ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, İsrail- Filistin barış müzakerelerine hız kazandırmak ve taraflar arasında karşılıklı güven oluşturmak için geçtiğimiz hafta bölgeyi iki kez ziyaret etti. Kerry, İsrailli ve Filistinli liderlerle görüşmeleri sonrasında, tarafların masada kalmaya ve nisan ayına kadar kalıcı bir anlaşma imza atmaya kararlı olduklarını belirtti
Geçtiğimiz hafta ikinci kez İsrail’e giden ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Filistin lideri Mahmud Abbas ile görüştü. Kerry yaptığı görüşmelerin ardından cuma günü düzenlediği basın toplantısında tarafların, yıllardır süren anlaşmazlıkların temelini oluşturan kilit sorunları çözerek kalıcı anlaşmaya varmak için çaba gösterdiklerini kaydetti.
Kerry yaptığı açıklamada, “Her iki taraf da önceden belirlediğimiz gibi dokuz aylık müzakere sürecinde masada kalmak ve bir anlaşmaya varabilmek için üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmeye kararlı,”dedi.
Kerry tarafların güvenlik, Kudüs’ün geleceği, göçmenler gibi konuları kapsayan ve kalıcı anlaşmanın ana hatlarını belirleyecek olan taslak anlaşmayı kabul etmesini istiyor. Ancak Filistinliler bu anlaşmanın Batı Şeria, Gazze ve Kudüs’ün doğusunda Filistin Devleti kurma isteklerinin bir kez daha ertelenmesine neden olacağı kaygısını taşıyorlar.
Abbas ile yaptığı görüşmeye ABD Özel Temsilcisi General John Allen’ın da katıldığını açıklayan Kerry görüşmenin ana hatlarını güvenlik konusunun oluşturduğunu belirtti.
Abbas’ın sözcüsü Nabil Abu Rudaineh AFP haber ajansına yaptığı açıklamada İsrail ordusunun on sene boyunca Ürdün Vadisi’nde kalmasını öngören güvenlik planını kabul etmeyeceklerini dile getirerek, “Filistinliler, yaşadıkları bölgede İsrail’in varlığını kabul etmeyeceklerdir,” dedi.
Rudaineh Abbas’ın güvenlik planını kabul etmediğini ve Kerry’e konuyla ilgili düşüncelerini belirten bir mektup gönderdiğini sözlerine ekledi.
Rudaineh ayrıca Abbas’ın İsrail askerleri yerine, ABD birliklerinin sınırda bulunmasını kabul edebileceğini ve İsrail’i bir Yahudi Devleti olarak tanıması yönünde yapılan talepleri kesinlikle kabul etmeyeceğini mektubunda belirttiğini açıkladı.
İsrail ise yaptığı açıklamada bölgede bulunun birliklerin amacının Batı Şeria’dan gelen kaçak silahlarla militanların ülkeye girişlerini ve yapılan saldırıları engellemek olduğunu belirtti.
Kerry, “Hem İsrail’in güvenliğini garantiye alan hem de Filistinlilerin egemenliğine saygı duyan bir anlaşma oluşturmaya çalışıyoruz,” dedi ancak konuyla ilgili detay vermekten kaçındı.
Kerry ayrıca İsrail cezaevlerinde tutukluluğu devam eden üçüncü grup 52 mahkûmun 29 Aralık’ta serbest bırakılacağını açıkladı. İsrail-Filistin barış müzakerelerinin başlaması çerçevesinde, 1993 Oslo Anlaşması öncesi tutuklanan 104 mahkûmun serbest bırakılması yönünde yapılan anlaşma gereğince İsrail 52 Filistinli mahkûmu ağustos ve ekim aylarında iki grup halinde serbest bırakmıştı.
Netanyahu ile Abbas bir araya gelebilir
İsrail merkezli Ma’an haber ajansı Kerry’nin yaşanan gelişmeler doğrultusunda Abbas ve Netanyahu’yu bir araya getirmek istediğini açıkladı.
Hizbullah’a yakınlığıyla bilinen Lübnan merkezli Al-Mayadeen televizyon kanalı da pazar günü yayınladığı haberde, Abbas’ın aralarındaki tartışmalı konuları gidermek için Netanyahu ile bir araya gelmeyi kabul ettiğini bildirdi.
Filistinli güvenilir kaynaklardan edinilen bilgiler doğrultusunda hazırlanan haberde, Abbas’ın Netanyahu ile görüşme konusunu Kerry’e görüşmeleri sırasında ilettiği, hatta radikal olarak bilinen İsrail Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman ve İsrail Ekonomi Bakanı Naftali Bennett ile de görüşmeye hazır olduğu yer aldı.