İran, Cenevre’de yapılan ara anlaşmadan sonra BM denetçilerini Arak ağır su reaktörünü ziyaret etmeleri için davet etti
Arak’ta bulunan tesisin yöneticisi, BM denetçilerinin 8 Aralık’ta nükleer tesisi ziyaret edeceklerini ve bu ziyaretin, Tahran’ın uluslararası kamuoyunun endişelerini gidermek için atacağı ilk adım olacağını açıkladı.
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Başkanı (UAEK) Yukiya Amano ziyaretle ilgili olarak, “Gözlemcilerin en önemli görevleri arasında, Cenevre’de İran ve altı süper güç tarafından yapılan anlaşmanın hayata ne şekilde geçirildiğini denetlemek bulunuyor,” bilgisini verdi.
UAEK yapılacak ağır hidrojenli su kontrolünün, İran üzerindeki yaptırımları kaldıracak P5+1 ile yapılan anlaşmadan tamamen farklı bir anlaşma olduğunun altını çizdi.
BM denetçileri yaptıkları tüm ısrarlara rağmen Ağustos 2011 yılından beri Arak tesislerine gidemiyorlardı. İran, 11 Kasım’da bu tesise ve ilgili uranyum madenine üç ay içerisinde erişim sağlama garantisi verdi.
Çarşamba günü, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, uluslararası arenada çelişki uyandıracak Arak reaktörünün inşaatının devam edeceği açıklamasını yaptı. Bu açıklamanın P5+1 ile yapılan anlaşmada bulunan Arak reaktörünün inşaatının devamının duracağı maddesine aykırı olması uluslararası kamuoyunda endişe ile karşılandı.
Zarif İran parlamentosunda yaptığı açıklamada, “Arak’ın kapasitesi büyümeyecek. Bu da yeni nükleer yakıt ve yeni tesisatın gelmeyeceği anlamına geliyor. Ama inşaat devam edecek,” dedi.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki, Zarif’in bahsettiği çalışmalar konusunda detaylı bilgisi olmadığını ama bina veya yol inşaatının devam etmesine izin verilebileceğini belirtti.
Psaki, nükleer yakıt üretimi, reaktör çalışması, testler, kontrol sistemleri çalışmaları ve diğer aktivitelerin izin sınırlarının dışında olduğunu sözlerine ekledi.
İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Ali Ekber Salihi de geçtiğimiz perşembe IRNA haber ajansına yaptığı açıklamada, İran’ın düşük seviyede uranyum zenginleştirmeye devam edeceğini belirtti.