Futbol açısından keyifle seyrettiğimiz Rusya’da gerçekleşen Dünya Kupası maçlarında gözüm boş tribünlere ve reklam panolarına takıldı. Sahanın etrafında ismini ilk defa duyduğum Rusça veya Çince harflerle yazılmış bir sürü reklam panosu vardı. Futbol her geçen gün bu kadar popüler olurken, futbol kulüpleri gelirlerini artırırken, global markalar, Dünya Kupası’na neden eskisi gibi ilgi göstermiyordu?
Bunun kuşkusuz en büyük nedeni 2015 yılında FIFA’daki rüşvet skandalı olarak belirtebiliriz. Kısaca özetlemek gerekirse; FIFA’nın çok büyük tartışmalara karşın onay verdiği 2018 Dünya Kupası’nın Rusya’da ve 2022 Dünya Kupası’nın da Katar’da düzenlenmesi kararını kabul eden yöneticilerin kara para akladığı ve rüşvet aldığı ortaya çıkmıştı. Ayrıca FIFA’da 20 yıldır Dünya Kupası’yla ilgili yayın hakları ve pazarlama konusunda yaklaşık 100 milyon dolarlık yolsuzluk yapıldığı iddiası soruşturmanın en önemli noktalarındandı. Mahkeme sonunda FIFA Başkanı Sepp Blater görevinden ayrıldı, suçlu bulunan FIFA çalışanları hakkında yasal süreçler başlatıldı.
Putin bütün bu kararların bir ABD oyunu olduğunu söylemişti. Dolayısıyla 2018 Dünya Kupası Rus-Çin ortaklığında ABD’nin desteğinin çektiği bir organizasyon olarak gerçekleşiyor.
Ağırlıklı ABD’li olan markalar, rüşvet ve kara para aklaması ile adı geçen Dünya Kupası’nda yer almamayı tercih ediyorlar. Bunun sonucu olarak Rusya’da düzenlenen Dünya Kupası’nın ana sponsorları Rusya, Katar ve Çinli markalardan oluştu. Dünya Kupası sponsorları arasında Wanda Group, Hisense ve Vivo markaları bulunuyor bulunuyor. Ayrıca Qatar Airways ile yapılan sponsorluk en azından geçen kupanın sponsorları Sony veya Emirates gibi dünya çapında markaların yerini almaya çalışıyor.
Sponsorlar, markaların görünmesinin yanında aynı zamanda statta yaptıkları aktiviteler ile organizasyonun medyada daha fazla yer bulmasını ve daha fazla kişi tarafından konuşulmasını sağlar. Fakat Rusya’da Mengniu Dairy gibi Çinli süt ürünleri üreticisi firma veya sadece Asya’da satın alabileceğiniz Vivo Ana sponsorlar listesinde.
Bu durum dünyada futbol ekonomisi büyürken FIFA’nın gelirlerinin sabit kalmasına belki de azalmasına neden oluyor. FIFA’nın finansal olarak sorun yaşaması, turnuvanın medya başarısına ve FIFA Başkanı İnfantino’nun bir daha seçilmesine engel olacak gibi gözüküyor.
Medya desteği veya daha fazla kişi tarafından konuşulması derken bunun anlamını biraz özetlemek gerekiyor. ABD’nın en büyük spor organizasyonu ‘Super Bowl’ olarak kabul edilir; Amerikan futbolu final karşılaşması. Bu organizasyon için özel medya bütçeleri harcanır, bu reklamların en iyileri haber ve gazetelerde yayınlanır. Toplamda Super Bowl 115 milyon kişi tarafından seyredilirken, Dünya Kupası 3 milyar kişiye ulaşıyor. Bu kadar büyük bir organizasyonun bu kadar yüksek erişimin ve bu kadar eğlence vaat eden bir organizasyona Çinli Süt markasının ana sponsor olması, bu işin ne kadar başarısız bir şekilde yönetildiğini açıkça gösteriyor.
———————————————————————————
