FORMULA 1 Dünden bugüne

Roza Saba

Sezon sonuna yaklaşıldığı geçtiğimiz günlerde Red Bull Racing takımı pilotu Sebastian Vettel, Formula 1’deki başarısıyla ilgili olarak rakiplerini kızdıracak açıklamalarda bulundu. Alman Pilot, Red Bull Racing takımının F1’i domine etmesinin sebebinin, takımın rakip takımlara oranla daha çok çalışmasına bağladığını belirtirken ve bu açıklamalar rakip pilotlar tarafında büyük yankı buldu. Bunun yanı sıra Vettel en son, birinci gelerek bu sezon kendisi için yedinci zaferine imza attığı Singapur Grand Prix yarışında yine seyirciler tarafından yuhalandı. Mercedes’in Alman pilotu Nico Rosberg, Vettel’in sözlerini sert bir dille eleştirerek, kendini beğenmiş tavırlarıyla yuhalamaları hak ettiğini düşünürken, McLaren’in deneyimli İngiliz pilotu, 2009 yılı Dünya Şampiyonu Jenson Button, her takımın yeterince çalıştığını düşündüğünü söyledi. Mercedes pilotu, 2008 yılı Dünya Şampiyonu Lewis Hamilton, Vettel’in Kore Grand Prix zaferinin bu baskınlığının F1’i öldürdüğünü düşündüğünü ve izleyiciler için bu durumun üzücü olduğuna değindi.  Ferrari’nin 2005-2006 yılları Dünya Şampiyonu İspanyol pilotu Fernando Alonso ise, Vettel ve takımının araçlarının kendi takım araçlarından daha üstün olduğundan ve bu sebeple performans farkı olduğundan bahsetti. Kazandığı galibiyetler ile kariyerindeki dördüncü dünya şampiyonluğuna daha da yaklaşan Sebastian Vettel’i sıralamada Fernando Alonso ve F1’e 2012 sezonunda Lotus takımıyla muhteşem bir dönüş yapan 2007 yılı dünya şampiyonu Finlandiyalı pilot Kimi Räikkönen takip ediyor; ancak bu iki pilotun Alman pilot ile aralarında oldukça büyük puan farkı bulunuyor.

Formula 1, varoluşundan beri tehlikeli doğası ile her zaman heyecanlı ve seyir zevki yüksek bir motor sporu oldu. Bunun sebeplerinden birisi de kuşkusuz ki tarihi boyunca sahne olduğu pilotlar arası ikili rekabetler olarak gösterilebilir. Son üç senedir dünya şampiyonluğunu elinde tutan ve dördüncüsü yolunda büyük bir adım atarak vatandaşı Michael Schumacher’in elde ettiği yedi dünya şampiyonluğu rekoruna göz kırpan Sebastian Vettel’in, günümüzdeki F1 egemenliğinden biraz uzaklaşalım ve biraz gerilere giderek F1 tarihinin en önemli rekabetini biraz hatırlayalım.

AYRTON SENNA VE ALAİN PROST 

Ayrton Senna. Tüm zamanların en büyük Formula 1 pilotu. F1 deyince ilk akla gelen isim belki de. Başarılarla dolu bir kariyer ve bu kariyeri sona erdiren o talihsiz kaza, milyonları ağlatan hazin bir son.

Alain Prost, 1985 yılında kazandığı dünya şampiyonluğu ile ilk Fransız F1 dünya şampiyonu. Senna’nin risk almayı seven kararlı ve agresif sürüş tekniğine karşı Prost’un pürüzsüz ve telaşsız sürüş tekniği. Senna pistlerin en hızlısı, Prost ise en akıllısı. Bu ikili arasındaki olağanüstü rekabet günümüzde bile hâlâ konuşulmaya devam ediyor. Brezilyalı pilotun hayat hikayesini konu alan 2010 yapımı Senna belgesel/filminin en dikkat çekici kısımlarında ikili arasındaki rekabet tüm açıklığıyla görülebilir.

Senna ile Prost ezeli rekabeti, 1988 yılında Brezilyalı pilotun Prost’un McLaren’ine katılmasıyla alevleniyor. Takım arkadaşı olmalarına rağmen ikilinin arasındaki çekişme bitmek bilmiyor ve bu durum tabi ki en çok takıma yarıyor; McLaren ekibi, 1988 senesinde on altı yarışın on beşini; sekizi Senna, yedisi Prost tarafından olmak üzere kazanıyor ve Ayrton Senna kariyerinin ilk dünya şampiyonluğunu kazanıyor. 1989 yılında ise ikili arasındaki rekabet, pisttekinin yanı sıra psikolojik anlamda da farklı boyutlara ulaşıyor. Dünya şampiyonluğu iddiasını korumak için Japonya’daki Suzuka pistinde yarışı kazanması gereken Senna, yarış içerisinde Prost’a yaptığı müdahalenin sonrasında kuralları ihlal ettiği gerekçesiyle Prost’un yetkililere yaptığı şikayet sonucunda yarıştan diskalifiye ediliyor. Şampiyonluğu Prost’a kaptırmakla kalmayıp FIA (Uluslararası Otomobil Federasyonu) tarafından lisansına el konulmasıyla beraber uzun bir süre için pistlerden uzaklaştırılıyor. Bu karar çok tartışmalara sebep oluyor; kimileri Prost’un yarıştan çekilmesine sebep olan bu müdahaleye Prost’un aslında kendisinin sebep olduğunu savunurken, kimileri de Senna’ya verilen bu cezanın sebebini Prost’un o zamanki FIA Başkanı Fransız Jean-Marie Balestre ile yakınlığına bağlıyor. Senna ile yaşadığı anlaşmazlıklar üzerine Prost, 1990 yılında Ferrari’ye katılıyor. Devamında, 1990 ve 1991 yılı dünya şampiyonlukları Ayrton Senna’nın oluyor ve bu başarısıyla Senna, zamanının üç dünya şampiyonluğu bulunan en genç pilotu unvanını alıyor. İki sezonun ardından Prost, Ferrari takımı ile aralarındaki anlaşmazlıklar ve kullandığı araca dair medyaya yaptığı eleştiriler üzerine takımdan kovuluyor ve 1993 senesi için Williams takımı ile anlaşma sağlıyor. Aynı sene McLaren araçlarının Williams takımının Renault motorlu gelişmiş yeni araçlarının yanında yeterince rekabetçi olmadığını belirterek yeni takım arayışına giren Senna, Prost sebebiyle Williams takımına geçemiyor ve bir seneliğine daha takımında kalmaya devam ediyor. Aynı senenin sonunda Prost, tekrar dünya şampiyonu olarak kariyerindeki dördüncü ve son dünya şampiyonluğuna ulaşmış oluyor.

Alain Prost’un sezon öncesinde F1’den emekli olması ile Ayrton Senna, sonunda Williams takımına katılıyor ve ardından F1 tarihine kara bir leke olarak geçen 1994 sezonu başlıyor. 1994 sezonunda yapılan yeni düzenlemelerin sonucunda test sürüşlerinde bir önceki sezonlardaki performansına göre herhangi bir üstünlük göstermeyen yeni Williams aracını kullanırken duyduğu rahatsızlığı ve araç hakkındaki negatif düşüncelerini dile getiren Senna, 1994 senesinde F1 kariyerinin en kötü sezonunun başlangıcını yapıyor.

1 Mayıs 1994, San Marino Grand Prix- Formula 1 tarihinin en karanlık günü. Sezonun üçüncü yarışında terslikler, yapılan sıralama turu sırasında Brezilyalı pilot Rubens Barrichello’nun yaptığı kazada yaralanmasıyla başlıyor ve ertesi günü yapılan son sıralama turu esnasında Avusturyalı pilot Roland Ratzenberger’in istinat duvarına çarparak hayatını kaybetmesiyle devam ediyor. Bu olaylardan çok etkilenen ve bu duruma çok üzülen Ayrton Senna, son sabahını eski takım arkadaşı Alain Prost ile F1’de güvenlik önlemlerini arttırmak amacıyla Grand Prix Pilotlar Birliği’ni tekrar kurma isteğini tartışarak geçiriyor.

Ancak Ayrton Senna, bu isteğinin gerçekleştiğini maalesef hiç bir zaman göremedi... Yarış içerisinde yedinci tur sırasında, oldukça hızlı girdiği Tamburello virajında beton istinat duvarına çarpan Ayrton Senna, 34 yaşında hayata gözlerini yumdu. Senna’nin ölümü, ülkesi Brezilya için bir ulusal trajedi olarak sayılmış ve bu olay sadece Brezilya’yı değil tüm dünyayı yasa boğmuştu. Kariyerindeki başarılarından önce alçakgönüllü kişiliği ve örnek karakteriyle hafızalara kazınan Ayrton Senna’nın ölümünün ardından Alain Prost, “Senna ile birlikte kendisinin de bir parçasının öldüğünü” söyleyerek, aslında kariyeri için Senna’nın hep bir motivasyon kaynağı olduğunu dile getirmiş, böylece çatışmalara rağmen ikili arasındaki dostluğun büyüklüğü herkes tarafından görülmüştü. Ayrton Senna, Formula 1’de hayatını kaybeden son pilottu. Senna’nın ölümünün ardından geliştirilen güvenlik önlemleri sayesinde böyle bir olay bir daha yaşanmadı.

Formula 1, her zaman mücadelenin zaman bitmediği heyecanlı yarışlara sahne olmuş, efsaneleşen rekabetleri ve kurulan dostluk örnekleriyle her zaman adından bahsettirmiştir. Günümüzde Sebastian Vettel’in hakimiyetinden söz edilse de, yarıştığı pilotların önemli bir çoğunluğunun dünya şampiyonluğu görmüş başarılı pilotlar olduğunu da unutmamak gerekiyor. F1 seyircisinin önümüzdeki günlerde çeşitlilik yolunda ilerleme beklediğini söylemek ise yanlış olmaz.

Kaynaklar:

1. http://en.wikipedia.org/wiki/Ayrton_Senna

2. http://en.wikipedia.org/wiki/Alain_Prost

3. http://www.dailymail.co.uk/sport/formulaone/article-2442751/Sebastian-Vettel-slammed-Nico-Rosberg-Jenson-Button-cocky-comments.html

4. http://tr.eurosport.com/formula-1/fernando-alonso-daha-iyi-bir-araca-ihtiyacimiz-var_sto3952815/story.shtml

5. http://www.telegraph.co.uk/sport/motorsport/formulaone/10359744/Korean-Grand-Prix-2013-Lewis-Hamilton-says-Sebastian-Vettels-dominance-is-killing-F1.html

6. http://www.dailymail.co.uk/sport/formulaone/article-2428908/Sebastian-Vettel-booed-winning-Singapore-Grand-Prix.html