Bu yılın ilk Purim kutlaması 1 Mart Pazar günü Balat Ahrida Sinagogu’nda Hahambaşı Rav İsak Haleva ve kalabalık bir katılımcı topluluğuyla kutlandı. Kutlamada çocuklar, giydikleri renkli kostümler ve seslendirdikleri şarkılarla Purim coşkusunu herkese yaydılar.
Balat Ahrida Sinagogu’nda yapılan Purim kutlamasına Hahambaşı Rav İsak Haleva’nın yanı sıra İsrail’in İstanbul Başkonsolosu Shai Cohen, David Elad, Cemaat Başkan Vekili Jozef Nassi ve Moris Levi, sinagog vakıf başkanları, cemaat ileri gelenleri, dernek, kurum ve kuruluş başkanları ve yahidler katıldı.
Katılımcılar Maftirim Grubu’nun seslendirdiği ilahi şarkılar ile sinagoga girdiler. Kutlama Şişli Talmud Tora Gençler Grubu’ndan Mert Nahmias, Lemi Berker ve Eran Levi’nin seslendirdiği ‘Baruh Aba’ (Hoş Geldin) şarkısı ile Hahambaşı Rav. İsak Haleva’nın sinagoga girmesiyle başladı.
Günün sunuculuğunu üstlenen Erol Malki açılış konuşması için Yönetim Kurulu Başkanı Albert Süryano’ya söz verdi. Süryano, sadece Roş Aşana, Kipur ve Purim bayramlarında açılan Balat Ahrida Sinagogu’nun bu yıl da Purim Bayramı’nda kapılarını açtıklarını belirterek konuklarını bu sinagogda ağırlamaktan duyduğu mutluluğunu paylaştı. Süryano, “Yıl 2015 ve şükürler olsun ki bu yıl da tarihi Ahrida Sinagogu’nda sizlerle tekrar bir araya geldik. Bizler her cumartesi sabahı Yanbol Sinagogu’nda, bayramlarda ise burada Balat Ahrida Sinagogunda kalabalık bir yahid topluluğu ile dualarımızı gerçekleştiriyoruz. Dileğimiz daha kalabalık olmamızdır. Gelin bize katılın ve bizleri sizi görmekten mutlu olacağımızı bilin” dedi. Bizans döneminden kalan bu sinagoglara yaptığı çağrıdan sonra Başkan, “Her yıl olduğu gibi bu yıl da büyük bir özveri ile çalışarak bizleri yalnız bırakmayan Şişli Talmud Tora Başkanı’na, çalıştırıcılarına, üyelere, çocuklara ve tabii ki onları destekleyen ebeveynlerine teşekkürü bir borç bilirim” sözleri ile minnettarlığını ifade etti. Hazan Menahem Eskinazi ve yönetimindeki Maftirim Grubu’na bu yıl da katılımlarından dolayı teşekkür etti. Konuşmasına 2015 yılının herkese sağlık, başarı, huzur ve barış temennisinde bulunarak, “Hag Purim Sameag” sözleri ile son verdi.
Şişli Talmud Tora’nın hazırladığı kutlamanın sunuculuğunu Eren Roso yaptı. Şişli Talmud Tora Çocuk Korosu Şefi Sami Habib ve yardımcıları Rakel Sivilya, Lemi Barokas ve Teri Altaras önderliğinde çocuk korosu üç Purim şarkısını seslendirdi. Vera Kutiel ve Murat Horman ‘renkli şekerler’, Melis Gümüştaş ‘Purim’, Yusuf Özşalom, Ruben Moskoviç ve Albert Horada ‘Purim Mucizesi’, Eran Levi ve Lemi Berker ‘Ester ve Mordehay’ adlı şiirleri okudular. Şef Donna Barokas Edili önderliğinde Talmud Tora Minikler Grubu’ndan Alitsa ve Ayzek Edili, Mert Tastasa, Yoel ve Albert Tovim, Reyna Bardavit, Avi Palti, İgal Elkaza, Endi Öztovi, Şayna Şevyo ve Mark Sezer giydikleri renkli kostümlerle ‘Behag Purim’ şarkısını coşkulu sesleri ile okudular. Tiyatro Gurubu, Kral Ahaşveroş’u Mert Nahmiyas, Kraliçe Vaşti’yi Alitsa Edili, Kraliçe Ester’i Teri Moskoviç, Mordehay’ı Alvin Levi, Aman’ı Berti Kohen temsili Purim karakterlerini canlandırdılar. ‘Baruh Mordehay’ adlı şarkıyı solo olarak seslendiren Mert Nahmias’a vokalde Eran Levi ve Lemi Berker eşlik etti. Şef Doğan Mizrahi’nin yönetimindeki Talmud Tora Şapkalı Gençlik Korosu’nu oluşturan İzel Nahmias, Yener Biçaçi, Rafi Birmizrahi, Sami Habib, Alp Gatenyo, Albi Abuaf, Rudi Vaena, Albi Yanni ve Lemi Barokas’ın performansı kutlamaya renk kattı.
Kutlamada Cemaat Başkan Vekili Jozef Nassi söz aldı. Nassi sözlerine Neve Şalom Vakıf Başkanı iken Şabat dualarında Hahambaşı ile geçen anılarını paylaşarak başladı. 550 sene öncesine dayanan Balat Sinagogu çevresinde nice hatıraları hala canlı tutmaya çalışan Balat Cemaat Başkanı Albert Süryano’yu, yönetim kurulunu, yahidleri takdir etti. Cemaat Başkanı İshak İbrahimzadeh ve ekibinin yaşlanmakta ve küçülmekte olan cemaatin sorunlarına daha rasyonel çözümler için kaynakları daha verimli kullanmaya çalıştıklarına değindi.Nassi, Hasköy’deki Kamondo Mezarı’nın olduğu bölge, çıkan yeni Vakıflar Yasası çerçevesinde cemaatin diğer mezarlıklar ile birlikte iade talebinde bulunulduğunu ve Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün talebi olumlu karşıladıklarına değindi. Nassi konuyla ilgili olarak “Tapusunu aldığımız bu bölgenin bir kısmı, Beyoğlu Belediyesi kentsel dönüşüm projesinin içinde kaldı. Belediye ile yaptığımız görüşmeler neticesinde orada yeni ve modern bir huzur evi inşa etmek üzere bir protokol imzalamış bulunuyoruz. Şu anda, bürokrasi işlemlerinin tamamlanmasını ve bu projenin bu yıl temelinin atılmasını bekliyoruz” müjdesini verdi. Nassi’nin verdiği diğer bir müjde de Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restore edilen Edirne Sinagogu’nun 26 Mart Perşembe günü açılışının yapılacağı oldu. Devlet yetkililerinin yoğun programları nedeniyle açılışın hafta sonuna denk getirilemediği bilgisini de paylaştı. “Bu sinagog gibi tarihimizde çok önemli bir yeri olan Edirne Sinagogu’nun, uzun yıllardan sonra, ehaline tekrar koyacağımız bir Sefer Tora ile dua ederken bizlerle birlikte olacağınızı umut ediyoruz” dileğinde bulundu. Jozef Nassi, medya ve sosyal medya üzerinde de durdu. “Maalesef televizyonlarda veya bazı gazetelerde antisemit yayınların varlığı devam ediyor. Çok zor olmasına rağmen, elimizden gelen her yöntem ve her platformda bununla mücadele etmeye devam ediyoruz. Bu konuda özellikle devlet kademeleri, Başbakanımız ve Cumhurbaşkanımız nezdinde yapılan toplantı ve ziyaretler zaman zaman basına da yansımaktadır. Son olarak da hükümetimiz, ilk kez, Struma’da kaybettiğimiz dindaşlarımız anısına bir tören düzenledi. Törende konuşan Kültür Bakanımızın sözleri özellikle dikkate şayandı” dedi. Etraftaki antisemit yayınlara karşı, facebook’ta ve twitter’da Şalom Gazetesi’nin ve Türk Musevi Cemaati’nin hesaplar açarak Yahudilik hakkında yorumlar alıp, sorulara bire bir cevap verebilme ve bilgilendirme imkânı sağladıklarını belirtti. Son olarak “Unutmayalım, tarihimiz boyunca birçok Haman’lar hep var olmasına rağmen, Aşem’in yardımıyla Mordehay’lar da hiç eksik olmamıştır” deyip, katılanların bayramını kutladı.
Seslendirilen ilahilerden sonra Hahambaşı Rav Haleva söz aldı. Rav Haleva sözlerine Purim Bayramlarını kutlayarak başladı: “İlginç olan Purim’in Pers İmparatoru’nda Babil’de geçmesidir. Birinci Bet Amikdaş, Babiller tarafından yıkıldıktan sonra esarete Babil’e giden Yahudilerin oradaki yaşama ne kadar muhteşem bir şekilde entegre olduklarına değinir. Bütün Yahudi alemini aydınlatan, dini gösteren Talmud Babil eseri orada yazıldı. Yahudiler Babil’e esarete gittikten benim tahminimce 50 sene sonra Purim olayı başladı. Yahudiler önceleri oraya dahil olup iyi bir yaşam sürdürdüler. Ahaşveroş’un en büyük yardımcısı, Aman HaAgagi’nin Yahudilere karşı büyük bir nefret beslerdi. Dokuz sene zarfında muhteşem yaşam süren Yahudiler bir kişinin özel çıkarları ve intikamı yüzünden bütün bir toplumu yok etmek için düşünceler üretti. Hatta kralı bile ikna etti.”
O dönem için Aman’nın, Yahudileri yok etmeye kararlı olduğunu ve olayların o dönem için normal olarak göründüğüne belirten Rav Haleva Tanrı’nın olaylarla olan bağlantısının hayatın bir akışı olduğunu hissettiklerini vurguladı. “Oysaki bu olayların Tanrı’nın kontrolü altında gerçekleştiğini Purim’de okuduğumuz Megilat Ester kitabında okuyoruz.” Sözlerine, “Olayların akışı sırasında her zaman Tanrı’nın Eli’ni görebilmek mümkün olmayabilir ama doğal bir tesadüf gibi görünen bu olaylarda bile, aslında Tanrı’nın bizi koruduğunu Ester Asefer’de görüyoruz” diyerek devam eden Rav Haleva Purim’in, açık mucizeler yerine nasıl doğal olayların arkasında yer aldığını örneklerle gösterip, Tanrı’nın her an her şeyi kontrol ederek hayatı bütünüyle yönettiğini bu bayramda okunan kitaplardan öğrenildiğine değindi. “O zamanlar için normal görünen, aslında biz bu nesillerde bunun bire tesadüf olamayacağını, hiçbirinin plansız olmadığını Megilat Ester’de yazılması ile mucizenin şeklini anlıyoruz.” Son olarak da Tanrı’nın, Avram Avinu’dan Yahudi toplumunun ‘Senden sonra gelecek olanlar bana bağlı olacaklar kum gibi olup sayılamayacak, gökyüzündeki yıldızlar gibi tutulamayacakları’ benzetmesini hatırlatarak, iyi bayraklar dileklerinde bulundu.
Ehal’in kapıları açılıp Avinu Şebaşamayim’i Mert Nahmias okuduktan sonra Anoten Duası yapıldı.
Günün sonunda Balat Ahrida Sinagog yöneticileri günün anısına kutlamaya katılan herkese Purim sepetleri, geleneksel mavlaç şekerleri ile şarap hediye ettiler.