Arkadaşlık Yurdu Derneği (Amikal) dışında, Yıldırım Spor ve Kültür Derneği, Kültür ve Sanat Yurdu Derneği, Dostluk Yurdu Derneği gibi derneklerin henüz kurulmadığı, kültür ve spor gündemli bir kuruma gereksinme görüldüğü yıllarda gelişen bir proje 11 Temmuz 1953 tarihinde gerçekleşti ve İstanbul Kültür ve Spor Derneği kuruldu.
Ana tüzüğünün ikinci maddesinde belirtildiği gibi amacı “Gençliğin gerek manevi gerek bedeni kültür ihtiyacını karşılamak …” olan derneğin kurucuları Moşe Behar Alver, Jozef Habib Gerez, Naim Güleryüz, Gabriel Kordovi ve Vitali Abut Yeniçelik idi. Başkanlığını Naim Güleryüz’ün yüklendiği dernek daha sonra adını, mevzuat gereği, İstanbul Kültür Kulübü Derneği olarak değiştirdi.
Dernek ilk büyük kongresini 21 Kasım 1954 günü Fakir Mektep Çocuklarına Yardım Derneği’nin (Eski Mişne Tora) lokalinde düzenledi. Av. İlya Beyar’ın başkanlığa, Naim A. Güleryüz’ün ikinci başkanlığa, Jak Almaleh’in genel sekreterliğe, İsak Nigrin’in veznedarlığa, Sylvio S. Mutal’ın murakıplığa seçildikleri Yönetim Kurulu’nun ek üyeleri Salamon Kaneti ve David Behar idi.
Dernek, kuruluşunun ilk aylarından itibaren, yoğun katılımlı birçok konferans, çekişmeli münazara ve izahlı müzik dinletisi düzenledi. İlk konferans, 15 Kasım 1953 Pazar günü Dr. M.O. Albukrek tarafından ‘Gençlik’ konulu sunum oldu.
Diğer taraftan, dernek kültürel çalışmaların yanında, kahverengi-beyaz formalı takımı ile futbol sahalarında top koştururken değişik spor faaliyetlerine de özel bir önem verdi. Kendine ait bir lokali olmadığı için, ünlü jimnastik hocası Habib’in gözetiminde kültürfizik çalışmaları ve basketbol antrenmanları, Sultanahmet’te Amerikan Dil Dershanesi’nin haftada iki gün kiralanan salonunda yürütülüyordu. 4. Maccabiat Oyunlarına katılacak Türk Basketbol Takımı David Filiba ve Yavuz Arditi’nin antrenörlüğünde burada hazırlandı. Ayrıca güreş ve boks kollarında da çalışmalara yer verildi. Dernek, ayrıca, üye dayanışması amacıyla toplu piknik ve gezintiler de düzenleniyordu.
Derneğin başkanlığını daha sonra Sylvio Mutal ve Habib Gerez yüklendiler. Gerez’in başkanlığı döneminde, 6 Ocak 1957 günü Prof. Abraham Galante’nin jübilesini düzenleyen İstanbul Kültür Kulübü Derneği 1960 yılında kendini feshetti.
Kaynak: Naim A. Güleryüz arşivi
