Mengele’nin deneylerinden sağ çıkmış ikizlerden Menachem Bodner henüz küçük bir çocukken tüm ailesini yitirmişti. Halen ikizini aramaktan vazgeçmeyen Bodner, bir soy uzmanının yardımıyla geçtiğimiz günlerde California’da yaşayan kuzenlerini buldu
Mengele’nin tıbbi deneylerine maruz kalmış ikizlerden Menachem Bodner’in, bir soy bilimcinin araştırmaları sonucunda, 70 yıl aradan sonra gerçek adını, doğum yerini ve uzak akrabalarının İsrail’de yaşadıklarını öğrendiğinin öyküsü yaklaşık bir buçuk yıl kadar önce Yedioth Aharonot gazetesinde yayınlanmıştı.
Menachem Bodner köklerinin araştırılması yönünde ABD’de yapılan DNA testleri sonucu varlıklarından dahi haberi olmadığı birinci dereceden kuzenlerini buldu ve geçtiğimiz günlerde California’daki kuzenlerle video chat yoluyla tanıştı.
Bu yaşında Menachem Bodner ilk kez annesi ile babasının bir fotoğrafına sahip oldu. Gestapo tarafından ailece Auschwitz’e gönderildiklerinde son kez gördüğü ebeveynleri çocuk hafızasından tamamen silinmişti.
Menachem Bodner’in A7734 numaralı tutuklu ikiz kardeşi Jeno’yu arayışları hâlâ devam ediyor. Bu amaçla Facebook’ta açtığı sayfanın adı, “A7734: Looking for twin brother Jeno (Jolli), Auschwitz/Mengele survivor.” 2013’ün Nisan ayında açtığı Facebook sayfasında, İsrail’de yaşayan ve ikizi ile kamplara gönderildiğinde dört yaşında bir çocuk olan Menachem Bodner’in kişisel öyküsü de yer almakta.
Savaş sonrasında Auschwitz’de hayatta kalan bir çift, Menachem’i evlat edindi ve ona kendi soyadları olan Bodner soyadını verdi. Tüm hayatı boyunca ikizinin hayatta olduğu inancını yitirmeyen Menachem’in, ailesinin geri kalanı hakkında hiçbir fikri olmadı.
Ayana Kim Ron adlı bir soy bilimci Bodner’in internette aile kökleri forumunda yazdığı mesajı okuyunca harekete geçti. Nazilerin çeşitli arşivlerinde yürüttüğü araştırmalar sonucu Menachem Bodner’in gerçek adını ve doğum yerini buldu.
Menachem’in gerçek adı Elias Gottesman’dı. Auschwitz’de izini kaybettiği ikizinin adı Jeno’ydu. İkizler Macaristan’da Karpat Dağları üzerinde Mukacheve bölgesinde doğmuşlardı.
Bu ayrıntılar sayesinde Kim Ron, Menachem’in İsrail’de yaşayan uzak akrabalarına ulaştı. Onlardan Menachem’in annesi Roza hakkında bilgiler edindi. Flossenbürg kampından çıkılan ölüm yürüyüşünden hayatta kalan Roza, evlerinin bulunduğu kasabaya geri dönmeyi başarmış ancak 1946 yılında antisemit göstericiler tarafından katledilmişti.
ABD ŞİRKETİ YARDIM EDİYOR
Kim Ron araştırmalarını anne Roza’ya odaklanarak sürdürdü. Kendisine Roza’nın bir kız kardeşinin savaş öncesinde ABD’ye göç ettiği ve adının Mary olduğu bilgisi ulaştı. Kim Ron, “Tek bildiğim adının Mary olduğuydu. Soyadını, aile ağacının neresinde yer aldığını bilmiyordum” demekte.
Mary adının Doğu Avrupa’da kullanılan bir isim olmadığını göz önüne alarak ABD’ye farklı bir isimle giriş yaptığı varsayımı üzerinde ilerledi. Bu varsayım işe yaradı. Geçen Mayıs ayında Ayana Kim Ron’a bir mail geldi. Dünyanın en ünlü DNA bankalarından biri olan ‘23andMe’den gelmişti. Kim Ron’un çağrılarına yanıt vermişler, yardımcı olmak istiyor, Menachem’in DNA örneğini göndermesini öneriyorlardı. DNA örneği kendilerine ulaştırıldı.
17 Ekim tarihinde gelen mesajın başlığı şöyleydi: “Size bir akrabanızı bulduk…” Sistem bulunan kişinin bir kuzen olduğunu ileri sürüyordu. Her şeye şüpheyle yaklaşan bir araştırmacı olarak bu bilgileri incelemeye devam etti.
Bulunan kişinin profilinde ABD, Slovakia ve Ukrayna ülkeleri ve Berger ile Burstein soyadları yer alıyordu. DNA grubuna ait bu bilgiler de anne ile örtüşüyordu. Annelerinin evlenmeden önceki soyadı Berger’di, ABD’nin yanı sıra Slovakia ve Ukrayna’nın adının geçmesi Mary ile bir ilişki bulunduğunun bir kanıtı oldu Kim Ron için. Böylelikle araştırmasını soy ve Ellis Adası üzerine yönlendirdi. Soyadı Berger olup Burstein soyadında biriyle evlenmiş bir kadının evlilik kayıtlarını buldu. Macaristan’da doğmamış Berger’leri eleyince iki tane Berger-Burstein çifti kaldı. Ve diğer sayfada Berger doğumlu Mary Burstein’e ulaştı.
Mary’nin Macaristan’da Karpat Dağları bölgesinde (günümüzde Ukrayna’da yer alıyor) doğduğu yazılıydı. Orası Menachem’in annesi Roza’nın da doğduğu yerdi. Mary’nin babası ile Menachem’in büyükbabasının adı aynıydı. Artık hiç şüphe kalmamıştı, Mary, Roza’nın kardeşiydi. Kim Ron, Mary’nin yattığı mezarlığı, hatta mezarının resmini web’den buldu.
ABD’DEN ULAŞAN BİR FOTOĞRAF
Mary’nin üç kızı vardı, üçü de halen ABD’de yaşıyor. Doğum yerleri, yılları, nerede yaşadıkları bütün bilgiler mevcut. Kızlardan birine Kim Ron’un gönderdiği mesaja gelen yanıt, “Ailemizin tümü Holokost’ta yok oldu.” Kim Ron yeniden yazdı, “İsrail’de bir akrabanız var.”
ABD’deki kuzen Holokost’tan hayatta kalan bir yakını olduğunu tahmin etmediğini, Roza Teyze hakkında evinde çok konuşulduğunu, annesinin en sevdiği kardeşinin Roza olduğunu, hatta kendi kızına da Roza adını verdiğini söyledi. 1920’de ABD’ye göç eden Mary’nin savaşın başlamasıyla kardeşleriyle ilişkisi kesilmişti. Mary’nin Roza’ya gönderdiği mektuplar ABD’ye geri dönmüştü.
Menachem anne ve babasını hiç hatırlamıyor. Sadece kardeşinin silik bir görüntüsü ile Gestapo tarafından evlerinden apar topar çıkarılmalarının silik görüntüleri… Bu nedenle kuzeninin gönderdiği Menachem’in ebeveyni, Roza ve Ignatz Gottesman’ın fotoğrafının değeri çok büyüktü.
JENO’YA NE OLDU?
Bundan iki hafta önce bir pazar günü Kim Ron’un İsrail’in Hod Hasharon’daki evinde Menachem Bodner ABD’deki yakınlarıyla ilk kez görüntülü iletişim kurdu. İki buçuk saat süren görüşmede Bodner ile Kim Ron, Mary’nin üç kızı, çocukları ve torunlarıyla sohbet ettiler.
Kuzenler Menachem’e Roza hakkında tüm bildiklerini anlattılar. Menachem’i üzmekten çekindikleri için ona Holokost hakkında hiç soru sormadılar. İsrail’de ne yaptığını, nasıl yaşadığını, ailesini anlatmasını istediler. Sohbet sonrasında yakında tüm aile ABD’de bir araya gelmek üzere sözleşti.
Sadece bir soru yanıtsız kalmaya devam ediyor: Jeno’ya ne oldu? ABD’deki akrabalar bu bilinmezi çözmek üzere ellerinden gelen yardımı yapmaya hazırlar. Kim Ron ile Menachem Bodner de bu konuda iyimserliklerini koruyorlar.
Şimdilik Menachem, ikizi Jeno’yu anılarında yaşatıyor. İki kardeş yan yana, sıcak yataklarında ayakları birbirine dolanmış yatıyorlar. Ta ki Gestapo evin kapısını yumruklayana dek. İkizine ait anımsadığı son görüntü bu Menachem’in…
