Yahudi Kültürü Avrupa Günü, bu yıl ilk kez Edirne’de kutlandı. Rubi Asa ve Vladi Benbanaste öncülüğünde ondan fazla fotoğraf sanatçısının eserlerinin yer aldığı ‘Kültürlerin Buluştuğu Kent, Edirne’ sergisinin ardından Edirne Sinagogu, tarihi bir konsere ev sahipliği yaptı. Kültür Bakanlığı Edirne Devlet Türk Müziği Topluluğu’nun ‘Türk Müziğinde Yahudi Bestekarlar’ konserini, beş yüz kişilik bir seyirci topluluğu dinledi.
1996 yılında ilk kez Fransa’da, daha sonra da tüm Avrupa ülkeleriyle birlikte 2000’li yıllardan itibaren Türkiye’de de kutlanmaya başlayan Yahudi Kültürü Avrupa Günü, bu yıl Türk Musevi Cemaati tarafından Edirne’de kutlandı
18 Ekim Pazar, Fakirleri Koruma Derneği’nin tüm arzu edenlere açık olarak düzenlediği gün, 140 kişinin otobüslerle ve bazı grupların kendi arabalarıyla katılmasıyla, Edirne Musevi Mezarlığının ziyaret edilmesiyle başladı. Ziyaret esnasında arzu edenler aile büyüklerini Hazan Nesim Beruhiyel’in dualarıyla andılar. O gün hayatının bir bölümünü Edirne’de geçirenler de geziye katıldılar. Mezarlığa varıldığında grup Edirneliler tarafından karşılandı. Klasik Edirne gezisiyle devam eden gün, Selimiye Cami, Eski Cami ve Üç Şerefeli Cami, Tren İstasyonu, Lozan Anıtı, Beyazıt Külliyesi ve kısa bir süre önce restore edilmiş olan Sağlık Müzesi ziyaretleriyle devam etti. Akşam üzeri Minha duası da okundu. Aynı saatlerde TRT televizyon ekibi, cemaat yöneticileri ve restorasyonda emeği geçen Mimar Rubi Asa ile röportajlar yaptıktan sonra eski Edirnelilerle görüşerek duygularını dile getirmelerini ve anılarını paylaşmalarını istediler. Yönetim adına söz alan Uygulamacı Başkan Yardımcısı Moris Levi ve geçmiş dönem Cemaat Başkanı Silvyo Ovadya, sinagogun Türk Yahudilerinin tarihinde önemli bir yer işgal eden Edirne Cemaatinin tarihini yaşatmak için ne denli önem arz ettiğini; restorasyonu Vakıflar Genel Müdürlüğünün önemli maddi ve manevi çalışmalarıyla gerçekleştiğini, açılmasıyla başta İstanbul olmak üzere ülkemizin dört bir yanından yerli turistlerin ve yurt dışından çok sayıda turistin ziyaret etmesinden duyulan memnuniyeti dile getirdiler.
Duanın ardından sinagogun arkasında yer alan ve zamanında hiç kullanılmamış olan binada Focus Grubu’nun ‘Kültürlerin Buluştuğu Kent Edirne’ konulu fotoğraf sergisinin açılışı gerçekleşti. Edirne’nin kültürel mirasının yanı sıra günlük yaşamından da kesitler sunan sergi Rubi Asa ve Vladi Benbanaste öncülüğünde onu aşkın fotoğraf sanatçısının eserlerinden oluşuyor. Sergi gerçekten görülmeye değer. Bazı fotoğraflar izleyiciyle bütünleşiyor. Bu fotoğrafları çeken Focus Grubu sanatçıları sergideki 50’den fazla eseri, yüzlercesinin arasından seçtiler. Bu fotoğrafların daha da genişletilerek bir kitap haline getirilmemesi hem Edirne hem de fotoğraf sanatı açısından önemli bir kayıp olur.
Açılış kokteylinin ardından sinagog hızla dolmaya başladı. Saat 18.30’u gösterdiğinde yüzü azara katında olmak üzere beş yüze yakın izleyici sinagogdaki yerlerini almışlardı. Kültür Bakanlığı Edirne Devlet Türk Müziği Topluluğu tarafından icra edilen ‘Gülzar’ Türk Musikisinde Yahudi Bestekârlar Konseri öncesinde, Türk Musevi Cemaati adına söz alan Silvyo Ovadya konuşmasında katılanlara hoş geldin dileklerinin ardından, “Ülkemizin dört bir yanında değişik terör olayları yüzler mertebesinde kişileri öldürmüşken, vatanımızı savunan değerli ordu mensupları hayatlarını kaybederken bir kez daha şehitlerimizi ve ölülerimizi anıyoruz” dedi. Türk Musevi Cemaati’nin bu etkinlikte müzik topluluğu tarafından eserleri seslendirilecek olan bestekarlar Tanburi İzak; İzak Varon ve Mısırlı Udi İbrahim Efendi’nin tanıtılmalarından duyduğu mutluluğu dile getirdi ve topluğun müdürü Fadıl Atik’e teşekkür etti. Ovadya konseri izlemek üzere sinagogda bulunan Mısırlı İbrahim Efendi’nin torunu Dayan Beyefendi’yi de seyircilere tanıttı. Ovadya sözlerini bu faaliyetin gerçekleşmesinde katkıda bulunanlara teşekkür ederek bitirdi. Musevi Cemaati’nin bu faaliyetleri gerçekleştirmesinde en önemli katkının Vakıflar Bölge Müdürü Osman Güneren ile olan olumlu işbirliğiyle sağlandığını da belirtti. Büyük beğeni ile izlenen konserde topluluk üç sanatçının on iki eserini seslendirdi ve yaşamlarından kesitler sundu.
