Yahudilikte cinsellik

Judaik anlayış, cinsellikteki kişisel kontrolü ve uyumu kutsal bir neden addeder, her türlü cinsel sapıklığı şiddetli cezalara müstahak ve Tanrı’ya ve topluma karşı gelmek şeklinde görür. Ancak cinsel dürtüyü bastırılmaktan ziyade denetim altına alınması gereken bir olgu olarak yorumlar. Çünkü bu dürtü olmaksızın insanoğlunun evlenmesi de gereksiz olacaktı. Hâlbuki Tanrı ilk insana Yaratılış bölümünde bir eş düşünmüş ve bekârlığı öngörmemiştir.

Seks günah mıdır?

Yahudi  geleneğinde seks günah olarak yorumlanmaz. Yaratılış bölümü(1.28), Adam’ın görevinin çoğalma olduğunu olumlu bir emir şeklinde vurgular. İşaya’ ya göre (45:18),Tanrı dünyayı yaşayanları olsun diye yaratmıştır. Talmud’un  din âlimleri ise daha da ileri giderek; seksin bir zevk unsuru da taşıdığını ifade etmişlerdir. Erkek karısının cinsel ihtiyaçlarını  sağlamak mecburiyetindedir. Karısının cinsel zevk alma durumunu inkâr etmesi, bir erkeğin boşanmayı kabul etmesi için yeterli bir neden oluşturur. Maimonides, aynı şekilde bir kadının da erkeğinin cinsel ihtiyaçlarını karşılamak mecburiyetinde olduğunu belirtir. Halbuki Hıristiyan alimleri İncil’in öğretilerine istinaden cinselliği bir zaaf, bekârlığı ideal bir konum olarak görmüşlerdir.10. yüzyılda Saadiya Gaon ,13. yüzyılda Moşe Ben Nahman, çoğalma amacının birincilik içermediği durumda seksin daha serbest ve karı koca arasındaki ilişkiyi güçlendiren samimi bir sevginin ifadesi olduğunu  belirtmişlerdir.

Yahudi geleneğinde cinsel ilişki, mutluluk veren, manevi ve kutsal bir olgu olarak görülür. Haftanın en kutsal ve en değerli günü Şabat olduğu için Yahudi geleneğine göre Şabat akşamı(cuma akşamı) bu açıdan karı koca arasındaki cinsel ilişki için en uygun zamandır.

Yahudi geleneğine göre zevk veren bir etkinlik olarak görülen seks oruç günlerinde ve yas dönemlerinde(şiva) yasaklanmıştır. Ortodoks Yahudilerinin çoğu karşı cinsle öpüşmeyi onaylamaz. Buna yakın akrabalar da dâhildir. Maimonides, bu yasağa bir erkeğin annesini, kızkardeşini, kızını ve teyzesini dâhil etmez. Nihai Alaha(Yahudi dini şeriatı) kodeksi Şulhan Aruh’a göre yabancı bir kadının kokusunu koklamak, saçına bakmak dahi yasaklanmıştır. Özellikle Ultra Ortodokslar bu yasaya titizlik gösterir ve karşı cinsle el sıkışmaktan dahi imtina ederler.

Talmud’un din adamları evlilik öncesi cinsel faaliyeti günah olarak görmüşlerse de erkeğin cinsel gereksinmeleri konusunda anlayış göstermişler, bu ihtiyacın güdümünün ne denli güçlü olduğunu dile getirmişlerdir.Talmud’da bilge Rabbi Ela i ‘ye göre “cinsel tutkularına gem vuramayan bir kişi muhakkak kötü değildir.(Bu durumdaki bir erkek,kendinin tanınmayacağı bir yere tebdil-i kıyafet olarak gidecek ve gönlünce hareket edecektir). Ancak herkesin öğrenebileceği tarzda davranarak Tanrı önünde ismini alçaltmayacaktır. Evli olmayanların cinsel ihtiyaçlarını dikkate alan bilgeler, erken evliliği önermişlerdir. Evli olmayıp ta karı koca hayatı yaşayan çiftler için Tora’da bir yorum bulunmamaktadır. Ancak Talmud’un dini otoriteleri bir çiftin beraber yaşaması için Ketuba’yı  (evlilik akti) şart koşmuşlardır. Şulhan Aruh ‘un mesnet bulduğu Tur’un yazarı,14. yüzyılda yaşamış Rabi Yakov ben Aşer; bir erkek bir kadınla  sırf seks için yaşıyorsa, bunun ahlâki olarak küçültücü bir şey olduğunu belirtmiştir.

Tora’nın farklı eğilimlere bakışı

Tora, homoseksüel davranışlara kesinlikle karşı çıkmaktadır. Levililer’e göre (20:13) homoseksüel bir ilişki kurmuş iki erkek ölümle cezalandırılır. Tora lezbiyenlikten bahsetmemektedir. Talmud, kadınlar arası eşcinselliğin yasaklandığını açıklasa da , bunun nispeten küçük bir suç olduğu anlaşılmaktadır.Homoseksüellik; Kenaanlılar,eski Mısırlılar,eski Yunanlılar arasında yaygındı ve Tora’nın çağlarında puta taparların  inançları arasında yer alıyordu.Talmud, Yahudilerin  bu tür davranışlar sergilemediğini belirtir.Ortaçağda Yahudi kaynakçalarında konunun sözü bile geçmez. Günümüzde tüm dünya da  homoseksüellere bakış açısında  bir değişiklik görülmektedir. Homoseksüeller de herkes gibi insandır. Bütün Yahudi dini otoritelerinin oluşturduğu yelpaze, homoseksüelliğin Tora’daki gibi büyük bir suç olduğunu teyit etmekteyse de; bu kişilerin Yahudi cemaatinden kovulmaları ve sinagoglara kabul edilmemeleri gündeme gelmemiştir.

Mastürbasyon veya cinsel bakımdan kendini tatmin ile ilgili olarak; Talmud’un din adamları ve Yahudi dini yasalarının düzenleyicileri, bu eylemi şiddetle kınamışlardır. Yaratılış 38’e göre, Yehuda’nın üç oğlu vardır: Er, Onan ve Şela. Er’i Tanrı kötülüğünden ötürü öldürür. Yehuda’nın talimatıyla Onan, Er’in dul karısı ile  din icabı evlenir. ‘Yibum’ adlı bu evliliğe göre Onan kardeşlerinin soyunu sürdürmek zorunluluğundadır. Fakat cinsel birleşmede  dışa boşalma yöntemini izler ve Tanrı Onan’ı da öldürür. Ancak bu olayda çoğalmaya mani olacak tarzda  bir davranış olan erkeklik  tohumunun ziyanı kadar, Yibum’a karşı gelmek de bir suç teşkil etmektedir. Günümüzde buna istinaden(özellikle Ortodoks olmayan)Yahudi din adamları mastürbasyonu bir kötülük unsuru olarak görmeyen psikolog ve tıp adamları ile aynı doğrultuda düşünmektedir.

Evlilik ve doğum kontrolü

Erkeğin sağlığı söz konusu olmadığı müddetçe kısırlaştırılması Yahudi yasalarınca yasaklanmıştır. Evli bir çift  çocuklarıyla beraber bir aile oluşturmuşlarsa ( Hillel Ekolü’ne göre bir kız bir erkek çocuk; Şammay Ekolü’ne göre iki erkek çocuk) bile, Talmud’a göre ancak annenin sağlığı söz konusu olduğu takdirde kadının, doğumu önleyen ve cinsel organının dâhilinde yer alacak  suni engeller kullanması mümkündür. Buna karşılık, yukarıda belirtilen tarzda ve sayıda çocuk sahibi olmuş bir ailedeki kadının doğum kontrol hapları kullanmasına hemen hemen  bütün dini otoriteler karşı çıkmamaktadır. Çünkü bu durumda cinsel münasebetle çakışacak  tarzda bir suni engel kullanılmamaktadır.

Tüp bebek olayında Yahudi din bilgileri arasında bir konsensus  mevcut bulunmakla beraber kısır bir erkeğin karısının  başka bir erkeğin tohumu ile döllendirilmesi işlemine karşıdırlar. Çünkü aynı erkeğin başka kadınlardan doğan çocuklarının tesadüfen evlenmesi durumunda Tora’da kesinlikle yasaklanan ensest olayı (Levililer ,18)yaşanabilir.

Kürtaj ise, Talmud’a ve daha sonraki dini otoritelerin yazılarına göre; Tanrı yaratıcı gücüne karşıdır ve bir nevi cinayettir. Ancak annenin gebelik sırasında yaşamı tehlikeye girerse söz konusu olabilir. Sezaryen ameliyatları ise annenin sağlığına bir zarar vermediği ve çocuğun selameti için uygun görüldüğü durumlarda uygulanabilir.

Tora’da (Levililer:12) verilen açıklamaya göre  doğum yapmış bir kadın  7+33 yani 40 gün manevi olarak kirli addedilir. Şayet doğan bir kız çocuğu ise, bu süre toplam 80 gündür. Öte yandan, kadının adet döneminde  cinsel ilişki de bulunamayacağı bir Tora emridir.(Levililer,15:19:24). Bu yasağı çiğneyen çiftin  toplum dışı edilmesi gerekir.(Levililer 20,18). Talmud’un din âlimleri bunu kanamanın kesilmesinden itibaren yedi gün daha cinsel ilişki kurulmayacağı şeklinde açıkladıklarına göre, bir çiftin cinsel  ilişkide bulunmayacağı süre  bu durumda 12 gün olmaktadır. Cinsel temastan kaçınılan bu sürenin bitiminde kadının mikve de tevila yapması gerekmektedir. Talmud kadının adet dönemlerinde bu yasaklamaların uyulduğu bir evliliğin yüceliğine işaret eder. Romalılar, Yahudi imanını zayıflatmak amacını güttüklerinde, Yahudi erkeklerini  karılarıyla adet dönemlerinde münasebete zorladıklarına işaret eder…(Me’ila :17a;Megilla 13 b)

Cinsel suçlar arasında baş sırada 10 Emir’de bahsi geçen zina ve daha önce değinilen homoseksüellikten başka; ensest (yakın akrabalar arasında cinsel ilişki), hayvanlarla cinsel ilişki  gibi eylemler de yer alır. Ayrıca bir genç kızın ırzına geçme suçunu işleyen erkek maddi tazminat ödemekle yükümlüdür ve genç kızla evlenmesi gerekir. Evli dahi olsa bir çiftin aleni ilişkide bulunması, öpüşmesi veya sarılması Tora’da ve Talmud’da cezalara çaptırılmaktadır. Fahişelerle ilişki ise, hiçbir devirde hoş karşılanmamıştır. Mişle’de (Şelomo ‘nun Meselleri, Bap 29:3) şu ifade yer almaktadır: “Kim hikmeti severse, babasını sevindirir. Fakat fahişelerle arkadaşlık eden, malını yok eder.’’

Tek eşlilik

Günümüzdeki Yahudi cemaatlerinin  cinsel konulara ilişkin hukuksal  yaptırımlarla ilgili olarak; yaşadıkları ülkelerin yasalarına uymaları gerektiği doğaldır. Bunların başında  tek eşle  evlenme zorunluluğu gelmektedir. Aslında çok eşle evliliği (poligamı) Tora teşvik etmediği gibi  yasaklamamaktadır da… Örneğin Yaakov Avihu’nun iki karısı ve iki odalığı vardı. Kral David’in en az 18 hanımı vardı. Kral Şelomo’nun ise 1000 karısı olduğu rivayet edilir. Hıristiyan ülkelerde monogaminin şart koşulu ile buradaki Yahudiler de  monogamiyi benimsediler.

Fakat İslam ülkelerindeki Yahudi erkekler poligamiyi uygulama imkânına sahiptiler. Nitekim Almanya’da yaşayan Rabbi Gerşom  Ben Yehuda (960-1028) monogamiyi bir Yahudilik yasası olarak tesis etti.1950’de İsrail’de toplanan hahambaşılar konferansı monogaminin tüm Yahudileri bağlayacağına dair karar aldı. Öte yandan kadının poligam olamayacağı Talmud’da bir kural olarak belirtilmiştir.

Diğer önemli bir husus da, dul kalmış veya boşanmış bir kadının evlenmeden önce en az üç ay beklemesi gerektiğidir. Çünkü eğer söz konusu kadın hemen evlenirse ve 7-8 ay sonra bir çocuğu dünyaya gelirse, çocuğun babasının birinci veya ikinci kocaya ait olma durumu tartışılacaktır.

Tora’ya göre (Tesniye 22:5) ,erkeklerin kadın giysisi giymesi yasaktır. Buna karşılık Tora’da  ve Talmud’da kadınların kendilerini  daha cazip kılacak kokular ve losyonlar kullanabileceği zikredilir. Ayrıca kozmetik kullanmak Yahudi yasalarına aykırı olmamakla beraber; boyanmak söz konusu olduğunda, Şabat günü onay görmemektedir.

Evlilikte cinsel ilişki, kadının hakkı ve kocasının görevi olarak tanımlanır. Erkek bu mükellefiyeti belirli aralıklar dâhilinde  gerçekleştirmek mecburiyetindedir. Bu da erkeğin mesleği ve kabiliyeti ile orantılıdır. Erkek şayet başka bir meslek seçmek durumundaysa  ve bu da evden daha uzun süreler uzakta  kalmasına  neden olacaksa, önceden karısının iznini alması icap eder. Çünkü bir kadın  daha az bir geliri ve kocası ile daha yakın bir ilişkiyi, daha yüksek gelire  ve eşinden ayrı kalmaya tercih eder.(Ketubot 61 b)

 Romantik aşk Yahudilikte  dönemler içinde  bir rol oynamamaktadır. “Yitshak daha sonra onu annesi Sara’nın çadırına getirdi ve Rebeka’yı aldı ve onun karısı oldu ve Yitzhak Rebeka’yı sevdi’’(Yaratılış 24:67). Aşk daha sonraları, evli çift karşılıklı sorumluluklarını idrak ettikleri zaman ortaya çıkmaktadır. Eşler kendilerini cinsel açıdan frenlememeli cinsi arzuları bir pazarlık konusu yapmamalı, kızgınken cinsel ilişki de bulunmamalı, ilişki de bulunurken başka bir kişiyi düşünmemelidir. Bu şekilde iki taraf arasında  samimiyete dayalı, bütünleşmiş bir duygusal bağ olabilir.

Cinsellikten yoksun platonik  bir aşk bir evlilik için geçerli değildir. Bilgeler, cinsel ilişki eyleminde alçak gönüllülük ve itidal beklerler; aşırılık ve anormal cinsel pozisyonlardan kaçınılmalıdır. Cinsel ilişki; geceleyin, mahremiyet içinde, şefkat ve aşk içeren sözlerin söylenmesinden sonra gerçekleşmelidir.13.yüzyılda yazılmış olan ‘İgeret a Kodeş’adlı bir esere göre seks; uygun şekilde, uygun zamanda  ve uygun amaçlarla yapıldığında kutsal ve saftır. “Tanrı’nın yarattığı utanç verici ve çirkin olamaz.” Bu durumda kutsallık içinde birleşen bir karı ve kocaya İlahi varlık nezaret eder. Bilgeler insanoğlundaki cinsel dürtüyü ‘yetser ara’nın(kötülüğe karşı olan eğilim)bir tezahürü olarak görürler; bu kontrol altına alınamadığında kötüdür. Amaç doğal bir dürtüyü bastırmak değil, kutsal amaçlar doğrultusunda yönlendirmektir…

Şulhan Aruh’tan cinsellikle ilgili kurallar:

   Bir damat ile gelini neşelendirmek ve önlerinde dans etmek caizdir.(Bölüm 4,149:9) Fakat gelinin yüzüne değil de takılarına bakılabilir(4-149:10). Bir bakire ile evlenen, onunla yedi gün eğlenceli bir tatil yapmalıdır.(4 /149:12) Bir erkek cinsel ilişkide bulunduğu zaman saf düşünceler taşımalıdır. Karısı ile açık saçık şeyler konuşmamalıdır. Boşalma olayı da, en mükemmel pozisyonda gerçekleştirilmelidir(4 /150:1).Cinsel ilişkinin aydınlıkta gerçekleşmesi yasaklanmıştır… Uyanık bulunan bir kişi, on arşın uzaklıktaysa dahi, o durumda eşler ilişkide bulunmamalıdır.(4/150:4) Sefer Tora’nın bulunduğu bir odada cinsel ilişkide bulunulmaması gerekir. Keza Tefilin, Kutsal Kitaplar ve Talmud, Midraş ve yorumları türünden kutsal metinler de kap içinde veya kap şeklinde örtülmüş bulunmalıdır. (4/150:6) Bir erkek, (Çıkış 21:12) da yazıldığı üzere (‘Ve kadının cinsel ilişki hakları azalmayacaktır’) karısına kocalık görevi açısından ilgisiz kalamaz.  Güçlü bir bünyesi olan, hayatın zevklerinden istifade edebilen, evde yeterince kalabilen, vergiden muaf olan erkekler bu görevleri her akşam yerine getirmelidir. Yaşadıkları şehirde çalışan işçilerin kocalık görevleri hafta da bir kez  olarak saptanmıştır. Uzak mesafeler dâhilinde deve kervanlarını yöneten tacirler, kocalık görevlerini otuz günde bir icra etmekle mükelleftir. Tahsilli erkekler için ilişkinin gerçekleşmesi için saptanan zaman Şabat akşamından Şabat akşamına kadardır. Bir erkek karısı ile cinsel ilişki de bulunurken kendi şahsi arzusunu tatmin etmeyi değil; borcunu ödeyen bir kişi gibi kocalık görevini yerine getirmeyi ve Tanrı’nın emrini uygulayarak, Tora’yı öğrenecek ve farzlarını yerine getirecek çocukların dünyaya gelmesini düşünmesi gerekir. Bir erkek dayanılmaz bir cinsel istek duyuyorsa  ve günaha neden olacak bir şehvete mani olmak için eşiyle birleşirse, bu eylemi için ödüllendirilmeye layıktır. Fakat o kişinin ihtiyacı yoksa ve kasten şehvet hislerini uyandırtırsa, o kişi Yetser Ara’nın (Kötü dürtünün) tavsiyesine uymaktadır.(4/150:9) Bir kadının( adet döneminin bitiminde) mikvede ritüel yıkanışını gerçekleştirdiği günün gecesinde karısı ile birleşmesi, her kocanın görevidir. Keza koca bir seyahatte gitmeden evvelki günün gecesi de karısı ile birleşmelidir… Buna karşın bir erkek, karısı arzu etmediği taktirde  onunla cinsel ilişki de bulunmamalıdır ve tabii ki onun zorlaması da yasaktır.

Semen (sperm)bir erkeğin hayatiyeti ve gözlerinin feridir ve fazla ifrazatta bulunulduğu halde vücut kuvvetten düşer ve yaşam kısalır…(4/150:17)Boşu boşuna sperm boşalmasında bulunmak yasaktır. Bu Tora’da bahsedilen günahların hepsinden daha büyük bir günahtır. Mastürbasyon yapanlar ve boşu boşuna sperm kaybına uğrayanlar, yalnız ciddi bir günah işlemekle kalmazlar. Bu konuda şöyle denmiştir:(İşaya 1:15) “Ellerimiz kanla doludur.’’ Bu bir insan öldürmeye bedeldir. Raşi’nin ‘Sidra Vayeşev’ (Yaratılış, 37) Er ve Onan hakkında yazdıklarına bakınız. Hem Er hem de Onan bu günahı işledikleri için ölmüşlerdi.(4:151:1) Kişinin zihninde şayet şehvet içeren bir düşünce birden uyanırsa, dikkatini Tora’daki bir konuyu düşünmeye yönlendirmelidir. Bu günahtan kurtulmak için yatmadan evvel Tora çalışmalı, fakirlere yardımı attırmalı, tevazuyu beslemeli v.b (41/150:7).

 Bir erkek hiçbir kadınla, genç veya yaşlı olsun, o kadın onunla akraba olsun, tek başına birlikte olmamalıdır. Bunun istisnaları, bir babanın kızı ile yalnız olması, bir annenin oğlu ile yalnız olmasıdır.(4/152:1) Bir adam karısıyla birlikteyse, yanında bir kadın daha olabilir. Bir kadın bir kentte ve gündüz vakti olmak şartıyla iki saygıdeğer erkekle olabilir. Ancak  bu kişilerin karılarının da birlikte olması gerekir. Bir erkek iki kadınla beraber yalnız kalamaz.(4/152:3)

Bir erkek kadınların güzelliğini izlememeli, sokakta rastladığı bir kadının arkasına takılmamalı, bir kadının küçük parmağına bile zevk için bakmamalıdır.(4/152:8) Bazı düğünlerde damat ve gelinin öpüldüğü  ve genç erkek ve kadınların beraber dans ettiği müşahede edilmektedir. Bu temaslar kişide şehevi hisler uyandırabilir ve bu tür davranışlardan sakınmak gerekir.(4/152:13) Bir erkeğin evlenmeyi arzu ettiği kadına bakmasına izin vardır. Fakat şehvetli bakışlarla bakmamalıdır.(4/152:14)

Rahminden küçük dahi olsa bir damla kan gelen bir kadın adet dönemi olarak bu olay yorumlanmazsa dahi, mikveye girip arınana dek geçen yedi gün  zarfında adet türü bir kirlilik  içinde tanımlanır.(4/153:1) Bu dönem zarfında kocası ona küçük parmağıyla dahi dokunamaz, (5/153:5) karısının baktığı suyu içemez, yemekten yiyemez.(4/153:7) Ancak kocası hastaysa, vücudu ile temas kurmamak (bu kirli dönemde)  kaydıyla kocasına hizmet verebilir.(4/153:14)

Özet olarak Yahudilikte cinsellik kavramı kutsiyet olgusu ile  sıkı sıkıya bağlantılı olarak mütalaa edilmelidir.

Kaynakça: Yahudilik Ansiklopedisi, Cilt III, Yusuf Besalel ,2002