‘Sachsenhausen’ toplama kampında duygusal gün

Açılış töreni öncesinde, Maccabi Oyunlarına katılacak olan bütün sporcular sabah erkenden otobüsleri doldurup, kaldığımız otelden 1,5 saat uzaklıkta olan Sachsenhausen Toplama Kampına gittik. Bizi hem psikolojik, hem de fiziksel olarak zor bir gün beklediğinin bilincindeydik. Kampta, herkes kendi ülkesiyle beraber bir rehber eşliğinde geziyordu. Rehber, bizlere önce kampın seneler içindeki değişimden bahsetti ve daha sonra bu kampın aslında SS askerlerini eğitmek için de kullanıldığını daha sonra da Hitler’in insanları “politik olarak suçlu bulması” nedeniyle bu kamplara yerleştirdiğini anlattı. Sachsenhausen sadece Yahudilerin kaldığı bir kamp değil, askerlik yapmamış ya da hükümete göre çeşitli nedenlerden suçlu bulunanların da kaldığı bir kamptı. Fakat Yahudilerin hakları herkese göre daha sınırlıymış. Mesela diğer mahkûmların hasta hissederlerse revire gitme hakları varken, Yahudilerin böyle bir hakkı yokmuş.

Bu bilgileri rehberimizden aldıktan sonra, “Arbeit Macht Frei” yazan kapıdan içeri girerek kendimizi birkaç küçük bina, sayım alanları ve çalışma alanları arasında bulduk. Kapıdan içeri girdiğimiz an herkesin suratını kaplayan bir ciddiyet ve sessizlik vardı. Bizim 70-80 kişi zor sığdığımız odaların içinde zamanında 200-300 kişinin yattığını öğrendik. İnsanların yattıkları, yemek yedikleri, ihtiyaçlarını giderdikleri yerleri gördükten sonra, yemeğimizi yiyip, daha önce hem bu kampta hem de Auschwitz’de bulunmuş, bir kurtulanı dinleme fırsatı bulduk. Kendisi bulunduğu kamptan kaçmasına rağmen aylar sonra yakalanmış, Sachsenhausen’a getirilmiş ve ailesinde kurtulmayı başaran tek kişi olarak kurtarılmış. İki saat süren konuşmanın ardından, Holokost zamanı hayatını kaybetmiş herkesi hatırlamak için kampın içinde bir anma gerçekleştirildi. Türk takımı da, hayatını kaybetmiş olanları anmak için bir çelenk koydu.

Yorucu ve üzücü bir günü geride bıraktıktan sonra yorgun bir şekilde otobüslerimize bindik ve Olimpiyat Köyüne doğru yola çıktık. Herkes kampları çok şey öğrenmiş ve farkına varmış olarak terk ederken, yavaş yavaş içimizdeki açılış töreninin de heyecanı da başlıyordu.