Her türlü diyeti deneyip spor yapmanıza rağmen bir gram bile kilo veremiyorsanız kilo direnci sorununuz olabilir. Kilo direncinin en sık görüldüğü durumların başında hormonal kökenli kilo kazanımları geliyor. Bunlardan biri de hipotiroididir.
Hipotiroid tiroid hormonlarının azlığına bağlı hastalıktır. Tiroid bezi yeterli hormon salgılayamaz. Tiroid hormonları boynun ön tarafına bulunan tiroid bezinden salgılanır ve metabolizmayı kontrol eder. Tiroid hormonlarının azalmasına neden olan en sık hastalık Hashimoto hastalığıdır. Hashimoto hastalığı tiroid bezinin iltihabıdır, vücut kendi dokusuna savaş açar, tiroid bezi hormon üretemez hale gelir ve hipotiroidi ortaya çıkar.
Hipotiroid şikâyetleri yıllar içinde yerleştiğinden tanı koymak zordur. En sık görülen şikâyetler:
Halsizlik,
Çabuk yorulma,
Takatsizlik,
Sürekli oturma yatma isteği,
Depresif ruh hali,
Sabah yorgun kalkma,
Gün içinde uyuklama,
Ödemli yüz,
Ciltte kuruluk,
Saç dökülmesi, saçlarda zayıflık ve kırılma,
El ve ayaklarda şişme,
Soğuğa tahammülsüzlük yazın bile hırka giyme,
Kilo alma,
Kabızlık,
Sürekli ağrı hissi,
Hafıza kaybı, hatırlama güçlüğü, unutkanlık,
Konsantrasyon güçlüğü,
Sinirli, kavgacı hal,
Görme bozukluğu,
Kısırlık (hipotiroidi her iki cinste de önemli kısırlık sebebidir),
Adet düzensizliği.
Hormon azlığı devam ederse:
Kalp ritminde yavaşlama,
Soluk almada güçlük,
Vücut ısısında düşme,
Koma ya da komaya benzer derin uyku hali, görülebilir.
Hastalığın tanısında kullanılan testler neler?
Tiroid bezinin ürettiği hormonlar olan T3 ve T4 ve hipofiz bezi tarafından salgılanan TSH, tiroid bezinin fonksiyonlarını değerlendirmek için kullanılır. TSH’nız 3,5’tan yüksekse bu bulgu bir sorun olduğuna işaret edebilir. TSH 4,5’tan fazlaysa tiroid bezinde bir problem var demektir.
Hastanın şikâyetleri ve muayene bulguları teşhise yardımcıdır ancak kesin teşhis laboratuar testleri ile konur. Hipotiroidi düşünülen her hastadan aşağıdaki testler istenmelidir:
TSH (Tiroid Stimulan Hormon),
T3 (Triiodotrionin),
T4 (Tetraiodotrionin)
Free T3,
Free T4,
Tiroid otoantikorları,
Anti TG,
Anti TPO.
Tiroid sintigrafisi ve tiroid ultrasonu ayırıcı tanıda yardımcı olur.
Hipotiroidi
tedavisi:
Tiroid hormonu saf olarak üretilmekte ve hastaların tedavisinde kullanılmaktadır. Hashimoto hastalığının erken dönemlerinde spesifik bir tedavi yoktur. Ancak hastaların neredeyse tamamında hipotiroidi gelişir. Hipotiroidi tedavisinde levotiroksin ya da triodotrionin ile eksik olan T3, T4 hormonu yerine konarak tedavi sağlanır.
Op.Dr.Yıltan Devecİ Or-Ahayim Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı
