4-5
yaş çocuğunun sosyal, duygusal, fiziksel ve dil gelişimi çok önemlidir.
Bu nedenle , ebeveynler bu gelişim özelliklerini bilerek buna uygun davranmalıdır. 4-5 yaş grubunda anne ve babanın tutumu, kişilik oluşumunda önemli rol oynar. Bu yaşlarda çocukların hareketleri çok hızlanır. Üç yaşındaki sakinliğinin yerini sürekli koşarak hareket etme alır. Bu aşırı hareketlilik 5 yaşına basıp aklı başında, kendine güvenen bir çocuğa dönüştükçe kaybolur.
4 YAŞ GELİŞİM
SÜREÇLERİ
DİL GELİŞİMİ: Konuşmada dil bilgisi kurallarına uyar. Kelime hazinesi ortalama 1500 civarına ulaşır. Meraklıdır; neden, niçin, nasıl, ne zaman sorularını sık sık sorar. Uzun hikâyeler dinlemeyi sever, gerçekle hayal gücünü zaman zaman karıştırarak da olsa konuları anlatmayı sever.
ALGISAL GELİŞİM: Yakın geçmişte olan olayları sebep-sonuç ilişkisine göre bağ kurarak anlatabilir. Ev adresini söyleyebilir. Fıkralardan, argo ve şakacı konuşmalardan ve ifadelerden hoşlanır.
MOTOR GELİŞİMİ: Kendi beden hareketlerini yönlendirebilir, merdivenden rahatça inip çıkabilir. Ağaça tırmanabilir, parmak ucunda durabilir. Üç tekerlekli bisikleti çok iyi kullanır.Topu tutma, yakalama, tekmeyle vurma konularında becerileri gelişir. Kalemi yetişkin gibi tutar rahat kullanabilir.
SOSYAL GELİŞİMİ: Dişlerini fırçalamayı öğrenir, ellerini yıkar ve kurular. Bu dönemin en belirgin özelliği inatçılıktır hep kendi istediğinin olmasını ister. İstekleri gerçekleşmezse uygunsuz konuşmalar yapabilir, arkadaşlarıyla kavga edebilir. Drama oyunu, değişik kıyafetler giyip taklit yapma tarzında oyunlar oynamayı sever. Küçük kardeşlerine ilgi gösterir sevgiyle yaklaşır.
5 YAŞ GELİŞİM
SÜREÇLERİ
DİL GELİŞİMİ: Özellikle çevresiyle sürekli konuşmak ister. Uzun cümleler kurmaktan hoşlanır. Söylemek istediğini ifade etmeden önce düşünür ondan sonra konuşur. Dilbilgisi kurallarına uyar, bilgisini arttırmaya yönelik sorular sormayı sever.
ALGISAL GELİŞİM: Şiir ezberleyebilir, çocuk şarkıları söyleyebilir. Öykü dinlemeyi, daha sonra ayrıntılarıyla anlatmayı sever. Konuşması oldukça akıcı, dilbilgisi kurallarına uygundur.
MOTOR GELİŞİMİ: Müzik ritmine uygun hareket eder dans etmeyi sever. İnce bir çizgi üstünde dengesini kaybetmeden düzgün yürüyebilir. Parmak ucunda koşabilir. Dizlerini bükmeden eğilip ayak parmağı uçlarına dokunabilir. Tek ayağı ile sıçrayabilir. Büyük gözlü iğnelere ipliği geçirebilir. Resim yaparken kalemleri, boya fırçalarını rahat kullanabilir.
SOSYAL GELİŞİMİ: Ellerini, yüzünü rahatça yıkar ve kurular ama bedenin diğer bölümlerini yıkamada ve banyo yapmada yardıma ihtiyaç duyar. Genelde daha aklı başındadır, 4 yaş döneminin inatçılığı azalmıştır, daha kontrollü ve duyarlı yaklaşım gösterir. Düzenli olması ve temiz olması gerektiğini kavrayabilir bu sık sık hatırlatılmalıdır. Kendi başına giyinir ve soyunur, ayakkabısını bağlar. Arkadaşlarını kendi seçer ve büyüklerden ziyade arkadaşlarıyla vakit geçirmek ister. Saati öğrenir günlük yaşantıdaki etkisini kavrayabilir.
Uz. Dr. Ece Sennaroğlu
Çocuk Hastalıkları Uzmanı
