2023 yılında, Cumhuriyetin 100. yılında 500 Milyar dolar ihracat hedefinin gerçekleştirilmesi hedefi, ödemeler bilançosundaki dış ticaret kaynaklı cari açığın (her ne kadar azalma trendine girse de) uzun zamandır yüksek seyretmesi nedeni ile önemli bir hedef. Sadece açık değil, döviz rezervlerinin artışı, istihdam, ekonomik büyüme için de ihracat önemli
20 Şubat 2013 tarihli ‘Cari Açık Öcü Değildir’ başlıklı yazımızla her ne kadar detaylı açıklamış olsak ve aslında, dış ticaret (enerji) açığı nedeni ile kaynaklanan bu durumu, çeşitli sektör (sağlık, turizm, finans, inşaat, vb.) ihracat gelirleri ile kapatmak mümkün olsa da, ülkemizin ödemeler bilançosunda bu kalemler yeterli gelmediği için, açıklar uzun süredir sermaye ve portföy yatırımları ile finanse edilmek durumunda kalıyor. Ya gelir kalemlerinin daha çok artması, ya da (mümkünse eşzamanlı) gider kalemlerinin azaltılması gerekiyor.
Bu nedenlerle; Euro Bölgesi’ndeki faiz gelişimleri (negatife dönen faizler) ve ekonomik yavaşlama ile çevremizdeki diğer bölgesel gelişmelerin ihracat gelirlerimiz açısından önemi büyük. Dolar faizlerin artması beklentisi aynı şekilde bizi yakından ilgilendiriyor. Özetle, alternatif dış pazarların bulunması, yeni ve katma değerli, marka bilinirliği olan ihraç kalemlerinin oluşması özellikle kur ve ticaret savaşlarının yaşandığı bir ekonomik dünyada cari açığın ileriki yıllardaki finansmanı açısından kritik.
İhracatı teşvik etmek ve bu alternatiflerin gelişimi için verilen desteklerin arasında en önemlilerinden birisi de Ekonomi Bakanlığı sponsorluğundaki URGE…
URGE destekleri altı başlıkta özetlenebilir:
1. İhtiyaç Analizi
Projeye dâhil olan kümelenmiş firmaların ihracat yetkinliklerini geliştirmek üzere neye ihtiyacı olduğuna dair durum tespiti yapılmaktadır.
2. Eğitim
İhtiyaç analizinde belirlenen eksiklikler ve gereksinimler için eğitim alanları tespit edilmektedir.
3. Yurtdışı Pazarlama
Firmaların küme olarak gerçekleştirecekleri pazar araştırması ve ziyaretleri, ticaret heyetleri ve tanıtım faaliyetlerini içermektedir.
4. Alım Heyeti
Yurtdışındaki potansiyel alıcıların ülkeye davet edilerek sektörlerin ve firmaların tanıtılması gerçekleştirilmektedir.
5. İstihdam
İşbirliği kuruluşunda görevlendirilecek olan personelin ücreti karşılanmaktadır.
6. Danışmanlık
Kümedeki şirketlerin ihracat yetkinliğini geliştirmek üzere alacakları danışmanlıklar değerlendirilmektedir.
KÜMELENMENİN TANIMI
Aynı ya da benzer iş kolunda faaliyet gösteren, coğrafi olarak birbirine yakın, birbirleriyle işbirliği veya rekabet halinde olan üretici ve yan sanayi firmalarının, hizmet tedarikçilerinin ve üniversite, kalkınma ajansları, odalar, birlikler gibi ilgili kurumların bir araya gelmesidir. Kümelenme bir işbirliği kuruluşu kapsamında oluşmalıdır. İhracatçı Birlikleri, Odalar, Sektörel Dernek ve Vakıflar, OSB’ler bu kapsamdaki örnek kuruluşlardır.
Örneğin URGE’de, eğitim ve danışmanlık faaliyetleri bir işbirliği kuruluşu bünyesinde kümelenmiş bir sektör firma grubu için oluşturulan program dâhilinde, harcama tutarının yüzde 75′ine kadar Ekonomi Bakanlığı tarafından finanse edilmekte. Eğitim başlığında, 36 aylık bu programda üst limit program bazında 400.000, bireysel bazlı şirket danışmanlık ihtiyaçları için 50.000 Amerikan doları olarak belirlenmiş.
Eğitimler kapsamında genelde, yurtdışı pazarlara giriş, dış ticarette ödeme yöntemleri, dış ticaretin finansmanı, finansçı olmayanlar için finans, para ve döviz piyasaları, stratejik pazarlama gibi başlıklar yer almakta.
Danışmanlık alanları ise, finansal yönetim ve (döviz, ödeme) risk yönetimi, bilgi teknolojileri, tedarik zinciri yönetimi gibi başlıklarda. Pazar araştırması, kurumsallaşma kapsamında da destek imkânı bulunuyor.
20 Şubat 2013 tarihli ‘Cari Açık Öcü Değildir’ başlıklı yazımızla her ne kadar detaylı açıklamış olsak ve aslında, dış ticaret (enerji) açığı nedeni ile kaynaklanan bu durumu, çeşitli sektör (sağlık, turizm, finans, inşaat, vb.) ihracat gelirleri ile kapatmak mümkün olsa da, ülkemizin ödemeler bilançosunda bu kalemler yeterli gelmediği için, açıklar uzun süredir sermaye ve portföy yatırımları ile finanse edilmek durumunda kalıyor. Ya gelir kalemlerinin daha çok artması, ya da (mümkünse eşzamanlı) gider kalemlerinin azaltılması gerekiyor.
Bu nedenlerle; Euro Bölgesi’ndeki faiz gelişimleri (negatife dönen faizler) ve ekonomik yavaşlama ile çevremizdeki diğer bölgesel gelişmelerin ihracat gelirlerimiz açısından önemi büyük. Dolar faizlerin artması beklentisi aynı şekilde bizi yakından ilgilendiriyor. Özetle, alternatif dış pazarların bulunması, yeni ve katma değerli, marka bilinirliği olan ihraç kalemlerinin oluşması özellikle kur ve ticaret savaşlarının yaşandığı bir ekonomik dünyada cari açığın ileriki yıllardaki finansmanı açısından kritik.
İhracatı teşvik etmek ve bu alternatiflerin gelişimi için verilen desteklerin arasında en önemlilerinden birisi de Ekonomi Bakanlığı sponsorluğundaki URGE…
URGE destekleri altı başlıkta özetlenebilir:
1. İhtiyaç Analizi
Projeye dâhil olan kümelenmiş firmaların ihracat yetkinliklerini geliştirmek üzere neye ihtiyacı olduğuna dair durum tespiti yapılmaktadır.
2. Eğitim
İhtiyaç analizinde belirlenen eksiklikler ve gereksinimler için eğitim alanları tespit edilmektedir.
3. Yurtdışı Pazarlama
Firmaların küme olarak gerçekleştirecekleri pazar araştırması ve ziyaretleri, ticaret heyetleri ve tanıtım faaliyetlerini içermektedir.
4. Alım Heyeti
Yurtdışındaki potansiyel alıcıların ülkeye davet edilerek sektörlerin ve firmaların tanıtılması gerçekleştirilmektedir.
5. İstihdam
İşbirliği kuruluşunda görevlendirilecek olan personelin ücreti karşılanmaktadır.
6. Danışmanlık
Kümedeki şirketlerin ihracat yetkinliğini geliştirmek üzere alacakları danışmanlıklar değerlendirilmektedir.
KÜMELENMENİN TANIMI
Aynı ya da benzer iş kolunda faaliyet gösteren, coğrafi olarak birbirine yakın, birbirleriyle işbirliği veya rekabet halinde olan üretici ve yan sanayi firmalarının, hizmet tedarikçilerinin ve üniversite, kalkınma ajansları, odalar, birlikler gibi ilgili kurumların bir araya gelmesidir. Kümelenme bir işbirliği kuruluşu kapsamında oluşmalıdır. İhracatçı Birlikleri, Odalar, Sektörel Dernek ve Vakıflar, OSB’ler bu kapsamdaki örnek kuruluşlardır.
Örneğin URGE’de, eğitim ve danışmanlık faaliyetleri bir işbirliği kuruluşu bünyesinde kümelenmiş bir sektör firma grubu için oluşturulan program dâhilinde, harcama tutarının yüzde 75′ine kadar Ekonomi Bakanlığı tarafından finanse edilmekte. Eğitim başlığında, 36 aylık bu programda üst limit program bazında 400.000, bireysel bazlı şirket danışmanlık ihtiyaçları için 50.000 Amerikan doları olarak belirlenmiş.
Eğitimler kapsamında genelde, yurtdışı pazarlara giriş, dış ticarette ödeme yöntemleri, dış ticaretin finansmanı, finansçı olmayanlar için finans, para ve döviz piyasaları, stratejik pazarlama gibi başlıklar yer almakta.
Danışmanlık alanları ise, finansal yönetim ve (döviz, ödeme) risk yönetimi, bilgi teknolojileri, tedarik zinciri yönetimi gibi başlıklarda. Pazar araştırması, kurumsallaşma kapsamında da destek imkânı bulunuyor.
