Ceymi Doenyas ile ‘İleriye Dönük Hafıza ve Kişilik’

Ceymi Doenyas’ın Princeton Üniversitesinde üçüncü ve dördüncü senelerinde yazdığı tezlerden oluşan, ileriye dönük hafıza ve kişilik üzerine kaleme aldığı yeni kitabı çıktı.

Toplum
1 Şubat 2016 Pazartesi

K itabı hakkında Ceymi Doenyas şunları söyledi: “Kitabımda ileri dönük hafızanın nasıl çalıştığı konusunda farklı teorileri açıklayıp, bu hafıza ile ilgili olduğu bulunan beyin alanlarından bahsettim. Sonra da Princeton Üniversitesinde 2012 senesinde yürüttüğüm tez araştırmama yer verdim. İleri dönük hafıza ile kişilik özelliklerinin ilişkisinin daha önce hiç incelenmemiş olmasından yola çıkarak, farklı kişilik özelliklerine sahip kişilerin acaba ileriye dönük hafıza için yukarıda bahsettiğim iki sistemden birini kullanmaya daha yatkın olup olmadıklarını araştırdım. Baktığım kişilik özellikleri, daha hırslı oldukları bilinen A tipi kişilik özelliği, hayatın kontrolünü kendinde veya dış etkenlerde görme ve kişinin öz değerini bağlı tuttuğu farklı koşullar idi.

Deneyi gerçekleştirmeden önceki düşüncem, A tipi kişilik özelliğine sahip, olayların kendi kontrolünde olduğuna inanan ve öz değerini akademik başarı ve diğer kişilerden onay almaya bağlı gören kişilerin başarısız olmayı göze almamak için daha az hataya yol açan ama daha fazla efor sarf ettiren birinci sistemi kullanmaya, A tipi kişilik özellikleri düşük olan, olayların dış etkenlerin kontrolü altında olduğuna inanan ve öz değerini başka koşullara bağlı tutan kişilerin ise ikinci sistemi kullanmaya daha yatkın olacakları yönündeydi.

Fakat Princeton öğrencileri ile yaptığım deneyde, iki farklı hafıza sisteminin kullanım başarısında kişilik özelliklerine bağlı bir fark göremedim. Bu sonuçlar da bana Princeton Üniversitesi gibi Amerika’nın en iyi okullarından biri olan bir üniversitede okuyan öğrencilerin kişilik özelliklerinden bağımsız olarak, farklı koşullarda onları başarıya götürecek hafıza sistemlerini eşit derecede iyi kullanabiliyor olabileceklerini düşündürttü. Tabii ki bu alanda yapılacak daha çok araştırma var ama benim için günlük hayatımızda hepimizin kullandığı bir olgu olan ileri dönük hafıza üzerinde araştırma yapmış olmak ve kitap yazarak öğrendiklerimi paylaşıyor olmak çok heyecan verici.”

Ceymi Doenyas kimdir?

Robert Koleji okul üçüncüsü olarak bitiren, öğrenimine Princeton Üniversitesinde devam eden Ceymi Doenyas, Neuroscience bölümünden birincilikle mezun oldu. Doenyas, aynı zamanda 2012 yılında Princeton Üniversitesinin Reach Out Bursu’nu kazanarak, İstanbul’da Tohum Otizm Vakfına bağışladığı iPad’lerle otizmli bireylerin eğitiminde iPad kullanımının Türkiye’de başlatılmasına yardımcı olarak, Türkiye’de otizmli çocukların hayat kalitesini yükseltme yolunda başlatılan hareketin öncüsü oldu.

Lisansüstü ve doktora öğrenimine Koç Üniversitesinde devam eden Doenyas’ın, mesleği ile ilgili ilk kitabı ‘Activity Schedules on iPads for Children with Autism’; 2014 yılında Amazon’da satılmaya başladı. Yayınlanan ilk kitabından sonra da araştırmalarına devam eden Doenyas’ın, otizmli bireylerin iPad uygulamaları üzerinden beceri öğrenip öğrenemeyeceğini araştıran ve Türkiye’de alanında ilk olan makalesi, bilimsel dergi International Journal of Child-Computer Interaction’da 2014 yılında yayınlandı.

Ceymi Doenyas’ın kitapları Amazon.com ve Barnes & Noble’da satılıyor.