Ülkemizde halen yabancı futbolcu tartışması sürerken, Türk futbolunda Beşiktaş önemli bir başarıya imza atıyor. Yaklaşık beş yıldır üzerine koyarak oluşturdukları kadro, Şampiyonlar Liginde son 16 takıma kalma başarısını göstermiş durumda.
Milli Takımın başarısızlığı ile gündeme gelen “yabancı futbolcu kısıtlaması” aslında tam da bugünlerde tartışılması gerekiyor. Yabancı futbolcu tartışması sürerken böyle bir uygulamada kulüp takımlarımız bu durumdan nasıl etkilenecek? Avrupa’da rakipleri ile arasında ki fark ne şekilde olacak.
Avrupa’da kuralın işlemesi şu şekilde oluyor. İngiltere, Almanya, Hollanda, Belçika ve Portekiz liglerinde yabancı futbolcu sınırlaması bulunmuyor. Sadece İngiltere’de futbolcunun milli takım oyuncu olma şartı bulunuyor. İtalya, İspanya ve Fransa’da, Avrupa pasaportu olmayan futbolculara kısıtlama getiriliyor. İtalya beş, Fransa dört, İspanya üç Avrupa Birliği pasaportu bulunmayan futbolcuya izin veriliyor.
Beşiktaş’ın şampiyonlar liginde son 16’ya kaldığı takımların kadrosunu gözden geçirdim. Diğer takımların ve tabii Beşiktaş’ın başarısında yabancı futbolcuların katkısına baktım. Grup ve eleme maçları toplam olmak üzere son 16 takımda toplam 326 futbolcu Şampiyonlar Liginde sahaya çıkmış, bunların sadece 112’si yerli futbolcu kategorisinde bulunuyordu. Başka bir deyişle Şampiyonlar Liginde sahaya çıkan futbolcuların yüzde 66’sı yabancı futbolcu olarak anılıyor. Bu araştırmada oyuncuların istatistiklere dâhil olması için en az bir kez Şampiyonlar Liginde veya eleme grubunda çimlere basması yeterli oldu. Rakamlara bakınca Chelsea’nin oynattığı 18 futbolcundan sadece ikisi İngiltere pasaportu taşıyor. Bunun yanında son iki yılın Şampiyonlar Ligi Şampiyonu Real Madrid’in en fazla yerli futbolcu oynatan kulüp olduğunun görüyoruz. Toplam 22 farklı futbolcu ile sahaya çıkan Madrid’in, on futbolcusu İspanyol’du. Bu oran bütün kulüpler arasında en fazla yerli futbolcu oynatan takım olarak görünüyor.
Temsilcimiz Beşiktaş toplam 21 farklı futbolcu ile sahaya çıktı. Bu futbolcuların dokuzu Türk pasaportu taşıyordu. Şampiyonlar ligindeki diğer 15 takıma baktığımızda, Beşiktaş’ın oynattığı yabancı futbolcu sayısı ortalamanın bile altında kalıyor. Beşiktaş’ın eşleştiği Bayern Münih’e bakacak olursak, 20 farklı futbolcu ile sahaya çıkarken bunların sekizi yerli futbolcu kategorisinde yer alıyordu.
Sonuç olarak Beşiktaş’ın göstermiş olduğu başarıda kuşkusuz yabancı futbolcuların etkisi çok büyük. Fakat bunun yanında Beşiktaş’ın yerli futbolcuların vermiş olduğu katkı, rakiplerinin kendi yerli futbolcularının verdiği katkıdan çok daha yüksek. Beşiktaş’ın bu başarısındaki yabancı sayısı Avrupa ortalamasında, bu Beşiktaş’ın diğer takımlarla eşit şartlarda yarıştığının göstergesi oluyor. Yabancı sınırlamasındaki ciddi yapısal bir değişiklik, Türk takımlarının diğer takımlarla eşit olarak yarışma imkânını kısıtlıyor olacak. Aslında bu tür uluslararası yarışmalarda yerli/yabancı oyuncuların temsili yetinden daha çok ülkelerin organizasyon başarısı yarışıyor. Sadece Milli Takım ekseninden değil bir de bu açıdan “yabancı futbolcu” tartışmasına bakmak gerekiyor.