Türkiye’de Yahudi mirasına yönelik turlar düzenleyen, konuyla ilgili web sitesi tasarlayarak, Avrupa’da Yahudi mirası ile ilgili çalışmalar yapan diğer ülkelerin arasına ilk kez katılmamızı sağlayan Beki Şulam ile siteyi nasıl hayata geçirdiğini konuştuk.
Özellikle Avrupa’nın birçok ülkesinde olan Yahudi mirası / Jewish heritage turlarını Türkiye’de başlattınız. Bu girişiminiz için ‘Türkiye için bir ilk’ diyebilir miyiz?
İlk diyemeyiz. Yahudi mirası turları, özellikle İstanbul turları, daha önce de bizim programlarımız arasındaydı. Incoming yapan diğer bazı acentelerden de bu turları önerenler var.
Ancak ‘Jewishheritageturkey’ (Yahudi mirası Türkiye) olarak başlı başına bir web sitesi olması ve de AEPJ (The European Association for the Preservation and Promotion of Jewish Culture and Heritage) tarafından kendi sayfalarına aynen alınması bir ilki oluşturuyor. Türkiye sitesinin AEPJ’de diğer ‘Yahudi mirası’ sunan ülkeler ile birlikte yer alması ülkemiz açısından önemli ve bir ilk.
İstanbul’da özellikle Galata – Balat yöresinde, Yahudi mirasına ilişkin birçok yer olduğunu biliyoruz. Sizin düzenlediğiniz bir günlük turlar, nereleri kapsıyor?
Günlük turda Galata bölgesi, Neve Şalom Sinagogu ve yeni açılan müze, Balat ise Or Ahayim Hastanesi ve Ahrida Sinagogunu kapsıyor. İstanbul’da daha fazla kalındığı takdirde Kuzguncuk sinagog ve mezarlığı, Aşkenaz Sinagogu ve arzu üzerine gezilebilecek diğer sinagog, mezarlık ve mekânlar programa ekleniyor.
Sanırım İstanbul dışına da Yahudi mirası turları oluyor? Bu turlar nereleri kapsıyor?
İstanbul dışında Edirne ve yeni restore edilen sinagog, İzmir’de Beth Israel, Senora Sinagogları, Bikur Holim, yakınlarında Bergama ve Akhisar Sardis, Çanakkale’de Şalom Sinagogu ve Bursa’da Geruş Sinagoguna turlar düzenliyoruz.
Turlar, Türkiye’nin ilgi çeken diğer turistik yerlerini, örneğin Efes gibi yerleri de kapsıyor.
Türkiye’deki Yahudi mirasını herkese gösteren bir internet sitesi yayına soktunuz. Türkiye’nin böyle bir yönü olduğunu dünyaya duyurdunuz. Bu site için nasıl bir hazırlık süreci geçirdiniz?
Hazırlık aşaması, takdir edeceğiniz üzere en sancılı süreç. Öncelikle bilgi olarak neleri kapsaması gerektiğini araştırdık; bu bilgilerin doğrulanması için çaba gösterdik.
Yabancısı olmadığımız ‘Red de Juderias’ bize yol gösterdi diyebiliriz. Red de Juderias, özellikle Türkiye’deki Museviler için önem arz eden Sefarad mirasını kapsamlı biçimde sunan bu projenin İspanya ayağı. Bilgi derlemesinden sonraki aşamada, web tasarımı tarafımızdan hazırlandı ve tamamen Ela Turizm IT ekibi tarafından ortaya çıkarıldı.
Bu turlara, yabancı turistlerin ilgisi nasıl oluyor?
İçinde bulunduğumuz koşullarda, maalesef bu sene yurt dışından Türkiye’ye talep az.
Tanıtımımıza olumlu cevap veren ülkelerden bir tanesi Kanada oldu; ama Türkiye’ye olan ilginin şimdilik kısıtlı olmasından ötürü, bu yıl talebin yüksek olacağını öngörmüyoruz.
Buna karşın, tanıtımımız devam ediyor; ileride bu tür programların Türkiye’ye, cemaatimize ve dolayısı ile şirketimize olumlu geri dönüşümleri olacağına inanıyoruz.