Düşler Diyarı / Beast of the Southern Wild” belgesel tadında bir ilk film.

Küresel ısınmanın yol açtığı değişikliği ve ekolojik felaketi gündeme getiren film, Lucky Alibar’ın ‘Juicy and Delicious’ adlı tiyatro oyunundan alınma. Filmin senaryosuna ve müzik partisyonuna da katkıda bulunan genç yönetmen Benh Zeitlin, ilk filmini yapan bir sinemacıdan beklenmedik bir beceriyle, fantastik öğelerle bezenmiş, mesaj taşıyan, özgün ve ilginç bir film yapmış.

Lousiana’nın güneyinde, doğayla mücadelenin zor olduğu, suların kuşattığı, Bathtub (küvet veya leğen) adlı bölgesinde, ilkel bir hayat yaşayan 6 yaşındaki siyahi bir kızla ölümcül hasta babasının hayata tutunma çabasını anlatan film, insanın yüreğine yumruk gibi oturan, dokunaklı sinema diliyle izleyicisini etkiliyor.

Katrina kasırgasını bizzat yaşamış amatör oyuncularıyla, kampanyalarla toplanan iki milyon dolarlık mütevazi bütçesiyle “Düşler Diyarı”, En İyi Film dalında aday gösterildiği Oscar için, “Lincoln”, “Pi’nin Yaşamı”, ‘Sefiller’, ‘Zincirsiz’, ‘Argo’ gibi dev bütçeli Hollywood yapımlarıyla yarışacak.

Annesi çekip gitmiş Hushpuppy, ölüme çok yaklaşmış balıkçı babasıyla, bataklık bir bölgede, domuzundan tavuğuna kadar işlerine yarayan hayvanlarıyla, zor hayat şartları için de yaşıyorlar.

Hikâye, hayal gücü bir hayli gelişmiş ve büyüme öyküsünü izlediğimiz bir kız çocuğun gözünden anlatılıyor. Hushpuppy’nin gerçeklerle hayallerinden harmanlanan, dış sesli anlatımlı “Düşler Diyarı”, “çocuk bakışlı” filmler, zincirinin son halkası.

 

EN İYİ FİLM OSCAR’ININ SÜRPRİZ ADAYI

Edebiyatta gerçekçilik akımının temsilcisi bir tiyatro oyununu, yönetmen Zeitlin deneysel, cesur, özgün ve büyüleyici bir üslupla perdeye taşıyor.

New York doğumlu, 30 yaşındaki Benh Zeitlin hayatının son 6 yılını, Fransız etkisinden, bataklık ikliminden ve zenci kültüründen etkilenip yerleştiği New Orleans’ta geçirmiş.

Mesken tuttuğu bu şehirde, selden sonra ekonomik nedenlerle gözden çıkarılmış bir bataklık bölgenin sakinleri üzerine yaptığı filme, entelektüel bir çaba olarak saygı duymak gerekiyor.

2005’teki Katrina Kasırgası’ndan sonra gözden çıkarılan bir bölgede, doğanın evlerine, hayatlarına göz diktiği, yalnız bırakılmış ama orada inatla yaşamaya çalışan insanlara kamerasını çeviren Ben Zeitlin, “hayata dair bir film yaptığı için” saygıyı hak ediyor.

Tüm sefaleti ve büyüsü içinde ilkel komünal bir hayat süren, devletin zorunlu göç dayatmasına karşı direnen, kaçıp topraklarına dönen bölge insanlarının direnişini film inandırıcı bir üslupla işliyor.

Annesi tarafından terk edilen kızını, yaklaşan ölümünden sonra, tek başına hayatta kalmayı öğretmeye çalışan baba Wink’in, sandalından elleriyle yakaladığı koca balığı kafasına vurarak bayılttığını    gösteren sekans, Wink’in 2-3 arkadaşıyla birlikte seti dinamitleyerek havaya uçurdukları sekans çok başarılı.

 

LEİTMOTİF “VAHŞİ GÜNEYİN CANAVARLARI”

Orijinal adı ‘Vahşi Güneyin Canavarları’ olan filmde, vaktinden çok önce olgunlaşmış bir kızın gözünden aktarılan dev bizonların, saldırgan yaban domuzlarının leitmotif olarak kullanıldığını görüyoruz.

Bu canavarların gerçek mi hayal mi olduğunu anlamak mümkün değil. Fanteziyle zengin bir hayal gücünü harmanlayan, toplumsal gerçekçiliğe odaklanan film, çarpıcı görselliğiyle, özgür ‘country’ vari müziğiyle de dikkati çekiyor.

Kameraman Ben Richardson’un grenli görüntüleri, sarsak el kamerası, yönetmen Zeitlin’in etkileyici sinema diline katkısı oluyor.

Oscar ödülleri tarihinin en genç En İyi Aktris Ödülü adayı, çocuk oyuncu Quvenzahe Wallis hemen her sahnesinde yer aldığı filmi baştan sona çekip sürüklüyor. 4 bin çocuk arasından seçildiğinde altı yaşında olan Wallis harikalar yaratıyor. Alkolik baba Wink’te amatör oyuncu Dwight Henry de çok başarılı. Duygusal büyüme öyküsü “Düşler Diyarı” Amerikan Bağımsız Sineması’nın yüz akı.