Asırlardır toplum bireyleri dilimize yerleşmiş bazı Judeo – Espanyol sözcükleri kanıksamışlardır. Lisanı hiç bilmeyen genç nesil bile doğru yerde kullanırlar.
Geçtiğimiz hafta, mekanı cennet olsun, bir büyüğümüzü yitirdik. Dua başlamadan önce görevli, “Rahmetlinin ‘limud’ları falanca sinagogda, filanca saatte, taziyeler de bir saat öncesinde aynı mekanda olacak. ‘Korte’ (…) günü yine aynı yerde gerçekleşecek,” şeklinde duyurdu.
Her nedense son birkaç yıldır ‘meldado’nun yerini ‘limud’ aldı. Niye meldado değil de, limud? Mutlaka bir açıklaması vardır. Ancak benim kadar çoğu kişinin de bihaber olduğu bu değişikliği keşke anlayabilseydik.
Alışılageldiğimiz yedi günlük yas döneminde meldado, vuevo ile başlar, ‘syete’ler yapılır, ‘korte’ ile son bulur. Türk Sefaradlarının geçmişten günümüze kullandığı geleneksel terimler bunlardı.
↔↔↔
Pazar sabahı İstanbul gri bir gökyüzüne uyandı. Pencereleri açtığımda serin hava içeri doldu. Kış mevsiminin ilk belirtileri kendini gösteriyordu. Bir etkinliğe gidecektik. Gripten tam kurtulmadığım için temkinli davranıp yağmurluğumu giydim. Mekanın bahçesine girdiğimde gelenlerin hemen hepsinin montlu olduğunu farkettim. Uzunu, kısası, incesi kalını, çakması, doğalı, rengarenk… Hem hafif, hem pratikler. Ancak hareket ettikçe, ‘haşır huşur’ ses çıkartan bu montları gördüğümde, kumaş bir paltoyu giymeyi özlediğimi de fark ettim.
↔↔↔
Cep telefonuma bir mesaj geldi. “17 Ekim Çarşamba günü çalışmalardan ötürü Naki Bey Semti’ne saat 10.00 – 18.00 arası elektrik verilmeyecektir.” Naki Bey, yazın Büyükada’da oturduğum sokak. Uygulamadan çok etkilendim. Tabii ki, Ada’da yaşayan kışlıkçılar var. Ama dilerim yaz ayları boyunca saatler süren habersiz kesintiler için de bir yenilik getirilir.
