Avrupa’nın 30 kentinde 1999’dan beri düzenlenen, Yahudilerin kültürel ve tarihi mirasını tanıtmak amacıyla organize edilen ‘YAHUDİ KÜLTÜRÜ AVRUPA GÜNÜ’ etkinlikleri, 26 Ekim Pazar günü gerçekleşti
Emel Benbasat, Karel Valansi, Rayka Nayır Güven ve Nisya Allovi gün boyunca süren etkinliklere katılarak gözlemlerini bizlerle paylaştılar.
İlk yıllarda Galata semtindeki farklı noktalarda yapılan etkinlikler geçtiğimiz yıl AVM çatısı altına taşınmıştı. Bu yıl, etkinliklerin durak noktalarından biri yeniden Galata oldu. Neve Şalom Sinagogu’nda Yahudi geleneklerine göre gerçekleşen temsili düğün töreni, hem en büyük sinagogun kapılarını herkese açtı, hem de Yahudi geleneğinin önemli bir törenini merak edenlere sundu. Ortaköy Kültür Merkezi, Habib Gerez’in Retrospektif resim sergisine ev sahipliği yaparken 500. Yıl Vakfı Türk Yahudileri Müzesi’nde küratörlüğünü araştırmacı yazar Naim Avigdor Güleryüz’ün yaptığı ‘Mesleklerinde İlk Türk Yahudi Kadınlar’ konulu sergi açılışı gerçekleşti.
Soldan 1.Foto: Murat Hazinedar, Habib Gerez ve Rav İsak Haleva
Yahudi Kültürü Avrupa Günü program açılışı Ortaköy Kültür Merkezi’nde gerçekleşti
500. Yıl Vakfı’nın etkinliği olan ressam ve şair Habib Gerez’in Retrospektif resim sergisinin yer aldığı açılışa Hahambaşı Rav İsak Haleva ve Beşiktaş Belediye Başkanı Murat Hazinedar eşi ile katıldı
Gün içinde gerçekleşen birçok faaliyetin başlangıç noktası olan Ortaköy Kültür Merkezi’nde ilk söz Habib Gerez’e verildi. Ortaköy doğumlu olan Gerez, 141. kişisel sergisini Ortaköy’de açmış olmanın mutluluğunu davetlilerle paylaştığı sözlerine yayına hazırladığı kitabından iki şiirle son verdi. Ardından Hahambaşı Rav İsak Haleva, sanatın birleştirici gücünü vurgulayarak, Gerez’in kendini sanatın çeşitli dallarına adadığını ve bu birleştirici görevi en iyi şekilde yerine getirdiğini belirten bir konuşma yaptı. Belediye Başkanı Av. Murat Hazinedar, üç dinin kardeşliğine ve ‘Tansal’ olmanın önemine değindi. Sanatın bu yolda çok değerli bir hazine olduğunu dile getiren Hazinedar, Beki L. Behar’ın ‘Çan – Ezan – Hazan’ isimli şiirini okuduktan sonra rahmetli annesine ithafen Habib Gerez’in ‘Anne’ şiiriyle konuşmasını bitirdi. Konuşmanın ardından Gerez, imzalamış olduğu şiir kitaplarını Başkan Hazinedar’a hediye etti. Hazinedar, sergiyi gezerken kendisine eşlik eden Habib Gerez’i eserlerinden dolayı tebrik etti ve hayranlığını dile getirdi. Beşiktaş Belediyesi’nin düzenlemiş olduğu kokteylin ardından Murat Hazinedar ve davetlilerin bir kısmı Yahudi Kültürü Avrupa Günü kapsamında İstinye Park’ta gerçekleşecek olan diğer faaliyetlere katılmak üzere sergi salonundan ayrıldılar.
‘Habib Gerez Retrospektif Resim Sergisi’ 2 Kasım Pazar gününe kadar Ortaköy Kültür Merkezi’nde ziyaretçilere açık olacak.
Müze’de ‘Mesleklerinde İlk Türk Yahudi Kadınlar
26 Ekim Pazar günü düzenlenen Yahudi Kültürü Avrupa Günü Etkinlikleri kapsamında, 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi’nde küratörlüğünü araştırmacı yazar Naim Avigdor Güleryüz’ün yaptığı ‘Mesleklerinde İlk Türk Yahudi Kadınlar’ konulu sergi açılışı gerçekleşti
Sergi ve müze aralarında Dışişleri Bakanlığı İstanbul Temsilcisi Büyükelçi Ü. Kenan İpek’in, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Sanat Tarihi Öğretmeni Dr. Aziz Doğanay ve öğrencilerinin ve sergide yer alan başarılı kadınların çoğunun da bulunduğu 400’e yakın konuk tarafından ziyaret edildi. Konuyla ilgili ayrıntılı bilgi sunulan günde Naim Güleryüz, Türk Yahudi tarihine ilişkin son dönemde basılmış kitaplarını da imzaladı.
Sergi, müzenin açık olduğu gün ve saatlerde 9 Kasım Pazar gününe kadar ziyarete açık olacak.
İris ile Eran temsili düğün töreni ile yeniden evlendi
Yahudi Kültürü Avrupa Günü etkinlikleri kapsamında bu sene Neve Şalom Sinagogu’nda temsili bir Yahudi düğünü düzenlendi. İris ve Eran’ın düğünü açıklamalar eşliğinde gerçekleşirken, gazetemizin fotoğraf editörü Alberto Modiano’nun ‘Zaman ve Mekân içinde Musevilik’ adlı sergisi de yer aldı
26 Ekim Pazar günü Neve Şalom Sinagogu’nu dolduran farklı kesimlerden misafirler, on beş gün önce evlenen İris ve Eran’ın temsili düğün törenini izlemek için bir araya geldiler.
Sinagogun girişinde Şalom Gazetesi Fotoğraf Editörü Alberto Modiano’nun ‘Zaman ve Mekân İçinde Musevilik’ adlı sergisi gelenleri karşıladı. İlgi ile gezilen sergide sanatçı, İstanbul Yahudi Cemaati’nin dini ritüellerini fotoğraflar aracılığıyla anlatıyor. Yahudilerin günümüz Türkiye’sinde örf ve adetlerini tanıtan fotoğraflar, Sefarad, Aşkenaz ve İtalyan Yahudilerinin dini yaşam döngüsünü konu alıyor.
Gerçek bir düğün törenini öncesinde olduğu gibi genç kızlar gelenleri şeker dolu bonboniyerlerle karşıladılar ve anı defterine duygularını yazmaya davet ettiler. Düğün, erkek çocuklardan oluşan bir koronun İbranice ve Ladino dilinde şarkılar söylemesiyle başladı. Sempatik tavırlarıyla misafirlerin kalbini çalan çocuklar düğün süresince şarkılara eşlik ettiler. Damat, annesi ve babası ile salona girip yerini aldıktan sonra gelinin kız arkadaşları ellerinde çiçek buketleri ile gelinin yürüyeceği yolun iki yanına sıralandılar. Gelinin abisinin kolunda salona giren annesi de yerini aldıktan sonra gelin ve babası Andrea Bocelli’nin Con Te Partiro şarkısına yazılan İbranice sözler eşliğinde salona girdiler. Hahambaşı İsak Haleva’nın da gelmesi ile düğün töreni başladı.
Düğün boyunca bir sinagog görevlisi törenin bölümlerini ve anlamlarını detaylıca anlatarak misafirleri bilgilendirdi. Gelinin işaret parmağına takılan yüzük, damadın karısına karşı olan görev ve sorumluluklarını belgeleyen Ketuba, Bet Amikdaş’ın yıkılışının unutulmaması için bardak kırma geleneği, gelin ile damadın altında durdukları hupa’nın anlamları anlatıldı. Törende bir gün önceki saldırıda hayatını kaybeden şehitler için Tanrı’dan rahmet dilendi. Sinagog sorumlusu yaklaşan 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nı kutladı; “Cumhuriyetimizin 91’inci yıldönümü tüm milletimize, tüm ulusumuza kutlu olsun ve güzel günleri beraberinde getirsin. Büyük Atatürk’ün de söylediği gibi Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır,” sözleri misafirler tarafından coşkuyla alkışlandı. Tören, Türkiye Cumhuriyeti ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın selameti için dua edilmesiyle son buldu. Düğün töreni sonrasında korodaki çocuklar gelin ve damadın etrafında neşeli şarkılar eşliğinde dans ederken, misafirler de bu mutlu ana alkışları ile eşlik ettiler. Gelin, çiçeğini bekar kızlara attıktan sonra, gelin ve damat sinagogdan ayrıldılar.
Törenden sonra düşüncelerini paylaşan birçok kişi düğün töreninin ve öncesindeki serginin en önemli öğretisinin “Yahudiler de aynı bizim gibiler” hissini yaratması olduğunu söylediler. Bir misafir geçmişten gelen geleneklere olan bağlılığın imrendirici olduğunu söylerken düşüncelerini paylaşan bir diğeri “Düğün gibi kişilerin birlikteliğini kutlama amaçlı bir törende bile bulunulan ülkenin refahı için dua edilmesi aslında Yahudilerin ‘çoğunluktan izole hayatı tercih ediyorlar’ izleniminin ne kadar önyargılı olduğunu gözler önüne serdiğini” dile getirdi.
Gazetecilerin yoğun ilgi gösterdiği törene Beşiktaş Belediye Başkanı Murat Hazinedar, Şişli Belediye Başkanı Hayri İnönü, Adalar Belediye Başkanı Atilla Aytaç, Dışişleri Bakanlığı İstanbul Temsilcisi Büyükelçi Kenan İpek, Adalar Müftüsü Kamil Tuncel, CHP İstanbul İl Başkan Yardımcısı Mehtap Düzova, AKP Merkez Karar Yürütme Kurulu Üyesi Mutlu Alkan, İspanya’nın İstanbul Başkonsolosu Pablo Benavides ve sanatçı Zülfü Livaneli katıldı. Kadıköy Belediye Başkanı Aykurt Nuhoğlu ise güzel bir çelenk gönderdi.
Düğün töreni fotoğrafları için tıklayın
https://www.salom.com.tr/haber-92780-neve_salomda_Iris_ile_eran_evlendi.html?rev=3
İstinye Park’ta ikinci buluşma
26 Ekim’de, Türk Yahudilerinin kültürel ve tarihsel mirasını tanıtmak için gerçekleştirilen etkinliklerin önemli duraklarından biri de İstinye Park Alışveriş Merkezi idi
Alışveriş merkezinin içindeki meydana doğru ilerlerken uzaktan ‘Yahudi Kültürü, Gelenekleri ve Yaşamı Sergisi’ne ait fotoğrafların önündeki kalabalık dikkatimi çekti. Fotoğraf sanatçıları İzzet Keribar, Alberto Modiano ve Belin Rodikli Seloni’nin gözünden Bar-mitzvah ve düğün de dâhil olmak üzere Yahudi gelenekleri ve kültüründen görüntüler sunan bu ilgi çekici fotoğraf sergisini gezerken bir yandan da sergiyi gezen diğer kişilerin konuşmalarına kulak kabartmayı ihmal etmedim. Kimi, “Aaa, bak sünnet onlarda da varmış” derken kimi de 2003 yılında Neve Şalom Sinagogu’na yapılan saldırıyı yansıtan fotoğrafın önünde durmuş, “Ne korkunç böyle bir şeyin İstanbul’un göbeğinde olması” diyordu.
En çok ilgiyi ise ‘İl İl Türkiye’deki Yahudi Nüfusu’ adlı fotoğraf çekti.
Yıllar içinde gittikçe azalan Yahudi nüfusunu harita üzerinde karşılaştırmalı olarak gösteren fotoğrafa kayıtsız kalan neredeyse kimse yoktu.
Sergiden ayrılıp hafifçe içerideki alana göz attığımda bu özel günde bizlerle olan Ayşe Kulin ‘Nefes Nefese’ ve Mario Levi de ‘Size Pandispanya Yaptım’ adlı kitaplarını imzalıyorlardı.
Bu ünlü iki yazarımızın hemen ardından sıra ‘Serenad’ romanıyla Zülfü Livaneli ve ‘Anlatmasam Olmazdı’ adlı anı kitabıyla Türk Musevi Cemaati Onursal Başkanı Bensiyon Pinto’ya geldi. Dört ünlü yazarın önünde oluşan uzun kuyruklardan, bir yandan birbirleriyle sohbet ederken bir yandan da sergiye olan ilgiyi takip eden cemaat üyelerimizin yüzlerindeki tebessümlerden, sık sık yanımıza gelip günün önemi ve Yahudilik hakkında sorular soranların sayıca fazla olmasından yapılan etkinliğin amacına ulaştığı çok net bir şekilde görülüyordu.
Umarım toplumdaki ‘siz-biz-onlar-ötekiler’ kavramlarının ortadan kalkmasına yardımcı olacak, ne kadar çok ortak yanımıza olduğunu, farklılıklarımızın ise bizi zenginleştirdiğini, değerlerimize değer kattığını fark etmemize yarayacak böylesine güzel etkinlikleri daha uzun yıllar çok daha geniş kitlelere ulaşarak yaparız. Son olarak bu özel günün düzenlenmesinde ve organize edilmesinde emeği geçen herkese tek tek teşekkür etmek gerektiğini düşünüyorum.
....