Kahire’deki Yahudi hazinesi

Kutsal Hazine Avcıları’ndan bir sahne değil bu kez gerçek; Indiana Jones ise toprağın altında bulunan 200.000 antik Yahudi yazıtını gün ışığına çıkaran Cambridge Profesörü Stefan Reif.

Dünya
4 Temmuz 2014 Cuma

Tarihte ilk defa araştırmacılar 1000 yıl evvel  Babil ile İbraniler arasındaki mücadeleyi ve o zamanların tarihini birinci elden yazılmış belgelerden okuyabilecekler.

Şimdiye  kadar Babil tarihi 16. Ve 17. yüzyılda yazılmış belgelere dayanarak yazılıyordu.

1897 yılında iki İngiliz akademisyen Solomon Schechter ve Charles Taylor, Kahire’de bulunan Ben Ezra Sinagogu’nda tavan arasında Geniza olarak kullanılan bir bölme keşfettiler.

Bölmenin içinde 200.000’den fazla İbranice  eski kitap, kanun metinleri ve antik belge bulunuyordu.

Kitapların yanı sıra gün ışığını gören tarihi belgelerin arasında binlerce mektup, mahkeme protokolleri ve dini içtihatlar vardı.

Onlarca belge çölün acımazız sıcaklığına rağmen 9. yüzyıldan günümüze kadar gelmeyi başarmıştı.

Ancak belgeler Cambridge’e yollanmasına ve Schechter keşfi hakkında bir kaç bilimsel makale yazmasına rağmen kimsenin dikkatini çekmedi.

Bulunan belgelerin önemsenmemesinin  en büyük sebepleri, zamanın politik atmosferi ve yaklaşmakta olan iki büyük dünya savaşının gergin atmosferi idi.

Yeri değişen tarihi hazine  900 yıl bekledikten sonra bir 70 yıl daha keşfedilmeyi bekleyecekti...

Ancak 1970 yılında, genç bir İbrani tarihçisi olan Stefan Reif,  Cambridge Üniversitesi İbrani Antik Eserleri Sorumlusu olarak atanınca yazıtların kaderi değişti.

Yahudi tarihi konusuna meraklı olan araştırmacı Reif , o günden bu yana 40 yıl boyunca hayatını bulunan tarihi eserleri incelemeye adadı.

Prof Reif’in hali hazırda Yahudilik hakkında onlarca kitabı ve araştırması var.

 Yazarın en ünlü kitaplarından ‘Yahudilik ve İbranice Dua’ adlı eseri İngilizce’den İbranice’ye de çevrilmiş. 

Hayatının 40 yılını Mısır’da keşfedilen  İbrani dokümanlarına adayan araştırmacı geçenlerde Hayfa Üniversitesi tarafından Fahri Doktora verilerek onurlandırıldı. 

Profesör Reif ortaya çıkardığı hazinenin önemini şöyle izah ediyor: “Bu Geniza bulunana kadar  eski dünyanın Yahudi tarihini 16. ve 17. Yüzyılın kitaplarından araştırıyorduk, şimdi bu belgeler sayesinde 9. yüzyıla kadar birinci elden yazılı belgelere ulaşmak mümkün.”

Reif ayrıca, belgeleri bir bilim adamı gözü ile incelediğini bir hahamın gözünden  bulunan hazinenin neler ifade ettiğini ancak din adamlarının söyleyeceğini belirtiyor.