İstanbul’da yaşayan dini azınlıklara yönelik tahrip ve yağma hareketinin üzerinden tam 60 yıl geçti. Tarihe 6-7 Eylül Olayları olarak geçen zulüm ve talan, 60 yıl sonra bile utançla hatırlanıyor.
6 Eylül 1955’te ellerinde kazma, balta ve sopalarla sokaklara dökülen binlerce kişi resmi Türk kaynaklarına göre 4 bin 214 ev, bin işyeri, 73 kilise, bir sinagog, iki manastır, 26 okul ile aralarında fabrika, otel vb. 5 bin 317 yeri tahrip etti. Olaylarda on bir kişi hayatını kaybetti. İbadet yerlerinin içindeki kutsal resimler ve diğer kutsal eşyalar tahrip edildiği gibi, İstanbul’daki 73 Rum Ortodoks kilisesinin tamamı ateşe verildi. Olaylarla ilgili olarak beş binden fazla kişi tutuklandı.
Türkiye’de toplumsal ve siyasi yaşamın en karanlık dönemlerinden biri olarak anılan 6-7 Eylül’ün ardından, azınlıklar büyük gruplar halinde Türkiye’yi terk etti. Gayrimüslimlerin büyük bir kısmı için yaşananlar, Türk vatandaşı olarak kabul görmediklerinin kanıtı olmuştu. Gayrimüslimlerin, ekonomi üzerindeki etkisi azalmaya başladı. Ülkenin etnik çeşitliliğini belirtmek için yaygın olarak yapılan ‘mozaik’ benzetmesine atıfta bulunan dönemin İçişleri Bakanı Namık Gedik olayların ardından “mozaik çatladı” yorumunu yapmıştı.
RUMLARDAN ÇAĞRI VAR
Yunanistan’da bulunan İstanbullu Rumların Evrensel Federasyonu, olayların 60. yıldönümünde, TBMM Başkanı İsmet Yılmaz ve mecliste grubu bulunan siyasi partilerin başkanlıklarına bir dilekçe göndererek 6-7 Eylül’ü kınamalarını istedi. Federasyon, ayrıca dilekçede resmi olarak destek talebinde bulundu.
Merkezi Atina’da bulunan İstanbullu Rumların Evrensel Federasyonu, 6-7 Eylül’ün 60. yıl dönümünde, TBMM Başkanı İsmet Yılmaz ve mecliste grubu bulunan siyasi partilerin grup başkanlıklarına dilekçe yazdı.
Agos Gazetesi yazarı Uygar Gültekin kaleme aldığı haberinde, Rum toplumunun önde gelen sivil toplum örgütlerinden olan İstanbullu Rumların Evrensel Federasyonunun, Ankara’ya çağrı yaptığını belirtti. Dilekçe, Federasyon Başkanı Nikolaos Uzunoğlu ve Genel Sekreteri Nikolaos Anagnostopoulos imzasıyla, TBMM Başkanı İsmet Yılmaz, AKP, CHP, MHP ve HDP grup başkanları ve milletvekillerine gönderildi.
6-7 Eylül’ün olumsuz etkilerinin halen devam ettiğinin vurgulandığı dilekçede, “6-7 Eylül günlerinde yaşanan olaylar, büyük bir kırılma yaratmıştır. Cumhuriyet döneminde sayıları 100 binden fazlayken artık 3 binin altına düşmüş ve halen günden güne azalmaya devam ederek yok olmaya mahkûm bırakılmıştır” denilerek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2010 yılında yaptığı 6-7 Eylül açıklaması ve Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun Rum toplumuna yönelik ‘geri dönün’ çağrısı hatırlatıldı.
KARANLIKTA ANILACAK
6-7 Eylül olaylarının yıldönümü, bu yıl ilginç bir etkinlikle anılıyor.
‘6-7 Eylül 1955 Tanıklarını / Sanıklarını Zifiri Karanlıkta Arıyor’ başlığıyla düzenlenen etkinlikte yaşanan karanlık günler, zifiri karanlıkta hatırlanacak.
Dayanışmayla yağmanın kesiştiği iki günü anımsamak, bilmek, konuşmak isteyen, herkese açık bu programın moderatörlüğünü Ayşe Hür üstleniyor. Karanlık İşler merkezindeki etkinlik, 6 Eylül Pazar günü saat 19.00’da başlayacak.
