Dünya 70 yıl evvel Japonya’nın Hiroşima şehrinde patlayan ilk nükleer bombadan ders aldı mı?
Bundan 70 yıl evvel 2. Dünya Savaşı’nın son günlerinde Nazi Almanya’sı Avrupa’daki savaşı kaybetmiş çoktan müttefik güçlere teslim olmuştu. Ancak pasifik savaşı henüz bitmemişti. ABD’de FDR olarak bilinen ve Manhattan Projesini (Atom Bombası Projesi) başlatan Franklin D. Roosevelt 12 Nisan’da vefat etmiş yerine Harry S. Truman Başkan olarak seçilmişti.
Amerikalı generaller başkana verdikleri pasifik savaşı raporunda Japonların teslim olmayacaklarını ve savaşı konvansiyonel silah ve insan gücü ile kazanmanın maliyetini binlerce Amerikalı askerin pasifik cephesinde ölümü ile açıklamakta idiler.
ABD yasalarına göre aynı zamanda ABD Ordusunun Başkomutanı olan Harry S. Truman kararını verir o güne kadar çok gizli olan Manhattan Projesinin ürünü, ‘Küçük Çocuk’ kod isimli 15 kilotonluk atom bombası Hiroşima’ya atılacaktır.
İnsanlık tarihinin ilk atom bombası 6 Ağustos 1945’te saat 8:15’te Hiroşima’da patladığında tüm şehri saniyeler içinde yok etmiş, 140.000 kişiyi bir anda öldürmüştü.
Bombayı atan Enola Gay adlı uçağın pilotu bile taşıdığı bombanın neler yapabileceğini bilmiyordu. Çok gizli statüsünde yürütülen operasyonda çalışan birçok subay için nükleer kavramı bile duyulmamış bir kelime idi. Dolayısı ile bombardıman uçağının pilotu dönüş yolunda ardında bıraktığı yıkımı gördüğümde şoke olur.
Pilot Robert Lewis daha sonra kaleme aldığı hatıralarında şöyle yazacaktı: “ Tanrım ben ne yaptım”
Hiroşima’nın ardından 9 Ağustos’ta Nagazaki’de nükleer güçle bombalanınca Japonya teslim olur ve 20.yüzyılın en büyük savaşı biter.
Ancak Pilot Lewis’in “Tanrım ben ne yaptım sözleri” ile özetlenebilecek nükleer yıkım korkusu, ardından gelen yıllarda insanlığın dimağından hiç çıkmaz.
Harvard Profesörü Odd Arne Westad’a göre Hiroşima ve Nagazaki felaketleri Soğuk Savaş yıllarında dünyanın sigortası olmuştur.
Westad’a göre, 45 yıl süren Soğuk Savaş süresince, SSCB ve ABD tarafları, nükleer silahları caydırıcılık siyasetinin bir aracı olarak öne sürmüş ve asla kullanmamış ise bunun nedeni Japonya’nın yaşadığı felaketti.
