İran Devleti yaptığı resmi açıklamalarında İran Yahudilerine tüm İran vatandaşlarına davrandığı gibi eşit ve adil davrandığını açıklasa da yurt dışında yaşayan İran Yahudiliği uzmanları aynı fikirde değil.
ABD’de yaşayan ve İran’ın Şiraz şehrinde 1990 yılına kadar haham olarak görev yapmış Rav Yitzak Ba’al Haness durumu şu sözler ile özetliyor “Tanrı’ya dua etmek için herhangi bir engelleri yok.”
Haness, İran’da yaşarken önce öğrencilerini daha iyi bir eğitim almaları için ABD’deki Yahudi din okullarına gönderdiğini arkasından kendisinin de öğrencilerinin peşinden Yeni Dünya’ya yerleştiğini söylüyor.
Ancak bugün ABD’de yaşayan bir çok İran asıllı Yahudi Rav ile aynı görüşte olmadıklarını belirterek Haness’in bir çok öğrencisinin zamanında İran’da, İsrail casusu suçlaması ile hapis yattığını hatırlatıyorlar.
Shiraz Yahudi cemaatinden sızan bilgilere göre hahamın Amerika’ya gidişi bir ilticadan çok bir kaçıştı.
Yine de Shiraz Hahamı’nın sözleri tam olarak ta inkar edilecek gibi değil, çünkü bugün İran’da yaşayan 20.000 Yahudi’nin geleneklerine uygun bir hayat sürebildiği; sinagoglar, mikveler, hatta devletin destek olduğu Yahudi cemaati faaliyetleri var.
İran Yahudilerinin kendi matzalarını pişirdikleri bir Matza fırınları bile var.
Yahudi aleyhtarlığı konusunda bir uzman olan Dr Esther Webman’a göre ise İran’ın Yahudi vatandaşlarına gösterdiği tolerans siyasi bir aldatmacadan ibaret.
Webman, İran Yahudilerinin kısıtlı bir özgürlük altında yaşadıklarının kabul etmekle beraber konu İsrail ve Siyonizm olduğunda İran Yahudilerinin hiç bir şekilde fikir beyan edemeyecek durumda olduğunu söylüyor.
Webman sözlerine şöyle devam ediyor: “Aşırı iyimser bir tablo çizmek büyük bir abartı olur, İranlı Yahudiler de ülkenin tüm diğer vatandaşları gibi sıkı kurallara tabiler, eğer tüm kurallara uyarsanız sorun yok.”
