Cenevre Sözleşmesi’nde imzası olan 126 ülke, bir bildiri yayınlayarak hem İsrail’e hem de Filistinlilere, sivillerin korunması ve insan hakları konusundaki yükümlülüklerini hatırlatarak bu haklara saygı gösterilmesi konusunda çağrıda bulundu.
Geçtiğimiz Çarşamba günü Cenevre Sözleşmesi’nde imzası olan 126 ülke iki saatlik bir toplantı ile, Filistin topraklarında yaşayan sivillerin korunması konusunu masaya yatırdı ve hem İsraillilerin hem de Filistinlilerin uluslararası insan hakları hukuku çerçevesindeki yükümlülüklerini imzaladıkları on maddelik bir bildiriyle yeniden tasdik etti.
II. Dünya Savaşı sonrasında müzakere edilen ve 196 ülke tarafından imzalanan Cenevre Sözleşmesi ve ek protokoller, savaş ve işgal zamanlarında uluslararası insan hakları hukukunun standartlarını düzenliyor. Uluslararası Kızıl Haç Komitesi’nin internet sitesinde açıklanan bu standartlar savaşın acımasızlığını sınırlandırmayı; savaşa dahil olmayan tarafların (siviller, sağlık ve yardım hizmetlileri) ve daha fazla savaşamayacak durumda olanların (yaralı, hasta, savaş esirleri) korunmasını hedefliyor. Çarşamba günü imzalanan bildiri yeni yükümlülükler oluşturmamakla birlikte, “uluslararası insan hakları hukukunun temel ilkelerine tamamen uyulmasının gerekliliği; ‘gelişigüzel’ ve ‘orantısız’ saldırıların, okul gibi sivil yerlerin hedeflenmesinin ya da sivillerin bulunduğu bölgelere yakın yerlere askeri hedeflerin yerleştirilmesinin önlenmesi” gibi mevcut yükümlülükleri vurguluyor. Bildiri aynı zamanda imzası olan ülkelerin “İşgal altındaki Filistin topraklarında işgalin devam etmesinin neden olduğu olumsuz etkiler ve Gazze Şeridi’nin kapanması” konularındaki endişelerinin de altını çiziyor. Taraflar ayrıca bildiride İsrailli yerleşimlerin yasadışı olduğunu da yeniden tasdik ediyor.
İsviçre Elçisi Paul Fivat toplantı sonrasında basına yaptığı açıklamada bildiriyle ilgili olarak, “Bu bildiri yasadışı muamelelerin ayrıntılarını açıklama açısından emsalsiz olma özelliğini taşıyor. Bildiri aynı zamanda imza atan ülke sayısı açısından da (126) öncekilerden çok farklı” dedi “Bu bildiri çatışan taraflara ve özellikle de sivil nüfusa menfaatlerini koruyan uluslararası bir hukukun var olduğunu hatırlatan bir uyarı. Çatışan taraflara özellikle bu çatışmada uygulanabilir hükümler yeniden hatırlatılıyor. Bu uyarının dikkate alınmasını ve çatışan tarafların bir kez daha yükümlülüklerini hatırlamasını umuyoruz.” Toplantıyı Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada gibi bazı ülkeler boykot etti. Boykot eden ülkeler arasında yer alan İsrail toplantıyı ağır bir dille eleştirdi. Söz konusu ülkelerin toplantıyı boykot etmesi bildirinin etkisini sınırlayabilir.
