PRP uygulaması hücresel tedavinin uygulama alanlarından yalnızca biridir. Dental (diş) implantlarla başlayan uygulama alanları estetik tıp, ortopedi, iyileşmeyen yara tedavisi gibi alanlarda hızla yayılıyor. Kronik ağrı tedavisinde, tendon hasarlarında, romatizmal yakınmalarda PRP’nin faydalarından yararlanılmakta
Uzman Dr. Kayahan Tanju Özdönmez, Or-Ahayim Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı
PRP ‘Platelet Rich Plasma’ yani kanı pıhtılaştıran trombositten zengin plasma demektir. Kan tahlilleri için alınması gerekli olan bir-iki tüp kan (10-20 cc) bu işlem için yeterlidir. Bu kan, özel bir tüpe (kit’e) alınarak, çökmeyi engelleyen 1-2 cc sodyum sitrat üzerine eklenir ve yaklaşık 10-20 dakika kadar santrifüj edilir. Kum saatine benzeyen bu tüpün, alt kısmında kırmızı kan, üst kısmında plazma toplanır, orta boğum kısmında ise platelet ayrışır. Alınan kanın ancak yüzde 10’u PRP’dir. Kullanılan kit’lerin nitelikli olması gerekmektedir, yani cc.’de birkaç milyon trombosit (platelet)elde etmemiz şarttır. Sıradan ürünlerle istediğimiz sonucu elde edemeyiz.
Dışarıdan niye PRP veriyoruz? Kendi kanı hasarlı bölgeye yetmiyor mu?
Normalde hasarlı doku, kişinin kendi kanıyla onarılır. Ancak eklem içlerinde kan damarları yoktur, ayrıca bağ dokusu tendonlarda nispeten daha az kanlanma olduğundan yaralı dokuya dışarıdan tamir çözeltisi (PRP) takviyesi iyileşmeyi hızlandıracaktır. Artık menisküs ve tendon ameliyatları sırasında da PRP verilerek daha hızlı düzelme sağlanmaktadır.
Araştırılmış, denenmiş bir tedavi midir?
20-30 yıldır diş hekimliğinde, açık kalp cerrahisi uygulanan hastalarda uygulanmaktadır. Kuru göz sendromunda, karneal ülserde yararlıdır. Damar ve bazı ülserlerde jel olarak kullanılmaktadır.
Cildi gençleştirmede ne kadar etkilidir?
Yalnız kıkırdak, kas ve tendon hasarlarını gidermez, aynı zamanda cildi biyolojik olarak tedavi eder, deri rengini ve kalitesini düzeltir. Alın çizgileri, dudak kırışıklıkları, göz kenarlarında ki kaz ayakları, ellerin dış yüzeylerinde doğal yenilenme sağlar. Derin kırışıklıkların dolmasına yol açar, yıpranmayı giderir.
PRP acılı bir uygulama mıdır?
Çoğu zaman anestezi uygulanmasına gerek duyulmayan bir işlemdir. Eklemlere ve tendonlara enjeksiyon yolu ile yapılır. Çok az kişide birkaç gün ağrı oluşabilir. Birkaç gün istirahat edilir. Bazen 1-2 hafta ağrı olabilir, çünkü bu uygulama tedavi edicidir. Erken dönemde hasarlı dokuda ‘inflamasyon’ oluşarak yıkım ürünleri temizlenir, daha sonra dokular yenilenir ve sağlıklı şekillenir. Bu süreç 2-4 haftalık bir zaman alır, yalnızca ağrılar yatışmaz hareketlerde düzelme olur. Öylesine doğal bir tedavidir ki dışarıdan ağrı kesici vermeyiz, iyileşme sürecine müdahale etmeyiz.
Hangi durumlarda kullanılmaz?
Kanama bozuklukları olanda, trombosit sayısı düşük olanda, ateşli hastalık geçirenlerde, Antikoagulan tedavi kullananlarda, gebelik, kanser, eklemlerde enfeksiyon ve şişlik varsa, o bölgede fibrosis varsa ve kansızlık (anemi) olan hastalarda kullanılmaz.