Bilgisayar eğitimi - herkes için…

Sanırım 3-4 yıl önceydi, büyük şehirlerin işlek caddelerinde ‘7 çok geç’ adında bir sivil girişim başlatılmıştı. Amaç, okul öncesi eğitime dikkat çekmek ve çocukların daha küçük yaşlardan itibaren eğitim sınışarına dâhil edilmelerini sağlamaktı. Özellikle yabancı dil konusunda 80’ler ve 90’larda yetişmiş olan bizim neslimizin aksine çok daha erken yaşlardan itibaren eğitime başlanması gerektiğini vurguluyordu.

Hiç düşündünüz mü, bir çocuk anadilinde Şil çekimlerini nasıl öğrenir? Özellikle ileri yaşlarda yabancı bir dil öğrenmeye çalıştığımızda en çok sıkıntı duyduğumuz şeylerin başında Şil çekimleri, doğru zaman çekimini doğru yerde kullanmak gelir.

Araştırmalar, bu tip erken yaştaki öğrenmelerin ‘yordamsal hafıza (Procedural memory)’ ile gerçekleştiğini, yaş ilerledikçe öğrenme şeklinin daha fazla doğru ve gerçeklere dayanır şekilde ‘kesin, bilgisel hafıza (Declarative memory)’ tarafından gerçekleştiğini ortaya koyuyor. Ülkemizde yabancı dil eğitimi konusunda İngilizce başta olmak üzere, Fransızca ve Almanca gibi dillerin 3-4 yaşından itibaren müfredat programlarına alınıyor olması çocukların bu yaşta bile yabancı dilleri anadilleri gibi öğrenmelerine katkı sağlıyor. Resmi dilin İngilizce olduğu ABD’de ise benzer bir durum 21. yüzyıl ve sonrasına damga vuracağı şimdiden belirgin olan Mandarin Çincesi üzerinde yaşanıyor.

Peki, acaba çocuklarımıza küçük yaştan aynı yaklaşımla bilgisayar programlama dillerini öğretebilir miyiz? Yapısal olarak yabancı dil öğrenmekten çok farklı olmayan bu becerinin ne gibi faydaları olabilir? Amerika ve Avrupa’da bazı okullarda pilot çalışma şeklinde sürdürülen bir takım programlarda bilgisayar programlama dillerinin özel sürümleri çocuklara öğretiliyor ve alınan tepkiler muazzam.

20. yüzyılın popüler biliminin Şzik olduğu kabul edilirse, 21. yüzyılın popüler biliminin Bilgisayar Bilimleri olacağını söylersek çok abartmış olmayız sanırım. Pilot olarak uygulanan tüm programların ortak özelliği, spesiŞk bir programlama diline yoğunlaşmak yerine bilgisayar programlamanın temelleri olan sıraya dizme, koşulları belirleme ve hata ayıklama (sequencing, conditionals ve debugging) işlemlerinin sistematik olarak öğrenmesine dayandırılması.

Yalnızca Kuzey Amerika’da 2020 senesine kadar Bilgisayar Bilimleri konusunda uzmanlaşmış personel ihtiyacı diğer tüm dallardan daha fazla, yüzde 30 artıyor olacak. Bu artış, diğer tüm iş dallarının ortalamasının iki katından daha fazla. Şu anda bile talebin arzı karşılayamadığını düşünürsek, bu yolda kendine kariyer seçen kişileri parlak bir geleceğin beklediğini söylemek yanlış olmaz.

Eski Amerikan başkanı Bill Clinton, Microsoft kurucusu Bill Gates, Facebook kurucusu Mark Zuckerberg ve daha birçok ünlü ismin katkılarıyla başlatılmış olan code.org adlı girişim, tüm okul çağındaki çocuklara standart olarak bilgisayar programlama öğretilmesini amaçlıyor.

Temel eğitimlere ilaveten, tüm programlama dilleri ve kaynakların İnternet üzerinden ücretsiz olarak herkese sunulduğu bir ortamda, bundan 20-30 yıl önceki fırsat eşitsizliği Türkiye gibi ülkeler için bir sorun olmaktan çıkıyor.

Bu durumda tek sorun, yaşadıkları ülkenin gerçek gücünü görmek istemeyen ve ancak ‘ara eleman’ yetiştirebilecek bir potansiyele sahip olduğunu düşünen zihinler ve eğitim sistemi üzerinden toplum mühendisliği oynamaya meraklı, strateji düşünce yoksunu siyasiler. Globalleşen dünyada, ne din eksenli bir eğitim sisteminin ne de herhangi bir ülkenin kurucusunun hayat hikâyesi ve doktrinlerini dogmatik bir şekilde öğretmeye çalışmak, sonuç getiremeyeceği gün gibi ortada.

Umarım çocuklarımızı bu gerçekleri gören eğitimcilerin yaratıp yönettikleri eğitim sistemleri ile tanıştırıp eğitmemiz mümkün olur.