Amerikalı yönetmen Bryan Fogel’in Jewtopia adlı filmi, Yahudilikle ilgili klişeleri esprili bir şekilde gözler önüne sererken bir yandan da Amerikalı Yahudilerin dinlerine olan kayıtsızlığına ve bilgisizliğine dikkatleri çekiyor
Oyuncu kadrosunda Jennifer Love Hewitt, Peter Stormare Crystal Reed gibi ünlü isimlerin yer aldığı ve yönetmenliğini Bryan Fogel’ın yaptığı Jewtopia adlı romantik-komedi film Amerika’da yaşayan Yahudilerin hayatlarını mercek altına alıyor. Filmde, Amerikan araştırma merkezi Pew tarafından yapılan araştırmanın sonuçlarını onaylarcasına, Amerikalı Yahudilerin, Yahudiliğin ne olduğunu tam bilinmeden bilinçsiz bir şekilde devam ettirmeleri eğlenceli bir şekilde seyirciye aktarılıyor.
Filmde, araba yarışlarına düşkün olan 22 yaşındaki üniversite öğrencisi Hıristiyan ‘Christian’ O’Connell, Rebecca adlı Yahudi bir kıza aşık olur. Rebecca’ya mezuniyet töreninde evlenme teklifi eden Christian, çok eğlenceli ve iyi biri olmasına rağmen Yahudi olmadığı için reddedilir. Olayın üzerinden dokuz sene geçmesine rağmen Christian bu olayın etkisinden kurtulamaz.
Yahudi kadınla evlenmek
Rebecca ile birlikteyken herhangi bir karar almak zorunda olmadığını fark eden ve bu durumun hayatını fazlasıyla kolaylaştırdığını düşünen Christian ısrarla Yahudi bir kadınla evlenmek ister.
Su tesisatçısı olan Christian, iyi eğitim almış ve babası haham olan Allison Marx ile tanışır ve kendini Avi Rosenberg olarak tanıtır. Allison’a doktor olduğunu söyleyen Avi/Christian, bu oyunu sürdürmek için tek Yahudi arkadaşı Adam Lipshitz’den yardım ister. Christian’ın aksine Adam ise Asyalı melez bir kadınla evlenmenin ve köklerini unutmanın peşindedir.
Adam sayesinde Yahudilikle ilgili her şey bir süre sonra Christian’ın gözünde önemsiz ayrıntılarla dolu nevrotik düşüncelere ve kaba davranışlara dönüşür. Christian’a göre Yahudi olmak, kişinin gittiği restoranda küstah bir şekilde menüde olmayan bir yemeği istemesi ya da oturduğu masadan şikâyetçi olarak yerinin değişmesini talep etmek anlamına gelmektedir.
Jewtopia’ya göre Yahudi olmak her zaman her şeyin ‘en iyisini’ istemek, çocuklar konusunda neredeyse saplantılı denilebilecek şekilde davranmak, topluluk içindeyken en özel konular hakkında bile bağırarak konuşmak, bar- mitzva törenlerinde mutlaka değişik bir şey yapmak demek.
Christian’ın kolay yolu seçip Yahudi olmaması, onun yerine bu oyunu devam ettirmesi filmde Yahudi olmanın pek de kayda değer bir şey olmaması olarak gösteriliyor.
Naziler dönemine ait önyargıların ve klişelerin de izlerine rastlanan filmde Yahudi olmak aynı zamanda sürekli olarak taciz edilmek, Holokost’ta yaşananlar nedeniyle kendini Yahudi biriyle evlenmek zorunda hissetmek ve bundan dolayı suçluluk duymak olarak yansıtılıyor.
Amerikalı Yahudiler dini ne kadar biliyor?
Amerikalı Yahudilerin dinlerine olan ilgisizliklerini ve bilgi eksiklerini daha iyi anlamak için Amerikan Araştırma Merkezi Pew tarafından yapılan araştırmanın sonuçlarını okumak yeterli olacaktır.
Pew Araştırma Merkezi tarafından yapılan geniş kapsamlı araştırmada Amerikalı Yahudiler arasında dindarlığın önemli ölçüde azaldığı ve farklı dine mensup kişilerle evliliklerin arttığı ortaya çıktı.
Araştırma sonuçlarına göre Amerika’da 1980 sonrası doğan Yahudilerin yüzde 32’si kendilerini Yahudi olarak tanımlamamakta ve Yahudiliği bir din olmaktan çok etnik köken veya kültür olarak görmekte.
Pew Araştırma Merkezi Dini Araştırmalar Bölümü Direktörü Greg Smith konuyla ilgili şu açıklamada bulundu: “Bu gruba dinlerini sorduğumuzda aldığımız cevaplar ateist, agnostik oldukları ya da hiçbir dine mensup olmadıkları yönünde oldu. Fakat hemen akabinde hepsi kendilerini kültürel ve etnik açıdan Yahudi ya da yarı Yahudi olarak gördüklerini, Yahudi olarak yetiştirildiklerini ve ebeveynlerinden en az birinin Yahudi olduklarını belirtti.”
Smith, “Yüzde 32 büyük bir oran ve rakamlar bu oranın gittikçe arttığını gösteriyor. Kendilerini Yahudi olarak görmeyen bu grup gittikçe Yahudi cemaatinden uzaklaşıyor ve çocuklarını, kendilerini dini açıdan Yahudi olarak nitelendiren kişilere kıyasla Yahudilikten uzak bir şekilde yetiştiriyor,” diyerek konuyla ilgili endişelerini dile getirdi.
