Geçtiğimiz şubat ayında gerçekleşen, Beşinci Uluslararası Judeo- Espanyol/Ladino Gününün katılımcıları, geçen sayıda bahsettiğim ‘yaş skalası’na ters orantılıydı. Sözün kısası, izleyenler orta yaş ve üstüydü. Hal böyle olunca, lisanın devamlılığı büyük bir soru işaretiydi.
Gerçi Şalom’un Judeo Espanyol sayfasına bakıyor iseniz, oldukça ilginç bir köşe yazısı görmüşsünüzdür; Silvyo Ovadya ve lise öğrencisi oğlu Eyal Ovadya’nın birlikte, ‘Un eveniminyento, una dicha/un proverbo’ (Bir olay, bir atasözü/bir deyim) başlığı altında derledikleri yazı. Yazı hem Judeo-Espanyol, hem de Türkçe olarak yer alıyor. Okumanızı öneririm, çok keyif alacaksınız. Ne var ki bu ikili bir istisna. Örneklerini çoğaltmak gerek.
***
Ladino Gününün ardından, kaybolmaya yüz tutmuş olan bu dili bir nebze olsun gençlere aktarabilmek için, ‘her gün bir kelime’ mottosu ile bir WhatsApp grubu oluşturuldu. Karen Şarhon, Silvyo Ovadya, Emel Benbasat ve Henri Çiprut’un girişimiyle kurulan grupta ‘dersler’in dışında paylaşım yapılmayacak. ‘Grupo Judeo-Espanyol’ adıyla açılan gruba kısa zamanda çoğunluğu genç kuşaklardan 250 kişi üye oldu. Şimdi de aynı grubun ikincisi açıldı. Gruba katılmak isteyenler Karen Gerşon’a bir Whatsapp atmaları yeterli (0542 4258176).
Grubun logosu on beş yıldır Şalom’un bir ilavesi olarak yayınlanan ‘El Amaneser’in aynısı. ‘Amaneser’ şafak vakti anlamına geliyor. Kısaca, gençler sayesinde yeni bir güneş doğuyor. Karen Gerşon’un gönderdiği ilk sözcük, ‘kezo blanko’ yani beyaz peynir idi.
***
Mimozalar açtı. Ada’ya gidemedim.
Üçüncü cemre toprağa düştü, kıştan bahara geçildi. İklim değişiklikleri kişileri etkiliyor. İnsanlar gergin; her şey zamansız.
Tıpkı zamansız yaşanan uçak kazasında olduğu gibi… Geçtiğimiz pazar günü Dubai’den İstanbul’a gelmekte olan bir Türk özel jetinin düşmesi sonucu on bir genç insan hayatını kaybetti.
Ailelerin üzüntüsünü paylaşır, sabırlar dilerim. Yitirilen gençlerin yolları ışık olsun.