ALDATICI HARİTALAR
İnternet üzerinden başarılı kamu diplomasisi yürüten Filistinliler, İsrail Devletinin kurulduğu 1948’de, devlet öncesi İngiliz vesayeti altındaki Filistin Mandası döneminde, Yahudilerin o coğrafyadaki toprakların sadece yüzde 5’ine sahip olduğuna ilişkin haritalar yayınladılar. Bu dezenformatif propagandalarını en iyi betimleyen aşağıdaki dört aldatıcı harita şöyle:
Kaynak: https://www.economist.com/democracy-in-america/2010/03/14/this-map-is-not-the-territories
Bu haritaların 1946 tarihli olan birincisi, 1947 BM Taksim Planı öncesi Yahudi mülkiyetindeki toprakları temsil ederken özellikle Arap ve kamu mülkiyetinde olanları HARMANLAYARAK perdelemekte!!
DOĞRU HARİTA
Bu birinci haritanın YAHUDİ, ARAP ve KAMU MÜLKİYETLERİNİ gösterir doğru mukayeseli şekli aşağıdaki gibidir:
Filistin Mandası’nda Yahudi (Mavi), Arap (Yeşil) ve KAMU (Beyaz ) mülkiyetinde olan toprakları gösterir haritadır.
Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/archive
/4/42/2017123220728%21Jewish_and_Arab_Land_Ownership
_in_Mandatory_Palestine%2C_1947.svg
Takdim edilmek istenenden ne kadar da farklı! Dahası, Filistin tarafının iddia ettiği yüzde 5’lik oran da gerçeği yansıtmıyor! 1880-1935 yılları arasında kurumsal ve bireysel satın almalarla Yahudi mülkiyetinde olan arazi 2.317.395 dönüm yani 2317 km2 idi. Bunun 429.887 dönümü (1000 Dönüm=1 km2) PICA – Palestine Jewish Colonization Association, 579.492 dönümü Palestine Land Development Company, 836.396 dönümü JNF – Jewish National Fund ve 432.100 dönümü Yahudi bireyler tarafından, toplamda 2.317.395 dönüm= 2.317 km2 şeklinde iktisap edilmişti.
Bu da göller hariç (Taberiye ve Lut Gölü/Ölü Deniz’in Manda sınırları içinde kalan bölümü) Manda yüzölçümü olan 26.323 km2’in yüzde 8,8’ine denk gelmekte. %5’ine değil!
Ancak, toprak mülkiyetinin yaklaşık %9’unun Yahudilerde olması, yukarıdaki doğru haritada gösterildiği gibi kalan %91’inin Arap mülkiyetinde olduğu anlamına gelmiyor! Kalan %91 KAMU ve ARAP mülkiyetinin toplamına denk geliyor. Peki, bu toprakların ne kadarı Kamu ne kadarı Arap mülkiyetindeydi?
DOĞRU YÜZDELER
1967 harbi öncesi, diğer bir deyişle 1949 ateşkes sınırları temel alındığında 20.770 km2’lik İsrail Devleti’nin 2.317 km2’si yani %11’i Yahudi mülkiyetindeydi. Devletin kuruluşunun ertesinde kendilerini İsrail vatandaşı bulan Arapların mülkiyeti %3,3 idi.
Manda topraklarının İsrail hükümranlığında kalan bölümündeki toprakların %16,9’u bağımsızlık öncesi yaşanan iç savaş yüzünden ve bilahare 5 Arap ülkesinin istila savaşı yüzünden Arap sahipleri tarafından terk edilen/ettirilen mülkler; arazinin kalan yüzde 68,7’si ise mandater ve hükümran güç İngiltere’nin tasarrufunda olan kamu/devlet toprağı idi.
TAKSİM PLANI
29 Kasım 1947’de oylanarak kabul edilen Birleşmiş Milletler’in Taksim Planı, manda topraklarının %56’sını ‘Yahudi Devleti’ İsrail’e tahsis ediyordu. Ancak bu toprağın %61’i Necef Çölü olup iskâna ve tarıma elverişsizdi.
Özetle, Taksim Planı İsrail’e Manda’nın çöl olan %34’ünü, iskâna ve tarıma elverişli %22’sini verirken Arap tarafına toprağın %43’ünü ve %1’ini de Uluslararası Ayrı Bir Statü’ye (Corpus Separatum) sahip olacak Kudüs şehrine ve ona kıyı şeridinden olan ulaşım yollarına tahsis ediyordu.
Özetle, yaklaşık 9.000 km2’si çöl olmak üzere mutasavver Yahudi devletine 14.910 km2 tahsis edilmişti.
MANDA DÖNEMİNDE KAMU MÜLKİYETİNDEKİ ÇORAK ARAZİLER
Bu araziler İngiliz Mandasının %5,6’sına tekabül eden yaklaşık 1.500 km2’lik Yahudiye Çölü (Arapça Sahra Yahudan/ İngilizce Judean Desert) ve %48’ine tekabül eden yaklaşık 12.730 km2’lik Necef Çölü (Arapça Sahra an-Naqab / İngilizce Negev).
PEKİ, İNGİLİZ MANDASI DÖNEMİNDEKİ GERÇEK ARAP MÜLKİYET YÜZDESİNİ NASIL HESAPLAMALI?
Sorun şu ki, mandater güç İngiltere Yahudi birey ve kurumların iktisap ettikleri arazilerin kaydını dikkatlice tutarken Arap sektörünün kayıtlarını tutmayı savsaklamış ve sadece 1947 Taksim Planı’nda Yahudi Devletine tahsis edilen 5.000 km2’ye tekabül eden 5 milyon metrik dönümün kadastro ve mülkiyet kayıtlarını tutmuş… Yani göller dahil 26.300 km2’lik manda yüzölçümünün sadece %20’sinin kayıtları mevcut!
Kabaca bir hesap yapacak olursak: (Göller hariç) Filistin Mandası 26.185 km2
Eksi 1967 savaşı öncesi (1949 Ateşkes sınırları) İsrail’i 20.770 km2 = 5.415 km2.
Bu rakamdan bölgede eser miktarda Arap mülkiyeti olan Oslo 2 anlaşmasındaki C bölgesini 3.393 km2 çıkarabiliriz= 2.022 km2.
Bu rakama İsrail vatandaşı Arapların mülkiyetindeki %3,3 araziyi 685 km2 ve mülteci durumuna düşmüş Arapların İsrail’deki metruk %16,9’luk arazisini yani 3.510 km2’yi, ayrıca 365 km2 yüzölçümü olan Gazze şeridini eklediğimizde elde edilen rakam 6.582 km2 ediyor ki, bu toplam İngiliz Mandasının %25’ine denk gelmekte ve kabaca yukarıda üç renkli (Mavi-Yeşil-Beyaz) haritadaki kroki ile uyum halinde görünmekte.
Bununla beraber, İsrailli Arapların kendi mülkiyetlerinde olan arazilerini istedikleri gibi tasarruf ettiklerinin altını çizmek gerekir.
Bilemediğimiz hususlar ise:
1- Gazze şeridindeki kamu arazilerinin yüzdesi
2- Batı Şeria’da Oslo 2 anlaşmasında A ve B bölgeleri olarak bilinen topraklardaki kamu arazilerinin yüzdesi
Bu durumda, İngiltere yönetimindeki Filistin Mandasındaki bireysel Arap mülkiyetinin %15 ile %25 arasındaki bir yüzdeye tekabül ettiğini varsaymak mümkün.
Kaynak: Aumann Moshe, Land Ownership in Palestine, 1880-1948, Israel Academic Committee on the Middle East, 1976
Not: Bu yazı 18 Ekim 2017 tarihinde yayınlanmış Filistin toprak mülkiyeti konusu başlıklı makalenin gözden geçirilmiş halidir.