Tırnak kesme geleneğinden Kabala’ya, Ay Yahudi inanışında büyük rol oynuyor.
20 Temmuz Çarşamba günü Amerika Birleşik Devletleri’nde Ulusal Ay Günü kutlandı. Tam 47 sene önce, 20 Temmuz 1969’da, Neil Armstrong ve Buzz Aldrin Ay’a ilk adım atan insanlar olarak isimlerini ve günü tarihe geçirmişlerdi. O zamandan beri Ay’a altı kez insan yollandı, ancak 1972’den beri Ay’daki insan varlığı uzay araçları ile sürdürülüyor.
Amerika’da Ulusal Ay Günü olarak kutlanan 20 Temmuz’un ertesinde, işte Yahudilerin Ay’ı çok önemsemesinin beş sebebi.
Yahudiler Ay Takvimi’ni kullanır
Yahudilikte Ay Takvimi kullanıldığı için Yahudi bayramları aynı Müslüman bayramları gibi her yıl farklı zamanlarda kutlanır. Ay Takvimi 12 aydan oluşur, ancak yeni yıl eylül dolaylarında, günler de gece yarısı yerine gün batımında başlar. Ancak Müslüman bayramları her yıl farklı zamanlarda kutlanırken, Yahudi bayramları sadece aynı Miladi ay içinde yer değiştirir. Bunun sebebi her 19 yılda bir Yahudilerin takvimlerine Adar II adında bir ay eklemesidir.
İsraillilere verilen ilk emir Yeni Ay’ı kutsamak olmuştur
İsrailliler daha Mısır’dan kaçmamışken, Allah onlara her yeni ayı kutsamalarını emretmişti. Hahamlar aldıkları ilk emri her yeni ay döngüsünün başlangıcında güvenilir bir kişinin yeni ayın çıktığını doğrulaması gerektiği şeklinde yorumlamışlardır. Günümüzde her ay başında Roş Hodeş’in kutlanması bu yüzdendir.
‘Muppets’ çizgi filminin ‘Ay’ı Yakala’ adlı bölümünde bir Yahudi efsanesinden esinlenildi
Ünlü çizgi filmin bölümlerinden biri popüler bir Yahudi halk hikâyesinden esinlenilerek çekilmişti. Hikaye Polonya’da iyi niyetli budalaların yaşadığı Chelm kasabasında geçer. Dolunayın bir varil sudaki yansımasını gören Chelmliler ayı yakalamak ve ışığını diledikleri zaman kullanabilmek adına varilin kapağını hemen kaparlar. İki hafta sonra, bulutlu, karanlık bir gecede, yakaladıkları ayın ışığından faydalanmak için varilin kapağını açarlar. Ancak ay kaybolmuştur. Susam Sokağı’nın yan dizisi ‘Fraggle Rock’, 1984’teki bir bölümünde bu efsaneyi uyarlamıştı.
Ortaçağ Yahudileri Yeni Ay varken ayak tırnaklarını kesmezlerdi
Ortaçağ Yahudilerinin Ay’ın evreleriyle ilgili pek çok geleneği vardı. Yeni Ay’ın çıktığı gecede tırnak kesmek ve hasat yapmak gibi büyümeyi durduran aktiviteleri gerçekleştirmenin kötü şans getireceğine inanılırdı. İsrail’de yaşayan birçok Kabalist, Yeni Ay’dan önceki birkaç gece oruç tutardı.
Tanrı’nın Kabala’daki 10 niteliğinden biri Ay’dır
Ay Malkut sefirahını sembolize eder. Malkut, krallık ve hakimiyettir. Ayın egemenliği temsil etmesinin sebebi kendi ışığını üretmeyip güneşin ışığını yansıtmasıdır.
Derleyen: Estel Anahmias
Kaynak: Haaretz
